Зуун модны Mo-Cu порфирийн ордын хүдэр агуулагч интрузивийн

насны асуудалд

Докторант Г. Алтанхуяг

Доктор (Ph.D) С.Жаргалан

Судлаач (Магистр) Б.Энхжаргал

Ахлах геологч Г. Бат-Эрдэнэ

Ж. Хачиа

“Мегатон Минералс” ХХК

ШУТИС, ГГТС

“Эрдэнэ Монгол“ ХХК

Акита Их Сургууль, Япон

Агуулга

• Судалгааны ажлын зорилго• Ордын геологийн тогтоц• Судалгааны арга, аргачилал

– EPMA- SEM-CL судалгаа– U-Pb ны цацраг идэвхт изотопоор тодорхойлсон

үнэмлэхүй насны үр дүн– Хүдэржилтийн Re-Os насны үр дүн

• Хэлэлцүүлэг• Дүгнэлт

Судалгааны ажлын зорилго• Зуун модны ордын хүдэр агуулагч интрузив чулуулгийн

насыг U-Pb-ний цацраг идэвхт изотоп ашиглан тогтоох

• Ордын молибденийн хүдэржилтийн насыг Re Os арга ашиглан тогтоох

• Насны үр дүнг ижил төрлийн ордуудтай харьцуулж үзэх

• Зуун модны ордтой геологи, геотектоник хүдэржилтийн хувьд төсөөтэй хэтийн төлөв бүхий талбайг эрж хайх, нээж илрүүлэх хэтийн зорилготой ажиллаа

УЛААНБААТАРУЛААНБААТАР

БаянхонгорБаянхонгор

ДАЛАНЗАДГАДДАЛАНЗАДГАД

HUHOT HUHOT

ЧойбалсанЧойбалсанХовдХовд

ӨлгийӨлгий

АлтайАлтай

МандалговьМандалговь

ӨндөрхаанӨндөрхаанБаруун-уртБаруун-урт

БээжинБээжин

Орос улс

Хятад улс

ЭрхүүЭрхүү

УргамалУргамал

BAOTOUBAOTOU

Хятадын төмөр зам

Монголын төмөр зам

Увс нуурУвс нуур

УлиастайУлиастай

Зуунмод

ЭрдэнэтЭрдэнэт

950км

Ордын байрлал

Cenozoic alluvial basin

Cenozoic plateau basalt

Devonian-Carboniferous turbidite terrane

Permian-Triassic volcanic plutonic belt

Cambrian shelf carbonate rock

Cratonal block

Metamorphic rocks

Passive continental margin

Island arc

Backarc/Forearc basin

Accretionary wedge

Ophiolite belt

Main Mongolia Lineament

Монголын террейны ангилал (Г. Бадарч)

Зуун Мод

Зэсийн металлогений зураг(Өмнөд говийн зэсийн металлогений бүс)

Зуун мод

Структурын байрлал

Дүүргийн геологийн зураг (Бэхбат нар)

Зуун Мод Mo-Cuпорфир систем

Дүүргийн сансрын зураг

Зуун Мод Mo-Cuпорфир систем

Зүүн хойш чиглэсэн структур

Хуйларсан структур

D3-C1C1-2

P1 u

C1 hb (Хөвийн хар)

C1-2 hn

Ордын геологийн зураг (Эрдэнэ Монгол ХХК)

K1 bs Баянширээ

K1 bs

Q III-IV

C1 hn Хүнхэр формац

P1 u

P1 u

C1 hn

P1 u

Q III-IV

Хойд биет

Өмнөд биет

Штокверк

Ордын сансарын зураг

K1 bs

K1 bs

Q III-IV

C1 hn P1 u

P1 u

C1 hn

P1 u

Q III-IV

Хойд биет

Өмнөд биет

Штокверк

Ордын гадаргуугийн 3 хэмжээст зураг

Цагираг структур

Хойд биетӨмнөд биет

Штокверк

Фото №1 Кварц-монцонитийг зүссэн

шугаман кварцын судал дахь

молибденийн хүдэржилт

\sheeted quartz vein related moly

mineralization\ ZMD-22 (236m)

Фото №2 Гранодиоритийг зүссэн штокверк

кварцын судал дахь молибденийн

хүдэржилт ZMD-70 (328m)

ЗУУН МОДНЫ ОРДЫН ХҮДЭРЖИЛТ Фото №3 Кварц

монцонитийг зүссэн кварц-молибдени-

пиритийн судал ZMD-10 (344.9m)

Фото №4 Гранодиоритийг

зүссэн олон генерацитай кварц-молибденит болон

кварцын судал ZMD-39 (332.5m)

Фото №5 Дацит порфирийн ан цавыг дүүргэж

үүссэн цул молибденийн судал,

ZMD-12 (201.1m)

Фото №6 Кварц-сиенитийн ан цавыг

дүүргэсэн молибденийн цул судал ZMD-25

(130m)

Ôîòî №7-8 Ìàãíåòèòûí çºâ áèø áîëîí èçîìåòðëýãä¿¿ ìºõëºã¿¿ä. Ìîëèáäåíèé óðò ñóíàñàí òóóçàí õýëáýðèéí ìºõëºã¿¿ä áà òýäãýýðèéí õîîðîíä õîæóó ¿åèéí õàëüêîïèðèò ¿¿ññýí áàéíà.

Ôîòî №9,10 Ïèðèò íü çºâ áèø õýëáýðòýé áîëîâ÷ íýã òàëûí èðìýã òýãø, ñàéí õºãæñºí áàéõ áà ìîëèáäåíèé íàðèéí òóóçàí ìºõëõã¿¿äèéí Ẻãíºðºë õàëüêîïèðèò ð¿¿ ò¿ðæ óðãàñàí.

• Нийт дээжүүдэд чулуулаг үүсгэгч гол ислүүдийн болон V, Co, Ni, Cu, Zn, Ga, Rb, Sr, Y, Zr, Nb, Ba, Th, Pb, Cr зэрэг ховор элементүүдийн шинжилгээг SGS лабораторит тодорхойлуулсан

• Эдгээрээс сонгосон 4 дээжийг Хятадын Гуанжугийн үндэсний геохимийн хүрээлэнд U-Pb-ны изотороор, Японы Токио хотын Технологийн хүрээлэнд U (Th)-Pb-ийн Lazer ablation ICP-MS-аргаар үнэмлэхүй нас тодорхойлсон.

• Хүдэр агуулсан интрузив чулуулгийн талсжилтын насыг EPMA аргаар Японы Акита их сургуульд тодорхойлсон.

• Японы Тохоку их сургуулийн лабораторид Re-Os изотопоор молибдений хүдэржилтийн насыг тогтоогоод байна.

(Хүдэр агуулагч;кварц монцонит, гранодиорит, гранодиорит порфир, хүдэржилтийн дараах дацит порфир)

Шинжилгээний арга аргачлал

Хүдэр агуулагч интрузивийн талсжилтын температур

  wt.% ppm  

  Al2O3 TiO2 K2O FeO Al Ti K Fe TitaniQ(℃) (Ti activity=1)

Гранодиорит дайк 0.000 0.003 0.000 0.001 0 18 0 8 576

Гранодиорит дайк 0.000 0.001 0.005 0.003 0 6 42 23 493

Дацит порфир 0.000 0.014 0.001 0.000 0 84 8 0 727

Дацит порфир 0.000 0.015 0.002 0.002 0 90 17 16 735

Кварц монцонит 0.012 0.011 0.003 0.000 63 66 25 0 700

Кварц монцонит 0.024 0.024 0.001 0.012 127 144 8 93 793

Гранодиорит 0.014 0.014 0.000 0.003 74 84 0 23 727

Гранодиорит 0.027 0.009 0.000 0.007 143 54 0 54 678

Гранодиорит 0.015 0.010 0.004 0.005 79 60 33 39 689

(SEM-CL, EPMA үр дүн, Акита Их сургууль, Япон)

Гранодиорит

Кварцтай монцонит

Кварцтай сиенит

Чулуу-лаг

Мате-риал

Хэмжилтын утга

U-Pb-ны аргаар

тодорхой-лсон нас

200.000-ын зураглалын

үед

С. Бөхбат нар

200.000-ын зураглалын

үед

Л.В.ЗаботкинКварц сиенит

Циркон 20 313±19

C2

Р1 C1-2Грано-диорит

Циркон 20 301.2±4.2

C2

Кварц монцо-

нит

Циркон 8 306.0±5.6

C2

Гранитоидуудын насны үр дүнГранитоидуудын насны үр дүн

Гурван сайхан террейны металлоген

Хармагтай Cu-Au

~ 330 сая.ж

Оюут улаан Cu-Au~ D3-C1

Шүтээн Au-Cu

~ 330 сая.ж

Tsagaan Suwarga

Cu-Mo (Au)~ 370 сая.ж

Oyu Tolgoi Cu-Au (Mo)~ 370 сая.ж

ЗуунМод Mo-Cu

~ 298 сая.ж

ислүүдийн õàìààðëûí äèàãðàìì

• ислүүдийн õàìààðëûí äèàãðàììаас харахад дундлаг болон хүчиллэг найрлагын интрузив чулуулаг давамгайлна

• TiO2, FeOt, MgO, CaO, зэрэг ислүүд цахиуртай сөрөг харин Al2O3

сулавтар, K2O ба Na2O, MnO эерэг хамаарал үзүүлнэ.

• Хүчиллэг гранитоид калийн агуулга мэдэгдэхүйц өндөртэй бөгөөд K2O/Na2O харьцаа 0.37-1.5-ийн хооронд хэлбэлзэнэ. K2O - SiO2 эерэг хамаарлыг үзүүлж байгаа боловч нилээд сарнисан төрхийг харуулна.

• K2O нь өсөхөд SiO2 өсдөг чигийг харуулдаг байна. Магадгүй энэ шинж царцдасын холилдолтын нөлөөлөлд өртсөнийг харуулж байж болох талтай.

SEL-CL, EPMA судалгааны лаборатор, Акита Их Сургууль, Япон

CROSS-CUTTING RELATIONS BETWEEN A-TYPE QUARTZ VEINS IN POTASSICALLY ALTERATED QUARTZ MONZONITE

Vein Fill Vein Halo

Vein type Width Gangue Sulfide Width Gangue Sulfide

A-type qtz

veins

A1 qtz veins <0.5mm

qtz, ±K-spar py 1-2mm

K-spar, qtz,biot py

CROSS-CUTTING RELATIONS BETWEEN QUARTZ-MOLYBDENITE VEINS AND QUARTZ-SERICITE VEINS IN POTASSICALLY ALTERATED QUARTZ MONZONITE

Vein Fill Vein HaloVein type Structure Width Gangue Sulfid

e Width Gangue Sulfide

Qtz-ser veins

wavy,continuous

1-10mm qtz,ser py none none none

CHARACTERISTICS OF VEINS IN THE RACETRACK SOUTH ZONE

Vein Fill Vein Halo

Vein type Structure Width Gangue Sulfide Width Gangue Sulfide

Qtz-moly veins stockwork 2-30mm qtz,±calmoly,py,

cpy 1-7mm K-spar,qtzpy,moly,

cpy

Зуун мод Оюу толгой Хайрмагтай Цагаансуврага

Зуун модны ордын хүдэржилтийн нас (298 сая.жил буюу Түрүү перм P1)

C1 hn Хүнхэр формац

C2

C2

C1 hn

C2

U-PbКварц монцонит 306 Ma

U-PbШүлтлэг боржин313 Ma

U-PbГранодиорит 301 Ma

C1 hn Хүнхэр формацБэхбат нар

Re-Os 298.2 Ma(Gallant)

Re-Os 295.6-298.2 MaС.Жаргалан

C2

298 Ма

Судалгааны ажлын шинэлэг тал• Хүдэр агуулагч интрузивийн насыг U-Pb

изотопийн аргаар тогтоосон.

• Молибдений хүдэржилтийн насыг Re-Os-ийн изотопийн аргачилалаар тогтоосон

• Хүдэр агуулагч чулуулгийн петрологийн судалгаа

• Зуун модны ордын гарал үүслийн загварчлалыг тогтоосон.