Post on 10-Apr-2018
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
1/23
CapitolulI
Obiectulsiimportantadreptuluiroman
1.Obiectuldreptuluiprivatroman
(1)
Textopera
legislative
alui
Iustinian
Jurisprudentiaestdivinarumatquehumanarumrerumnotitia,iustiatqueiniustiscientia
=Jurisprudentaestecunoasterealucrurilordivinesiumane,stiintaaceeaceestedreptsinedrept
Ulpianprincipiiledreptului
Jurispraeceptasunthaec:honestevivere,alterumnon laedere,suumquiquetribuere
=Principiiledreptuluisunt: atraiinmodonorabil,anuvatamapealtul,adafiecaruiaceestealsau
Ulpiandespredreptulpublicsiprivat
PublicumIusestquodadstatumreiromanaespectat,privatumquodadsingulorumutilitatem
=Dreptulpublicesteacelacaresereferalaorganizareastatuluiroman,iardreptulprivatesteacela careserefera
laintereselefiecaruia.
3.Diviziuniledreptuluiroman
(6)
iuscivile=dreptulcivil
iusgentium dreptulgintilor
iusnatural =dreptulnatural
CapitolulII
Istoriasocialasipolitica aRomei
(1)
Comitiacuriata=adunareapatricienilor
comitiacenturiata =comisiacenturiilor(dupaaveresipatricienisiplebei)
Pontifi=preoti
pagani
romani
Proles=proletari;ceiceavausinguraaverecopiii
Comitiatributa=comitiapecartiere,triburi
Conciliumplebis=consiliulplebei
Imperium=dreptdecomanda
potestas=dreptuldeaadministra
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
2/23
Trbunatul=adunareapopruluicareaveainclusi5tribuniplebeicudreptdeVeto
Consul,pretor,dictator=magistraticuimperium
censor,questor,edilicuruli=magistraticupotestas
iurisdictiacontentiosa=jurisdictiecontencioasa,cuinteresedivergente
iurisdictiagratiosa=
iurisdictia
voluntaria=jurisdictie
cu
interese
convergente
Restitutioinintegrum=procedeuadministrativecaredesfiintaactuljuridicpagubitorpentru
reclamant,a.i.partileeraupuseinsituatiaanterioaraincheieriiaceluiact.
provocatio=proceduraapelului
IZVOARELEDREPTULUIROMAN
Ius=drept
Fas=religie
utirogas
=
cuvinte
pronuntate
in
adunarile
populare
pentru
aprobarea
unei
legi
antique =cuvintepronuntateinadunarilepopularepentruneaprobareauneilegi
Gaiusafirmadesprelegecaeste:
quodpopulusromanusiubetatqueconstituit=
ceeacepoporulromandecidesihotaraste
(7)StructuraLegii
PrescriptioRogatioSanctio,partilecomponentealelegii
Prescriptiocuprinde:Numelemagistratului,comisiileincareafostvotatalegea,datavotarii,
ordineavotariiincadrulcomnitiilor
Rogatiocuprindetextullegii,dupacazimpartitincapitolsiparagrafe
Sanctiocuprindeaconsecintelecedecurgdinincalcareadispozitiilorcuprinseinrogatio
(8)LegeacelorXIItable
decemviriilegibusscribundis=ceizecebarbaticareauscrisLegeacelorXIItable
Carmennecesarium=lectieobligatoriepentruelevimemorarealegiicelorXIItable conform
spuselorlui
Cicero
chiar
si
la
400
de
ani
dupa
intrarea
in
vigoare
.
(9)Magistratiiromani
Iusedicendi=dreptdeaedicta
Album,tablitelevopsiteinalbsipuseinforumaleedictelorpraetorilor
Edictaperpetua=edictperpetuu
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
3/23
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
4/23
(18)Iuspublicerespondendi
iusrespondendiexauctioritateprincipis=dreptuldearaspundesubautoritateaprincipelui
(21)Senatusconsultele
Senatusconsultele=orationes imparatulsauunreprezentantalacestuia citeainfata
senatuluianumiteactedupacarenicimacarnuasteptavotulsenatului,carevotaautomatacestenoi
actenormative,
cu
forta
de
lege,
izvoare
formale
de
drept.
(22)Constitutiunileimperiale
constitutioprincipisestquodimperatordecretoveledictovelepistulaconstituit=ceeace
imparatulhotrarasteprindecretedictsauscrisoare.Eraude4feluri edicte,mandate, decrete,
rescripte.
epistula=scrisoare unadinformelerescripta
liberrescriptorum=lucraredesistemarizarearescriptelor
(27)Codul=(Codex)
Codexrepetitaepraelectionis=CodulIustinianeditiarevazuta
(31)OperalegislativealuiIustinian
Corpusiuriscivilis=Culegerededreptcivil
PROCEDURACIVILAROAMANA
PROCEDURALEGISACTIUNILOR
(2)Evolutiaprocedurii
Iniure=infatamagistratului
iniudicio=infatajudecatorului
(4)Justitiaprivate
Vimvirepelerelicet=violentpoatefiindepartataprinviolent
Legisactiunidejudecata
Sacramnetum=pariu
Iudicis
arbitrive
postulatio=
cerere
de
arbitru
judecator
Condictio=somatie
Legisactiunideexecutrare
Manusiniecto=actiuneamainii
Pignoriscapio=luareadegaj
(8)ProceduraLegisactiunilor
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
5/23
ordoiudiciorumprivatorum=complexulderegulicareguverneazadesfasurareaprocesuluicivilin
douafaze
Procedeedecitare
Iniusvocatio=convocareainfatamagistratului
vadimoniumextrajudiciar=conventia partilordeaseprezentainjustitie
Condictio=somatie
Confesioiniure=marturisireininstant
Confesusproiudicatiest=celcearecunoscutestecelcondamnat
Infitiato=paratulneagapretentiilereclamantului
nondefensioutioprtet=insufficientaparat
Do=numestejudecatorul
Dico=Cutitlul
provizoriu
atribuie
bunul
uneia
din
parti
.
Addico=Ratificadeclaratiauneiadinparti
(13)Procedeedesolutionareaunorlitigiipecaleadministrativa
Stipulationespretoriae=contracteverbaleincheiatedepartidinordinalpretorului
Missioinpossesionem=trmitereainposesiabunurilorparatuluilarefuzulcitarii
Interdicta=dispozitiiprincarepretorulordonapartilorsaincheiesaunuunactjuridic,simplesau
duble.
(14)Activitatea
partilor
Litiscontestation=atestareaprocesuluicuscopultreceriiinfazaadouacumartori
Patronuscausarum=avocetpledantinfavoarepartii
Postmeridiampraesentilitemaddicito=Parteaprezentalaamiazacastigaprocesul
(15)Judecatorulunic
Iudexunus=judecatorunic
Recuperatores=judecatoriicejudecauintribunalelecunuamrimpardejudecatori,inprocesedintre
cetatenisi
peregrini
Decemvirilitibusiudicandis=ceizecebarabticarejudeca
Centrumvirilitibusiudicandis=cei100barbaticarejudeca
(16)Sacramentum
Sacramentuminrem=actiunealegii(legisactiune)derevendicarealucrului
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
6/23
Sacramentuminpersonam=actiunealegii(legisactiune)derevendicareacreantei
Huncegohominemmeumesseaio,exiurequiritum,secundumsuamcausa,sicutdixiecce,tibi
vindictamimposui=Acestsclavestealmeuconformdreptuluiquiritilor,conformcuconditiasa
juridica,dupacumamspus,iata,ampusnuiauapetine.
Mittiteambohominem=lasatiamandoisclavul
Praedeslitis
et
vindicarum=
garanti
Sponsio=contractsolemninscopuliesiridinindiviziune
TransTiberim=instrainatate(pestetibru)
Vindex =persoanacareinnumepropriucontestadreptulcreditorului,ungarantinfavoarea
debitorului.
***********************************************************************************
ProceduraFormulara
1. notiuniintroductive
LegeaAebutia
LegeaIuliaeJudiciarae
2.Formula
Structuraformulei
Partiileprincipale
Intentioafirmareapretentilorreclamantului
Intentiocerta candobiectulpretentiilorreclamantuluieraprecisdeterminat
Intentioincertacanddreptulreclamantuluiurmasafieapreciatdejudecator
Demonstratiocauzajuridica(izvorul)pretentilorreclamantului
Adiudicatio
Codemnatiojudecatorulerainvestitdecatrepretorcudreptulde
Apronuntaosentintadecondamnaresauabsolvire
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
7/23
CaiusIuliusiudexestonumireaunuijudecator
Emptiactiuneacaresanctionavanzarea
Partiileaccesorii
Proactore prescriptiuniinsprijinulreclamantului
Proreoprescriptiuniinsprijinulparatului
Exemple de formula predate la curs
Caius Iulius iudex esto. (numirea judecatorului)
Quod Aulus Agerius apud Numerium Negidium mensam argenteam deposuit
(demonstratio), qua de re agitur (intentio), quidquid ob eam rem
Numerium Negidium Aulo Agerio dare facere oportere (condemnatio)."
(Caius Iulius sa fie judecator. In masura in care Aulus Agerius a
lasat in depozit la Numerius Negidius o masa de argint, despre care
afacere e vorba, orice sa faca sau sa dea Numerius Negidius lui Aulus
Agerius pentru acest lucru.")
Textul 2:
Si paret Numerium Negidium Aulo Agerio X (se citeste: decem) milia
dare oportere (demonstratio), si in ea re (intentio) nihil dolo malo
Aulii Agerii factum si neque fiat (exceptio doli asta e o parte aformulei care nu aparea obligatoriu in cadrul acesteia), iudex
Numerium Negidium Aulo Agerio sestertium X milia condemnato, si non
paret absolvito (condemnatio)."
(Daca se constata ca Numerius Negidius ii datoreaza lui Aulus
Agerius zece mii de sesterti si daca in aceasta afacere Aulus Agerius
nu a comis si nu comite niciun dol, judecatorul sa il condamne pe
Numerius Negidius sa ii plateasca lui Aulus Agerius zece mii de
sesterti, iar daca nu, sa il absolve.")
3.Desfaurareaprocesului
Fazainiure
Missionpossessioem
Iusiurandumnecessariumparatuljuracanudatoreazanimic
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
8/23
Infactum oactiunenouacreatadepretor
Litiscontestationremitereauneicopiidepeformulasau dictareaeidecatre
Reclamant paratului
Ipsoiurededrept
Exceptionisope
introducerea
unei
exceptiuni
in
formula
Translatioiudciimodificareaformulei
Fazainiudicio
Postmeridiempraesentilitemaddicitojudecatorulasteptapana la
Amiaza,dupacareinlipsaadversarului,dadreptatepartiicaresa
Prezentatlaproces
Reprezentareainjustitie
Nemoalienonominelegeagerepotestnimeninuvaputeaintentain
Numelealtuiaoactiunealegii
Postulareproalioceicepledeazapentrualtii
4.Actiuni
Vindicatioactiuniindreptulclasic
Petition actiuniindreptulclasic
Iudiciumactiuniindreptulclassic
Categoriideactiuni
Inremsanctioneazadrepturireale,carepoartaasupraunorlucruri
Summadivisio divziuneaactiunilorreale
Inpersonam sanctioneazadrepturidecreanta
Ergaomnes opozabilfatadetoti
Actionescivilesactiunicivile
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
9/23
Actioneshonorariaeactiunihonoraria
Actionesinfactum actiunicuprivirelaunfapt,
Actionesprivataeactiuniprivate
Actiones poenalesactiunipenale
Respersecutoaries
actiuni
persecutorii
Actionesstrictiiurisactiunidedreptstrict
Actionesbonaefideiactiuniledebunacredinta
Exfidebonapotrivitcubunacredinta
Iudiciaarbitraria actiunilearbitrarii
5.Efectelesentintei
Fortaeecutorieasentintei
Actionudicati
Executareaasuprabunurilor
Venditio
bonorum
Magisterbonorum stapanalbunurilor
Emptorbonorum cumparatorulbunurilor
Distractiobonorum
Fortajuridicaasentintei
Bisdeaedemrenesitactionolegisactiunenupoate fiutilzatadedouaori
Pentru valorificareaaceluiasidrept
Re iudicataproveritateaccipitur lucruljudecatseconsideraadevarat
***********************************************************************************
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
10/23
Proceduraextraordinara
1.Caractereleproceduriiextraordinare
Extraordineminafaraluiordo
Potentioresproprietari
ai
unor
intinse
suprafete
de
teren
2.Hotarareajudecatoreasca
Adipsamrem condamnareainnatura
Manumilitari
***********************************************************************************
1.Capacitatejuridica
Continutul personalitati
Caput Capacitate,personalitate
Statuscivitatis cetatenia
Statuslibertatis libertatea
Statusfamiliae calitateadesefidefamilie
Infans conceptus pro nato habetur quotiones de commodis euis agitur- copilul conceput e consideranascut atunci cand e vorba de interesele sale
Hereditas iacens sustinet personam defuncti-sucesiunea jacenta sustine persoana defunctului
2.Sclavii
Trans Tiberim - peste hotare
Res lucru
Contubernium- uniuni de fapt, fara consecinte juridice
Peculium
Dominus
3.Oamenii liberi
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
11/23
Drepturile cetatenilor romani
Ius commercii - dreptul de a incheia acte juridice potrivit dreptului roman
Ius connubii - dreptul de a incheia o casatorie valabila
Ius militiae- dreptul de a fi soldat in legiunile romane
Ius suffragii- dreptul de a alege
Ius honorum- dreptul de a alege
Numele cetateanului
Tria nomina Praenomen determinativul prin care cetateanul se individualiza in societate
Nomen gentilicium- numele gintei
Cognomen - porecla
Marcus Tullius Marcu filius Cornelia tribu Cicero- marc este praenomen ,Tullius este nomengentilicium,cornelia este indicatiunea filiatiuni iar cicero
Legile de acordare a cetateniei
Legea Iulia si Plautia Papira
4.Dezrobitii
Formele derobirii
Vindicta - dezrobirea prin declaratie solemna in fata magistratului
Censu-dezrobirea prin recensamant
Testamento- dezrobirea prin testament
Conditia juridica a dezrobitilor
Bona - dreptul patronului de a dispune de bunurile dezrobitului
Obsequium- respectul pe care dezrobitul il datora patronului sau
Operae- serviciile pe care dezrobitul le datora patronului sau
Operae officiales- serviciile obisnuite pe care dezrobitul le datora patronului sau
Operae fabriles- serviciile care necesitau o pregatire deosebita , pe care dezrobitul le datora patronului
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
12/23
Legle de limitare a dezrobiriilor
Legea Aelia Sentia
Legea Fufia Canina
5.Oameni liberi cu o conditie speciala
Mancipium- puterea exercitata aupra fiului de familie cumparat
Addicti- debitorii insolvabili atribuiti creditoriilor sai
Iudicati- debitorii insolvabili atribuiti creditorilor sai in baza unei sentinte de
condamnare
Nexi-debitorii insolvabli care nu mai asteptau sa fie chemati in judecata
condamnati ci,din proprie initiativa incheiau un contract cu creditorul
si se obligau sa munceasca un numar de de zile in contul datoriei
Auctorati-oamenii liberi care se angajau ca gladiatori
Redempti ad hostibus-cei rascumparati de la dusmani
6.Colonii
Lex a maioribus constituta-lege mostenita din batrani
7.Familia romana
Pater familias-seful de familie
Manus- puterea exercitata de seful de familie asupra bunurilor si persoanelor
Patria potetas- puterea asupra asupra mostenitorilor
Dominica potetas puterea asupra altor sclavi
Dominum puterea asupra altor bunuri decat sclavii
sui iuris-cei ce nu se aflau sub puterea cuiva
alien iuris-cei aflati sub puterea sefului de familie
familia- familia
8.Puterea parinteasca
si pater filium ter venum duuit filius a pater liber esto- ???
iust vitae necisque- drept de viata si de moarte
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
13/23
filius familiae?
peculium castrense- dreptul soldatilor de a avea bunuri proprii(de fapt a fiilor de familie)
9.Casatoria
Conditiile de forma ale casatoriei
Confarreatio-rezervata patricienilor????
usus coabitarea vreme de 1 an a viitorilor soti- se aplica la plebei
coemptio-autovanzare fictiva viitoarei sotii catre viitorului sot
pontifex maximus -???
farreus panis-paine speciala
deductio mulieris in domum mariti-la casatoria fara manus , se forma prin instalarea
femeii in casa barbatului
Conditiile de fond ale casatoriei
connubium aptitudinea unei persoane de a se casatori
affectio marritalis - consimtamantul
Efectele casatoriei
loco sororis-la casatoria cu manus , sotia devine sora copiilor ei
10.Adoptiunea si legitimarea
In iure cesio process fictiv??
Cedit in iure - cumparatorul in calitate de parat tace
Addico magistratul ratifica declaratia reclamantului
12.Capitis deminutio
Capitis deminutio-desfintarea personalitatii
Capitis deminutio maxima- desemna pierderea tuturor elementelor personalitatii
Capitis deminutio media- -pierderea cetateniei romana
Capitis deminutio minima- pierderea drepturilor de familie
13.Persoana juridica
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
14/23
Corpora-persoana juridica
Universitas- persoana juridica
Ager publicus aerarium- patrimonial statului roman
Societates publicanorum- asociatiile de publicani
Collegia fabrorum- societati de meseriasi
Collegia tenuiorum- asociatiile de oameni saraci
14.Tutele si curatela
Vis ac potestas in capite libero ad tuendum eum qui propter aetatem sua sponte e defenderenequit o forta sau o putere asupra unei persoane libere pentru a o proteja pe acela care din cauzavarstei nu se poate apara singura
Ius liberorum-dezrobita cu 4 copii
Procedee de administrare a tutelei
Pupilul- copilul pus sub tutela
Negotiorum gestio- procedeu de administeare a bunurilor copilului mai mic de 7 ani
Auctoritatis interposito procedeul de administrare a bunuriilor copilului mai mare de 7 ani
Infans copilul mai mic de 7 ani
Curatela
Furiosus - nebunului
Prodigului - risipitor
Curator testmento non datur-curatela nu se poate institui prin testament
***********************************************************************************
BUNURI
1)Clasificareabunurilor:
Res bun,
Pecuniavite,
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
15/23
Familiae(famulus)sclav,
Substantiapatrimoniu(inepocaluiIustinian),
Resinpatrimoniolucrurilepatrimoniale,
Resmobiles,ressolilucrurimobile,lucruriimobile,
Resmancipii
lucruri
pretioase,
Resnecmancipiilucruricuvaloaremaimica,
Rescorporale,resincorporaleslucruricorporale,incorporale,cucitatul:"haecresmeaest"
acestlucruestealmeu,
Genera,specieslucruridegensilucruriindividualdeterminate,cucitatul:"generanon
pereunt",
Resqueponderenumeromensuraveconstantlucruricaresepotnumara,masura,cantari.
2)Posesiunea
Animustermenfolositpentruadesemnaintentiauneipersoanedeapastralucrulpt.sine,
Corpustotalitateaactelormaterialeprincareseexercitastapanireafizicaasupraunuilucru,
Agerpublicusproprietateastatului,
(Interdictul)de
Precario
interdict
pus
la
dispozitia
reclamantului
de
catre
magistrat,
pentru
clientulcarerefuzasaparaseascapamantulsubconcedat,
Categoriideposesiune:
Possesioaduzucapionemdobandireabunuluiprinuzucapiune,
Possesioadinterdictaposesiuneacedadreptullaprotectiejuridicaprinefectele
interdictelorposesorii,
Posesioiuris
=quasipossessio
posesiune
de
drept,
posesiunea
unui
drept
subiectiv,
Efecteleposesiunii:
"Onusprobandiincubitactor"sarcinaprobeiapasaasuprareclamantului,
"Possideo,quiapossideo"posed,fiindcaposed,
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
16/23
Interdicteleposesorii:
Interdicterecuperandaepossesioniscausainterdictept.redobandireaposesiuniipierdute,
Interdicteretindaepossesioniscausainterdictept.pastrareaposesiuniiexistente,
Interdictelerecuperandaepossessioniscausa:
Interdicteleundeviprivindviolenta,cusubcategoriile:
undevicottidianadeposedareprinviolentaobisnuita,
undeviarmatadeposedareprinviolentacuarma,
Interdicteledeprecario:
Interdictedeclandestinapossessionecuprivirelaposesiuneaclandestina,
Interdicteleretinendaepossessioniscausa,cusubcategoriile:
Interdictulutrubicaredindoi,
Interdictulutipossidentisdupacumposedati
3)Proprietatea:
Iusutendidreptuldeafolosi,
Iusfruendidreptuldeaculegefructele,
Iusabutendidreptulde adispunedelucru,
Proprietateafamiliala"
Antiquumconsortiumstareadeindiviziune,
Actiofamailiaeherciscundaeactiuneadeiesiredinindiviziune
Proprietateaquiritara:
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
17/23
"dominiumexiurequiritium"proprietateacetatenilorromani,
"proprietasadtempusconstituinonpotestnupoateexistaproprietatepinalaunanumit
termen,
Tradenscelcareatransmislucrul,
Accipiens celcareacceptalucrul,
Nudumdominiumexiurequiritiumoproprietategoaladecontinutpentrutradens,
Proprietateaprovinciala:
Stipendiumtributannual,
Dobandireaproprietatii,Ocupatiunea:
Resnuliuslucrurifarastapan,\
Reshostileslucruridobanditedeladusmani,
Resderelictaelucruriparasitedecatreproprietariilor,
Posesiunea:
CitatdinCicero:"usucapioestfinissollicitudinisacpericulilitium" uzucapiuneaestesfarsitul
nelinistiisi
al
fricii
de
procese,
Mancipatiunea"
"Huncegohominemexiurequiritiumesseaioisquemihiemptusestepretiohocaere
aeneaquelibra"afirmcaacestsclavestealmeupotrivitdreptuluiquiritilorsisamifie
cumparatcupretuldecuaceastaaramasicuaceastabalantadearama.
Mancipionumo
uno
mancipio
numai
cu
un
ban,
Iniurecesiorenuntareainfatamagistratului,
Ceditiniuretaceinfatamagistratului,
Traditiunea:
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
18/23
Iustacausatraditionisjustacauza,
Traditiolongamanutraditiuneademinalunga(pt.masurareaunuiteren),
Traditiosimbolicatransmitereauneicaseprinpredareacheilor,
Traditiobrevimanuchiriasulcumparacasaincarelocuieste,
Constitutumpossessiorium
proprietarul
isi
vinde
casa
si
locuieste
in
ea
ca
si
chirias,
Errorinnegotiumeroareasupraunuicontract,
4)Sanctiuneaproprietatii:
Proprietateaquiritara:
Reivindicatioactiuneainrevendicare,
Fictipossessores
posesori
ficticii,
Quilitiseobtulitseofereaprocesuluifarasaaibastatutuldeposesor,
Quidolodesiitposiderecelceincetasaposedeprindol,
Propietateapretoriana,
Exceptioreivenditaeettraditiaeformuladeaparareinrevendicare
Servitutileprediale:
Iterdreptuldeatreceprinfondulaservitcalaresaupejos,
Viadreptuldeatrececucarulprinterenulaltuia,
Actusdreptuldeatrececuturmelepeterenulaltuia,
Iuspascendidreptuldeapasteturmelepeterenulaltuia,
Aquaeductusdreptuldeaduceconductedeapaprinterenulaltuia,
Servitusonerisferendidreptulde asprijiniobirnapezidulvecinului,
Uzufructul,
"Ususfructusestiusalienisutendifruendirerumsubstantia"uzufructulestedreptuldea
folosilucrulaltuiasideaculegefructele,pastrandsubstantaaceluilucru,
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
19/23
Ususdreptulrealdeafolosilucrul,faraaIculegefructele,
Habitatiodreptuldealocuiincasaaltcuivaincalitatedetitularalunuidreptreal,
Operaeservorumutilizareaserviciilorsclavuluialtuia,
"servitusinfaciendoconsisterenequit" proprietarullucruluigrevatcuservitutenuarevreo
obligatiefatadetitularulacestuidrept,
"neminiressuaservit"nimanuinuIpoatefiaservitpropriullucru,
"servitutservitutisessenonpotest" nupoateexistaoservituteaservitutei,
Superficia:
"superficiessolocedit"suprafataapartineterenului,
Solariumtaxaanualaplatitadecatresuperficiar,catrestat,ceeraposesorulaceluiteren
***********************************************************************************
SUCCESIUNILE
1) Generalitati
Heressuccesor
Hereusstapan
Mostenireaabintestatmostenireafaratestament
Mostenireatestamentara
Mostenireacontratestamentului
Testamentulcalatiscomitiis
2) Succesiuneaab
intestat
Heredessui persoanelecarelamoartealuipaterfamiliasdevinsuiiuris
Adgnatusproximuspersoanelecarevinlamostenireinlipsasuiheredes,aflateincelmaiapropiatgradde
rudeniecudefunctul
Gentilespersoanelecarevinlamostenireinlipsaheredessuisiadgnatusproximus
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
20/23
Bonorumpossessio posesiuneabunurilorsuccesorale(mostenireapretoriana)
Categoriidemostenitoripretorieni:A.Bonorumpossessioundeliberi suiheredessi/saualterudedesangecare,suferindocapitisdeminutio
(fiulemanciatsidescendentiisai),aupierdutdrepturilesuccesoraledupadreptulcivil
B.Bonorumpossessioundelegitimiagnatiisigentilii
C.Bonorumpossessioundecognati
D.Bonorumpossessioundeviretuxor
Corrigendiiuriscivilisgratiapretorulcorecteazalegeacivila(incazulA)
Confirmandiiuriscivilisgratia pretorulconfirmalegeacivila(incazulB)
Supplendiiuris
civilis
gratia
pretorul
suplineste
legea
civila
(in
cazul
B)
3) Succesiuneatestamentara
Testamentumestmentisnostraeiustacontestatioinidsolemnitarfacta,utpostmortemnostramvaleat
(Ulpian)testamentulestemanifestarea,inconformitateculegea,avointeinoastre,pentruaaveatarie
dupamoarte;
Formedetestament:Calatiscomitiislegevotatadecomisiacuriata,accesibilpatricienilor
Inprocinctuaccesibilsiplebeilor,sefaceainfataarmateigatadelupta
Peraesetlibramunadinaplicatiunilemancipatiuniifiduciare
Emptorfamiliaeexecutortestamentarsuigeneris
testatorultransmiteaprinmancipatiopatrimoniulsauluiemptorfamiliae
Testamentifactioactivacapacitateadeasifacetestamentul
Testamentifactiopasivacapacitateadeavenilasuccesiune
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
21/23
Instituireademostenitor:Caputetfundamentumtotiustestamentumcapulsifundamentultestamentului(numesteGaiusinstituirea
demostenitor)
(Titius)heresesto/(Titium)heredemesseiubeoTitiusestemostenitor(instituireademostenitor)
Nemopropartetestatusproparteintestatusdecederepotestnimeninupoatemuriinpartecutestament
siin
parte
fara
testament
Semelheressemperheresodataherede,pentrutotdeaunaherede
Excertare
Substituireademostenitor:
Substitutiovulgarissubstituireavulgara
Substitutiopupillaris substituireapupilara
Substitutioquasipupillarissubstituireacvasipupilara
4)Succesiuneadeferitacontratestamentului
TitiusfiliusmeusexheresestoTitiusfiulmeuestedezmostenit
Ceteriomnesexheredessuntototiceilaltisafiedezmosteniti
Ruptum(despre
testament)
nul
Officiumdatoriadeiubirefatadedescendentietc
Querelainofficiositestamenti actiuneapusaladispozitiacelordezmostenitipenedrept
4) Dobandireamostenirii
Adquisitiohereditatisdobandireamostenirii
Aditiohereditatis
acceptarea
mostenirii
Heredessuietnecesariimostenitorideplindreptsinecesari
Heredesnecesariisclaviiinstituiti
Heredesextranei/voluntariistrainidepersoanadefunctului
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
22/23
Modurideacceptareamostenirii:CretioQuodmeOctaviustestamentosuoheredeminstituiteamhereditatemadeocernoque(Pentruca
Octaviusmainstituitmostenitoritestamentulsau,acceptaceastamostenire)
Cretioperfecta testatoruldispunecasuccesorulsafiedezmostenitdacanusepronuntaintrunanumit
intervaldetimp
Proherede
gestio
actul
prin
care
rezulta
ca
heredele
accepta
mostenirea
Nudavoluntasdeclaratiedeacceptareexpresadarnesolemna
Iussupatrissivedomini(fiidefamiliesausclaviiinstituiti)nuputeauacceptamostenireafaraautorizatia
sefuluifamiliei
Iuscapiendidreptuldeaculegeomostenire;creatdeAugustprinlegileIuliasiPapiaPoppaea
Parsnuptiariadispozitieprincarefemeileintre20si50deanisibarbatiiintre25si60deanitrebuiesa
traiascainregimulcasatoriei
Parscaducariadispozitieprincaresaintrodusincapacitateatotalasaupartialadeadobandiomostenire
pentrucelibessiorbi
Celibesnecasatoriti
Orbicasatoritifaracopii
Peruniversitatem(despremosteniri)patrimoniuldefunctuluisialheredeluiseconfunda
Ultravireshereditatismostenitorulraspundedetoatedatoriiledefunctuluichiardacaacestedatorii
depasescactivulsuccesoral
Intravireshereditatismostenitorulvaraspundefatadecreditoriidefunctuluidoarinlimitaactivului
succesoral
Beneficiuminventariibeneficiuldeinventar
Separatiobonorumseparareabunurilordefunctuluidecelealemostenitorului
Collatiobonorumraportulbunurilor
Collatioemancipati(creatdepretor)emancipatulesteobligatsaaducalamasasuccesoralatoatebunurile
dobanditeincalitatedepersoanasuiiuris
Iusabstinendi
dreptul
de
ase
abtine
Ispotestrepudiarequiadquirerepotestsuccesoriivoluntariputeauacceptamostenireadupacumputeausi
sarenuntelaea
Iusadcrescendiacrescamant
8/8/2019 Termeni Si Expresii in Latina
23/23
6)Sanctiuneamostenirii
Hereditatispetitiopetitiuniidehereditate
Quidolodesiitpossidereposesorfictiv(prindol)
Quiliti
se
obtulit
posesor
fictiv
Doluspropossessioneest (senatusconsultulJuventinian)reauacredintatinelocdeposesiune
Bonorumpossessiomostenireapretoriana
Quorumbonorum(interdict) interdictcuprivirelabunurilesuccesorale
7)Legatesifideicomise
Tipuridelegate:
Pervindicationemtestatorultransmitedirectlegataruluiproprietatea
Perdamnationemtestatorulilobligapeheredeletestamentarsatransmitalegataruluiproprietatea
Perpraeceptionemunuldintrehereziitestamentari,careerainacelasitimpsilegatar,aveadreptuldea
intrainstapanireabunuluilegatinaintedeimpartireamostenirii
Sinendimodocreeazaheredeluitestamentarobligatiadeanulimpiedicapelegatarsaintreinstapanirea
unuilucru
TitiohominemStichumdolegodausilegluiTitiuspesclavulStichus(legatpervindicationem)
HeresmeusStichumservumTitiodaredamnasestoheredelemeusafieobligatsadealuiTitiuspesclavul
Stichus(legatperdamnationem)
TitiushominemStichumpraecipitoTitiussaiamaiinaintepesclavulStichus(legatperpraeceptionem)
HeresmeusdamnasestosinereTitiumhominemStichumsumeresibiquehabereheredelemeusafie
obligatsapermitaluiTitiussaiacuelpesclavulStichussisaiapartina(legatsinendimodo)
Actioextestamentosanctiunealegatelorperdamnationelsisinendimodo