Mitologie romaneasca-Pamfilie

download Mitologie romaneasca-Pamfilie

of 406

Transcript of Mitologie romaneasca-Pamfilie

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    1/405

    F i C R D E M I A R O M A N A

    D I N V I E T I T A P O P O R U L U I R O M A N

    C U L E G E R I S I S T U D I I

    X X I X

    M I T O L O G I E R O M A N E A S C A

    I .

    D O M A N

    i

    P R I E T E N 1

    A l

    O M U L U I

    D E

    T U D O R P A M F I L E

    g D I N T A

    U A R 1 E 1 9 1 5

    \

    *

    A 3

    I E I

    _ 1 1 / 3 ;

    B C U R E : S T

    L I B R A R I 1 L E S O C E C 8 : C o m p . , C . S F E T E A , P A V E L S U R L T .

    L E I P Z I G

    O T T O H A R R A S S O W I T Z

    1 . 9 1 0

    V I E N A

    G E R O L D 8 : C o m p .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    2/405

    B I B L I O T E C A

    A g Z A M A N T U L U I C U L T U R A L

    N I C O L A E B A L C E S C U "

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    3/405

    D I N V I E A T A P O P O R U L U I R O M A N

    L H o r a d i n C a r t a l , d e P o m p i l i u P a r v e s c u , 1 9 0 8

    L .

    3 . -

    1 1 .

    C i m i l i t u r i r o m n e s t i , d e T . P a r n f i l e , 1 9 0 8

    1 . -

    1 1 1 .

    P o e z i i p o p u l a r e d i n M a r a m u r e s , d e T i t B u d , 1 9 0 8 .

    .

    1 . -

    1 V .

    C n t e c e s i a r i l - Y u r i , d e A I . V a s i l i u , 1 9 0 9

    1 1

    5 .

    V .

    D i n l i t e r a t u r a p o p u l a r d , d e N . P s c u l e s c u , 1 9 0 9

    H

    6 .

    V I . j o c u r i d e c o p i i , d e T . P a m f i l e , 1 9 0 9

    .

    V I I .

    S a r b d t o r i l e p o p o r u l u i , d e C . R a d u l e s c u - C o d i n

    s i D . M i h a l a -

    c h e , 1 9 1 0 1 1

    1 .

    V I I I .

    I n d u s t r i a c a s n i c a l a R o m a n i , d e T . P a m f i l e . P r e m i u l

    , , N e u s c h o t z " d i n 1 9 0 9 , 1 9 1 0

    , , 1 0 .

    I X .

    H o r e s i c h i a i t u r i d i n B u c o v i n a , d e S . F l . M a r i a n , 1 9 1 1

    2 . -

    X . L e g e n d e , t r a d i f i i a m i n t i r i i s t o r i c e ,

    d e C . R a d u l e s c u - C o -

    d i n , 1 9 1 0

    1 1

    1 . 5 0

    X l .

    S i i r b e i t o r i l e d e y a r d l a R o m a n i , d e T . P a m f i l e , 1 9 1 1

    .

    2 .

    X I I .

    C n t e c e d e l a r d , a d u n a t e d e T . P a m f i l e , 1 9 1 3 .

    4 . -

    X I I I .

    B o l l

    i l e a c u r i l a o a m e n i , v i t e i p i t s d r i , d u p d d a t i n i l e

    c r e d i n t i l e p o p o r u l u i r o m a n , a d u n a t e d i n c o r n . T e p u ,

    j u d . T e c u c i u , d e T . P a m f i l e , 1 9 1 1

    l

    X I V .

    C n t e c e p o p u l a r e r o m n e s t i d i n C o m i t a t a l B i h o r ( U n g a r i a ) .

    c u l e s e s i n o t a t e d e B e l a B a r t k , 1 9 1 3

    X V .

    V r e m u r i I n f e l e p t e . P o v e s t i r i i l e g e n d e r o m n e s t i , c t i l e s e

    d e D . F u r t u n k 1 9 1 3

    1 .

    X V I .

    A g r i c u l t u r a l a R o m a n i , d e T . P a m f i l e , 1 9 1 3

    5 .

    X V I I .

    I n g e r a l r o m e i n u l u i , p o v e s t i i l e g e n d e d i n p o p o r , c u l e s e d e

    C . R a d u l e s c u - C o d i n , 1 9 1 3

    4 . -

    X V I I I . P o v e s t e a l a m a d e d e m u l t , d u p a c r e d i n t i l e p o p o r u l u i r o m a n ,

    d e T . P a m f i l e , 1 9 1 3

    1 1

    2 . -

    X I X .

    S a t - b i t / o r & l a R o m a n i . S r b r i t o n 7 e d e t o a m n a P o s t u l

    C r i i c i u n u l u i , d e T . P a m f i l e , 1 9 1 4

    1 1

    2 . -

    X X .

    S a r b i i t o r i l e l a R o m a n i .

    C r a c i u n u l , d e T . P a m f i l e

    . .

    1 1

    3 . -

    X X I .

    S u p e r s t i f i i l e p o p o r u l a i r o m a n , d e O . F . C e a u s a n u . P r e m i u l

    A d a m a c h i d i n 1 9 1 3 , 1 9 1 4

    4 . -

    X X I I .

    C o l l u d e d i n A r d e a l , c u l e s e d e A l e x i u V i c i u , 1 9 1 4

    1 1 2 .

    X X I I I .

    C a v i n t e s c u m p e . T a c l a l e , p o v e s t i r i s i l e g e n d e r o m n e s t i , c u l e s e

    d e D . F u t u n a . , 1 9 1 4

    1 . 5 0

    X X I V .

    C r o m a t i c a p o p o n t h t i r o m a n , d e T . P a m f i l e s i M . L u p e s c u , 1 9 1 4 2 .

    X X V . D i a v o l u l i a v r i i j b i t o r a l d u p a c r e d i n t i l e p o p o r u l u i r o -

    m a n , d e T . P a m f i l e , 1 9 1 4 -

    . -

    X X V

    t .

    C e r a l s i p o d o a b e l e l u i , d u p c r e d i n t i l e p o p o r u l u i r o m a n ,

    d e T . P a m f i l e , 1 9 1 5 .

    2 . -

    X X V I I .

    C r e d i n f i

    s u p e r s t i f i i a l e p o p o r u l u i r o m a n , d e A r t u r G o -

    r o v e i , 1 9 1 5

    5 .

    X X V I I I . V a z d u h u l , d u p c r e d i n t i l e p o p o r u l u i r o m a n , d e T . P a m f i l e ,

    1 9 1 6

    2 .

    X X I X . M i t o l o g i e r o m n e a s c d ,

    D u s m a n i c i p r i e t e n i a i o n a d u t ; d e

    T . P a m f i l e , 1 9 1 6

    3 . -

    X X X . M i t o l o g i e r o m n e a s c a , I I . C o m o r i l e , d e T . P a m f i l e ( S u b t i p a r ) .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    4/405

    P R E F A T A

    I m i p a r e f a n c a n ' a m p u t u t a f l a u n n u m e m a i b u n p e n t r u b o -

    t e z a r e a p a g i n i l o r c a r i a l c a t u e s c l u c r a r e a d e f a t a , c a s

    p a r a m a i

    . a p r o p i a t a i n r u d i r e a i n t r e a c e a s t a c e r c e t a r e

    i

    a l t e l e , f a c u t e p e n t r u

    a c e l a s s u b j e c t , c u p r i v i r e l a a l t e p o p o a r e s a u v r e m u r i .

    O b i s n u i t , u n o r a s t f e l d e c e r c e t a r i l i

    s e z i c e M i t o l o g i i ( 1 ) , d a r

    a c e s t e a , p e l n g a d e s c r i e r e a f i i n t e l o r s u p r a f i r e s t i , I n

    l e g a t u r a c u

    o m u l , i m b r a t i s e a z a i

    s o c o t i n t i l e p o p o r u l u i d e s p r e l u m e , l u c r u p e

    - c a r e e u 1 - a m f a c u t I n a l t a p a r t e ( 2 ) . D a r c h i a r f r a c e s t e a , c e e a

    c e u r m e a z a a i c i n u p r e s e n t a u n t o t . D i n t r e

    u p r i e t e n i i " o m u l u i ,

    l i p s e s t e D u m n e z e u , z u g r a v i r i i c r u i a , d u p c r e d i n t i l e R o m a n i l o r ,

    n ' a m p u t u t s a - i f a c l o c l a o l a l t a c u a t t e a s p i r i t e , p a r t e c r e s t i n e , i a r

    c e l e n i a i m u l t e p a g a n e s t i , p e n t r u o

    p r i c i n a l e s n e d e i n t e l e s . D e

    a s e m e n e a l i p s e s t e

    i i c o a n a D i a v o l u l u i , c a r e , p r i n m a r i m e a e i , a r

    f i f o s t o p i e d i c a p e n t r u

    s i n t e t i z a r e a l e s n i c i o a s a a c e l o r m a i m u l -

    t e d i n c a p i t o l e l e a c e s t e i c e r c e t a r i . F a r a D i a v a l , n c l u s m a n i i " o m u -

    l u i v o r r a s a r i m a i d i s t i n c t i , c e v k m a i l u m i n a t i , l u c r u c a r e n u s ' a r

    f i

    i n t a r n p l a t d a c a - i p u n e a m a l a t u r i d e , , n i i n a s u l "

    l o r . T o t d i n t r e

    u d u s m a n i " l i p s e s t e

    i

    s p i r i t u l

    c o m o r i l o r , d e s p r e c a r e v o i u v o r b i

    a i u r e a .

    U n e i a s e m e n e a c e r c e t a r i

    i

    s e m a i p o a t e d a n u m e l e s i n g u r a t e c

    d e C r e d i n t , C u l t s a u R e l i g i u n e ( 3 ) , c e e a c e n ' a m p u t u t f a c e , c a c i

    c r e d i n t i l e p o p o r u l u i r o m n n u s e r n a r g i n e s c n u m a i l a s p i r i t e l e

    p o m e n i t e a i c i , l a c e l e a c a r o r l i p s a a m a r a t a t - o , s a u l a a c e l e c a r i ,

    p e n t r u n u m a r u l p r e a m i c d e n t l n i r i , n u l e - a m p u t u t s o c o t i c a

    ( 1 ) D e p i l d a G . d e R i a l l e , L a M y t h o l o g i c t y m p a n i ' ,

    P a r i s 1 8 7 8 ; L . L e g e r ,

    L a M y t h o l o g i e s l a v e , P a r i s 1 9 W .

    ( 2 ) P o v e s t e a l a n a i d e d e m u l t , B u c u r e t i 1 9 1 3 .

    ( 3 ) D e p i l d A . L e f v r e , L a R e l i g i o n , P a r i s 1 8 9 2 .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    5/405

    I V

    a v n d d r e p t d e a s t a a l A t u r i c u c e l e l a l t e , D r a g o b e t e ( 1 ) , M t d i -

    l i i i d ( 2 ) s .

    a .

    C r e d i n t a , C u l t u l i

    R e l i g i u n e a , n e m a i v o r b e s c d e s p r e o m a r e

    l u m e d e S f i n f i , b i s e r i c e s t i

    i

    n e b i s e r i c e s t i c a r e n e e s t e c u n o s c u -

    V A ( 3 ) , c u m s i d e s p r e u n m a r e n u m A r d e l u c r u r i

    i

    I m p r e j u r A r i ,

    t o a t e , r m s i t i d e c u l t u r i v e c h i , z o o l a t r i e , f i t o l a t r i e , l i t o l a t r i e , h i -

    d r o l a t r i e , p i r o l a t r i e , a n t r o p o l a t r i e , a s t r o l a t r i e s a u a l t e l e .

    D e c i , a s t f e l a m r A m a s l a n u m e l e c a r e m i s ' a p r u t m a i b u n ,

    D u p i a n i

    i p r i e t e n i a i o m a l u i " , c a p a r t e d i n t e o M i t o l o g i e r o -

    m n e a s c d .

    A c e s t i n d u s m a n i s i

    p r i e t e n i " n u s u n t n u m a i a i R o r n n u l u i , c A c i

    t i b i r d l n i m l a t o a t e

    I n l u p t a d i n t r e o r n s i f i r e r

    c e i a i a l t o r p o p o a r e v o r f i c u a t A t m a i a p r o p i a t i d e - a i n o s t r i , c u

    c t , p a r a l e l , v o r f i f o s t s i l u p t e l e m a i a s e m A n A t o a r e . A s t f e l , s A n u

    n e m i r A m

    i s A n u n e r i s i p i m t r u d a u m b l n d d u p A f i l i a t i u n i , i n t r e -

    b A n d u - n e : c i n e a a v u t

    i

    c i n e a c e r u t ,

    c i n e s ' a f A l i t c u o a v e r e

    s i c i n e s ' a r u s i n a t d e u n f u r t

    I n e s e n t , c r e d i n f a , c a o r i s i c e

    n e c e s i t a t e

    f i s i o l o g i c A ,

    e s t e a c e -

    e a s p e n t r u t o a t e p o p o a r e l e c e t r A e s c I n a c e l e a s i I m p r e j u r r i . P e n -

    t r u a c e s t c u v n t n ' a m a d u s m a t e r i a l s t r e i n d e c o m p a r a t i e , c l e a t

    u n d e a p r o p i e r e a m i s ' a p A r u t c A d e s c o p e r e o c u r i o a s i d e n t i t a t e ,

    m e n i t s A p u n A I n t r e b A r i i s t o r i e i s a u s A d e s l e g e a n u i n i t e I n t r e b A -

    r i a l e a c e s t e i a . I n g r A m d i r e a , a t o r i c e c h i p , d e m a t e r i a l c o m p a -

    r a t i v , p e n t r u p o t o l i r e a u n e i c u r i o s i t A t i f i r e s t i , n ' a m s o c o t i t c A p o a -

    t e r A s p l A t i I n d e a j u n s s a c r i f i c i i l e b n e s t i p e c a r e l e - a r f i c e r u t .

    ( 1 ) C . R d u l e s c u - C o d i n s i D . M i l i a l a c h e , S d r b t o r i l e p o p o r u l u i , B u c u r e s t i 1 9 0 9 ,

    p . 3 7 :

    D r a g o b e t e e u n f l c d u

    i u b i e t i u i n b l p r i n

    p d u r i d u p f e t e l e

    i f e -

    m e i l e c a r i a u l u c r a t i n z i v a d e D r a g o b e t e , - 3 M a r t i e . L e p r i n d i

    l e f a c d e r -

    s u l l u m i i , a t u n c i c n d e l e s e d u c d u p d l e m n e , f l o r i , b u r e t i . . "

    ( 2 ) M a r i a n , S i i r b i t t o r i k , 1 1 1 , p . 1 8 9 :

    M d t a i l d r d , d u p c r e d i n t a R c m n i l o r d i n

    B a n a t , e o f i i n t p a r t e o m e n e a s c a s i p a r t e i n g e r e a s c a , u n j u n e f r u m o s

    i n e m u

    r i t o r , c a r e u m b r i n l u m e c a

    i S d a t o a d e r i i

    i

    R u s a l e l e , d a r p e c a r e o a m e n i i

    n u - 1 p o t v e d e , d i n c a u z d c d l u m e a . s ' a s p u r c a t c u s u d a l m e i

    f r a d e l e g i . M a t -

    a r m ] e f r a t e m a i m i c c u P a s t i l e " .

    ( 3 ) S . F l . M a r i a n :

    C d r a i l e g i l e ( 1 8 9 8 ) , P d r e s i m i l r ( 1 8 9 9 ) s i C i n c i z e c i m e a ( 1 9 0 1 ) T .

    T . P a m f i l e , S d r b d t o r i l e d e v a r d ( 1 9 1 1 ) , S d r b d t o r i l e d e t o a m n d f i P o s t a l C r d r i a -

    m t l u i ( 1 9 1 4 ) s i C r e i c i a n a l ( 1 9 1 4 ) .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    6/405

    D E S P A R T I R E A I .

    S O A R T A , A J U T O R , N O R O C .

    U R S I T O A R E L E .

    D e n u m i r i . N u n a r u l i m e n i r e a U r s i t o a r e l o r . C e l e d o u i s e r v i t o a r e a l e l u i A l e x a n -

    d r u M a c h e d o n . U n c i o b a n l e a f I A c a s a

    l e v e d e t r a i u l . M a s a t I r s i t o a r e l o r l a c a s a

    p r u n c u l u i d e c u r A n d n I s c u t . U r s i r e a . T A r i a u r s i t e i . U r s i t o a r e l e s a u Z o d i i l e p r i -

    m e s c i n f i e c a r e s e a r i p o r u n c a l u i D u m n e z e u . O s i n d i r e a c e l o r c e a s c u l t u r s i r e a

    i n t r ' a d i n s . D u m n e z e u , W A a s c h i m b i u r s i t a , * f a p e c e i i n n e v o i e . C e i t r e i

    m o c a n i U r s i t o r i a d u c u r s i r e a l a i n d e p l i n i r e . U r s i t o a r e l e l a a l t e n e a m u r i .

    U r s i t o a r e l e , n u m i t e s i U r s i t o r i ( 1 ) , U r s a t o r i , U r s i t e ( 2 ) , U r s o i ( 3 ) ,

    U r s o a i c e ( 4 ) s a u U r s o n i ( 5 ) , i a r d e M a c e d o - R o r n a n i M i r e ( 6 ) , c a

    s i

    l a N e o - g r e c i

    s i B u l g a r i , A l b e ( 7 ) , M i r d s i t e ,

    C a s m e t e s a u

    H d r i o a s e ( 8 ) , s u n t , d u p u n e l e c r e d i n t i , t r e i f e c i o a r e s a u z n e ( 9 ) ,

    ( 1 ) B u n r e z u m a t i n S . F t . M a r i a n , N a $ t e r c a l a R o m d n i , p . 1 4 9 s i u r m .

    G f .

    S a r b d t o t i l e l a R o m a ' ' , I , p . 6 2 .

    ( 2 ) A c a d e m i a R o m n d , M s . n o . 3 4 I S , p . 9 v " .

    ( 3 ) V i e a t a r o m i i n e a s c a , a n . I I , v o l . V I , p . 6 3 .

    ( 4 ) C u l e g e r e d i n j u d . D o l j .

    ( 5 ) D e n s u s e a n n , G r a n t d i n T a r a H a l e v u l t i l , p . 2 3 2 .

    ( 6 ) L . S i n e a n u , B a s m e l c R o m n i l o ,

    p . 7 8 2 .

    D . C o s m u l e i ,

    c r e d i n l i

    s u p e r s t i f i i a r o m i i n e o ` i , B n c u r e s t i 1 9 0 9 , p . 8 .

    ( 7 ) P . P a p a t i a g i , B a s m e a r o m n e , p . 1 9 9 : e l e v i n i n

    t r e i s e r i d e - a r a n d u l l a

    n o u l n a s c u t d e I i s c r i u c a r t e a

    ( S ) C o s m u l e i , o p . c i t . ,

    p . 1 0 .

    ( 9 ) A m p u t e p r i m i

    i n u m e l c d e Z i i n e s a u Z l i n 4 o a r e , p e c a r i l c v e d e m

    e -

    n i n d l a p r u n c u l I s u s H r i s t o s s p r e a - I a p l e c d , a d i c a s p r e a - I p n n e l a s a n t i l M a i -

    c i i D o n m u l u i ( A . V i c i u , C o / l i n k d i n A r d c a l , p . 2 3 , 2 4 ) .

    A c a d . R o m . , M s . n o .

    3 4 I S , p . 1 4 v " .

    T . P a m f i l e ,

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    7/405

    d u p a . a l t e l e n s a p t e r n u i e r i " ( 1 ) , i a r d u p a a l t e l e n o u i i f e m e i ( 2 ) c a r i

    u r s e s c s a u u r $ e s c ( 3 ) , a d i c a c r o e s c u r s i t a , u r s a , u r s e a l a s a u s o a r t a

    n o i l o r n a s c u t i , i n I n t a i a n o a p t e a n a s t e r i i , d u p a u n e l e s o c o t i n t e ,

    i n c e l e t r e i d i n t a i n o p t i d e - a r n d u l , d u p a a l t e l e ( 4 ) , I n n o a p t e a a

    t r e i a n u m a i ( 5 ) , s a u i n c e l e

    t r e i n o p t i

    n e s o t : a t r e i a , a c i n c e a

    s i a s a p t e a , s a u t o c r n a i i n a o p t a .

    D e s p r e U r s i t o a r e , I n t i n u t u l F a g a r a s u l u i , s e a u d e u r r n a t o a r e a p o -

    v e s t i r e , p e c a r e , i n v a r i a n t e l e s a l e , o v o r n

    a c o l o u n d e

    v a f i v o r b a d e l e l e :

    D u p a c e a s t r a b a t u t A l e x a n d r a c e l m a r e p t t

    l a

    r a i u , a a f l a t

    u n r e g e a n u m e l o a n e z n d p e t r o n u l s u

    i

    t i n a n d p i c i o a r e l e

    i n a p a c l o c o t i t a d e i z v o r .

    I n t r e b a t f i i n d d e c e f a c e e l a c e a s t a , - z i s e r e g e l e l o a n c a a p a a s t -

    f e l i n t r e b u i n t a t a r e d a r u l i n t i n e r i r i i .

    A l e x a n d r u c e l m a r e s e r u g a a t u n c i s a - i d e a s i l u i p u t i n a d i n a c e a c -

    t a a p a , s i c e e a c e o p r i m i , o p a s t r a f o a r t e b i n e . C u t o a t e a c e s t e a

    i n s , c e l e d o u a s e r v i t o a r e a l e s a l e i - o f u m e & s i d e a t u n c i , f i i n d e l e

    v e c i n i c t i n e r e

    i c u n o s c a n d v i i t o r u l f i c a r u i o r n , l a n a s t e r e a s a

    i

    u r s e s c s o a r t a " ( 6 ) .

    P r i n u n e l e p a r t i , p e u n d e s e c r e d e c a s t i n t t r e i U r s i t o a r e , s e z i c e

    c a d a n s e l e t r i l e s c

    l a o l a l t a i n t e o c a s a , c a i n g r i j e s c d e c a n d e l e l e

    v i e t i i

    o m e n e s t i

    i c a s a h r n e s c c u c a r n e d e f u r a t . l e a p o v e s t i -

    r e a r e s p e c t i v , a c u r n s e a u d e p r i n j u d . T e c u c i u :

    ( 1 ) D e n s u s e a n u ,

    o p . c i t . , p .

    2 3 2 . .

    ' ( 2 ) E . N .

    V o r o n c a ,

    D a t i n i l e

    i c r e d i n g l e p o p o r a l u i r o m a n , C e r n u t i 1 9 0 3 , p .

    1 0 7 0 :

    W r s i t e l e s u n t

    / w a d f e m e i ; e l e m r i t f e t e l e , f a c s i n o a r d n e v e s t e l e ,

    c a n d c i n e v a

    f a c e

    a n u m e p e u r s i t i

    l e c h i a r n d c u d e s c a n t e c e . A c e l a c e f a c e ,

    d e - i f e m e i e o r i b r b a t ,

    p e d a n s e l e l e

    t r i m i t e . E l e

    t o t u n a t o r c i d e s t o r c ;

    m i t

    r o g : l u m e a i m a r e P e n t r u f i e c a r e e l e l u c r

    s a - i v i e p a r t e a :

    t o r c z i l e l e o m u -

    l u i , v i e a t a ,

    i d e s t o r c s i d e a p n d . P e c i n e v r a u , i l n z i l e s c ; p e c i n e v r a u , i l o -

    i n o a r d " .

    ( 3 ) A c a d . R o m . ,

    M s . n o . 3 4 1 9 ,

    p . 8 3 .

    ( 4 ) I b i d e m , n o . 3 4 1 8 , p . 1 2 2 v " .

    ( 5 )

    I . C a n d r e a , O . D e n s u s e a n u , T . S p e r a n t d : G r a i a l n o s t r a , I ,

    p . 9 : U r s i t o a -

    r e l e v i n a t r e i a i i d u p n a s t e r e

    i u r s e a z d

    p e p r u n c . E l e g a s e s c o t u r t d e p a n e

    t d c u t d d e - o f a t m a r e , u n p a h a r d e a p d

    i u n f i r r o s p e p a n e .

    I b i d e m ,

    p . 4 9 0 :

    U r s i t o a r e l e v i n a t r e i a s e a r d l a f e r e a s t d

    i u r s e s c p e c o p i l ;

    s i t a f l e u n p a h a r d e

    a p s i p a n e p e m a s d .

    ( 6 )

    V i e a f a r o m t i n e a s c i i , 1 1 " ,

    p . 6 4 .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    8/405

    3

    U n u i m o c a n i

    s e f u r a p r o a p e I n f i e c a r e s e a r d C a t e u n m i e l

    d i n t u r m a , f a r a c a m a c a r s a a i b a u n p i c d e b a n u e a l a p e c i n e v .

    C a n e n u s ' a u d e , s g o m o t i a r s n u s ' a u d e C i n e a f i e ? N i -

    n i e n i a l t u l d e c k v r e o U r s i t o a r e , c a c i n u m a i U r s i t o a r e l e s e h r n e s c

    c a r n e d e f u r a t B u n

    S i i n t e o n o a p t e s e p u n e l a p a n d a .

    P e l a m i e z u l n o p t i i n u m a i i a t c a v e d e o f e t n e i e s a r i n d

    i n

    t u r m a , i e a u n m i e l s i s e g t e s t e d e f u g a .

    S t a i l t i p a m o c a n u l . N u m a i s c a p i d i n m a i m m e a c a t o

    f i

    ' h a u l s i d u d a u l . S a - m i s p u i i n g r a b c i n e e s t i , C A a l t f e l f a c m o a r t e

    d e c a n

    I a r f e m e i a c e e a i i r a s p u n s e :

    N u r i d i c k v o i n i c e , c o c o s u l d e l a p u s c a c u m a , c a m a r e b i n e

    - t i - o i u f a c e

    $ i c e b i n e , m a r o g , p o t i s a - m i f a c e m i e p a n a p e a c o l o ? C i n e

    k t i ?

    A p o i e u s u n t U r s i t o a r e

    i

    I n m a n i l e m e l e s t a . '

    v i e a t a t a .

    D a c m l a s i , b i n e d e b i n e ; c l a c a n u , a m a r d e c a p u l

    i

    z i l e l e

    - t a l e

    M o c a n u l l a s a p e U r s i t o a r e I n p a c e , d a r p o r n i d u p a c l a n s a , c a

    s a - i a r a t e l o c u l u n c l e s t a u U r s i t o a r e l e . V o i o r n u l n o s t r u s a s t i e

    d a n s u l c e - i p e a c o l o .

    M e r g e a s k m e r g e m u l t ,

    i d u p a u n c a r d d e v r e m e a j u n g e c u

    U r s i t o a r e a l a u n c a s t e l m a r e , u n d e a r d e a u o m u l t i m e n e n u m a r a t

    d e c a n d e l e . S u t e

    i

    m i i s e a p r i n d e a u s i a l t e s u t e

    i m i i s e s t i n -

    g e a u .

    C e - s a c e s t e a ? I n t r e a b m o c a n u l .

    S u n t s u f l e t e l e c e l o r c e s e n a s c s i - a l e c e l o r c e m o r , r a s p u n s e

    U r s i t o a r e a .

    U r s i t o a r e l e f u r n i c a u d e c o l o p a n a c o l o , t u r n a n d u n t d e l e m n p r i n

    p u t i n d e t o t , d i n c o l o m a i m u l t , d u p a c u m l e e r

    b r r a n d u e a l a .

    A r a t a - m i s i c a n d e l a m e a o i n d e a m n m o c a n u l p e U r s i t o a r e .

    S i a c e a s t a m e r s e

    i

    i - o a r t a . M a i a v e p u t i n u n d e l e m n ;

    i U r s i -

    t o a r e a i - 1 m a i s p o r l . S i s e b u c u r a a s t f e l , p o a t e , s i n g u r u l o m d e

    p e l u m e , c a r e a s t i u t v r e o d a t a c a t m a i a r e d e t r a i t , p e n t r u c i s i

    v a z u s e c a n d e l a c u o c h i i ( 1 ) .

    ( 1 ) C u l e g e r e d i n c o r n . T e p u .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    9/405

    4

    U r s i t o a r e l e , p e c a r i m a i i n a i n t e , i n v r e m u r i d e i n i m A c u r a t A , o a -

    m e n i

    l e v e d e a u , d u p a c e s e

    s f A t u e s c

    a s u p r a

    u r s e l i i , u n a m a i

    b A t r a n A z i c e d e s p r e c o p i l :

    S A a i b A t r a i u l m e u d i n c u t a r e z i

    i

    s o m n u l m e u d i n

    c u -

    t a r e n o a p t e

    D u p A c e c e l e l a l t e o s f A t u e s c s A f i e m a i m i l o a s A , p o r n e s c n e v A -

    7 u t e s p r e c a s a n o u l u i n A s c u t , p e l a m i e z u l n o p t i i . P e n t r u

    a c e a s t a ,

    l a c a s e l e c u p r u n c i n A s c u t i , s e l a s A u s i l e

    i f e r e s t r e l e d e s c h i s e , i a r

    l u m e a t r e b u e s A f i e v e s e l A ( 1 ) .

    P r i n T a r a H a t e g u l u i , m o a s a , s i n g u r a c a r e

    p o a t e a p A r p e c o -

    p i l d e t o a t e l o l w a n e l e

    i b o g i o d a t e l e ( d i h A n i i l e s p u r c a t e ) , a u d e c u m

    u r s e s c U r s o n i l e i n c e l e t r e i z i l e d u p A n a s t e r e , c n d ,

    p e n t r u p r i -

    m i r e a l o r ,

    s e p r e g A t e s t e m a s A c u s a r e ,

    p i t d i a p d . S ' a

    i n t m -

    p l a t c A u n d e v v e n i n d U r s i t o a r e l e n ' a u a f l a t s a r e , p i t

    i a p A ; d e

    a c e e a s ' a i t m n i a t f o c s i - a u u r s i t p r u n c u l u i o s o a r t

    r e a . P e u n

    a s t f e l d e c o p i l 1 - a u u r s i t s A f i e t r A s n i t p e U i l & a n t ( s t n c A ) :

    v r e m e a c u v e n i t , l u c r u l s ' a r f i

    i

    i n t m p l a t , d a c A b a b a m o a s A , p r i -

    c e p u t A

    i - s t i u t o a r e , n u 1 - a r f i l e g a t

    s i n u 1 - a r f i t i n u t

    a c a s A c u

    m i n c i u n i p a n A a t r A s n i t i n a c e l m o m e n t n u m i c l i a n t u l " .

    U r s i t o a r e l e s e s c o b o a r A i n c a s A , p e h o r n , p e n t r u c a r e c u v n t

    m a m a n o u - n A s c u t u l u i

    s e a s e a z A l n g A v a t r a f o c u l u i ,

    s a t d u p

    c A l o n i ( s o b A ) , i n u n g h e t , u n d e e l o c u l m a i s c u t i t ( 2 ) .

    P r i n a l t e p A r t i d i n T r a n s i l v a n i a s e p u n e p e m a s A i n c e l e d i n t i

    t r e i z i l e p e n t r u U r s i t o a r e u n c o t d e p e i n z t i n o u A , u n b l i d c u M u d

    d e g r u , s a r e , p a n e , l a n d i u n z e c e r i a . P r i n a l t e p A r t i s e a s e a z I

    t r e i t a l g e r e c u g r d u f i e r t , t r e i p a h a r e c u a p A ,

    t r e i

    c u u n t d e l e m ,

    c t i v b a n i , i a r m o a s a z i c e c d t e c a l U r s i t e l o r , c a s e

    l e i m b u n e z e _

    I n B a n a t s e p u n I n c a p u l p r u n c u l u i o p o g a c e , t r e i c r a c e r i o p e -

    r e e k n o t a d e b r e i c i r i , o o g l i n d d , u n p i e p t e n e

    i o l i n g u r A c u u n -

    t u r d p e n t r u U r s i t o a r e , c a r i l u c r u r i , f i r e s t e , a d o u a z i s e i m p a r t . T o t

    p r i n B a n a t , p r i n u n e l e p A r t i , i n s p r e s e a r a a t r e i a s e p r e g A t e s t e

    u n b l i d a . , c e l

    c u n o t a i m i i n i d e f A i n A d e g r e w , o l i n g u r A n o u A c u

    s a r e , a l t a c u u n t i u n p a h a r c u a p A n e i n c e p u t A . M a s a e s t e i n -

    c o n j u r a t A c u n i s t e b r a c i r i n o u A ;

    p e e a a r d t r e i l u m t i n A r i l i p i t e d e

    b l i d t u e l , c a r e a r e i m p r e j u r b o a b e c u g r d u , c a c u r a z , p c i s a l e , .

    a . .

    ( 1 ) G o r o v e i , C r e d i n f

    s i s i i p e s 1 i f i i p . 3 4 3 .

    ( 2 ) D e n s u v a n u , G l a i a l d i n T a r a H a f t - i t / i d , p . : 3 2 - 3 .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    10/405

    5

    P a h a r u l c u a p a e s t e I n c u n j u r a t c u t r e i

    f i r e

    d e i n d t a s r o s i e ,

    l u n g a c a t p r u n c u l .

    T o a t e a c e s t e a s t a u l a c a p u l p a t u l u i . M o a s a s e r o a g a :

    D o a m n e , D u m n e z e u l e ,

    T r i m i t e U r s i t o n r e l e

    S v i n t o a t e % o i o s e ,

    V o i o a s e

    i

    b u c u r o a s e ,

    L a s h n i e s r t g u s t e a s c a ,

    L u i N . b i n e s a ' m p r t e a s c d ( 1 ) .

    N . p u t i n e l s m u n c e a s c a

    S i m u l t b i n e s t r d i a s c A

    L u c r u r i l e d e p e m a s a r o t u n d a , n u m i t s a n i e , p e c a r e s ' a

    i n -

    t i n s c i n a s a u c i n i s o a r a U r s i t o a r e l o r , s e i m p a r t i n t r e m o a s i t r e i

    f e t e c a m d e a t e s a p t e a n i , a d o u a z i .

    P r i n j u d . T e c u c i u I n I n t a i a s e a r d s e p u n e p e t a b l s a u f a r f u r i e ,

    b a n i , p a n e , s a r e , u n p a h a r d e v i n , d o u l i i m n r i i c a t e v a f i r e

    d e b u s u i o c ( 2 ) . M a m a c o p i l u l u i i m o a s a a u g r i j a s v i s e z e p e s t e

    n o a p t e s i s a t i n m i n t e , i a r a d o u a z i s - s i t a l m a c e a s c a a c e l e v i s e ,

    p u n a n d u - l e i n l e g t u r a c u v i i t o r u l p r u n c u l u i ( 3 ) .

    P r i n j u d . B r a i l a a t r e i a s e a r d u p a

    n a s t e r e , m a m a c o p i l u l u i

    p u n e p e m a s a p a n e , s a r e , m a l a i u

    i o j u m t a t e d e o c a d e v i n ,

    a p r i n d e o l u m a n a r e s i l e l a s a a s a c a s a i b a c u c e s a s e o s p a -

    t e z e U r s i t o a r e l e . A c e s t e b u c a t e l e i e a m o a s a a d o u a z i ( 4 ) .

    P r i n a l t e p a r t i , d i n a c e l a

    j u d e t , m o a s a t r e b u e

    s a v i s e z e c e v a

    I n a c e a n o a p t e s i d i n c e l e c e l e v i s e a z , t a l m a c e s t e v i i t o r u l p i u n -

    c u l u i n a s c u t ( 5 ) .

    P r i n j u d e t u l M u s c e l , , , u r s i t o a r e l e s e p u n I n

    a t r e i a s e a r a d e l a

    n a s t e r e a c o p i l u l u i

    i c o n s t a u d i n p a n e , c e a p d ,

    i i t h , v i n , c a r t e ,

    ( 1 ) S r i u r s e a s c i i .

    ( 2 )

    1 . A . Z a n n e , P r o v e r h e l e P o n d i n i l o r , T X ,

    p . 3 8 2 : L a n o u l n s c u t s e i n -

    - U n t i e m a s i l s e a r a p e n t r u U r s i t o a r e , c A c i d e n u v o r a v e h m a s a , i l u r s e s c r u p e c e l

    n i l s c u t , s i c u m 1 - o r u r s l , a s h v a f i " .

    ( 3 ) L a u n c u m n a t a l m e u , d e c e d a t l a v r s t a d e 3 0 d e a n i , s o a c r a m e a a v i -

    s a t t r e i N e m t i l u t a r i c a r i a u v e n i t l a f e r e a s t . P o f t i t i i n l u n t r u f i i n d , e i a u r a s -

    p u n s :

    A p o i ,

    s i n t r A m

    i

    c t i s r m n e m

    S i a u p o r n i t .

    S i a c e s t a s ' a s o c o t i t c a u n v i s r u .

    ( 4 ) A c a d . R o m . , M s . n o . 3 4 1 8 , p . 2 7 1 .

    ( 5 ) I b i d e m , p . 2 S 9 ;

    c f . s i p . 3 0 2 v " .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    11/405

    6

    d e e b a i a t c e l d e c u r n d n a s c u t , o r i c u s t i t u r i $ i f a i o a r e , s c o a s

    s a - i c r e a s c p r u l , d e e f a % s a r e , l u m n a r e a p r i n s , s v a d a .

    U r s i t o a r e l e , n u m e l e c e l o r t r e i f e m e i . . . ,

    u n f r a n c , $ . a . U r s i t o a r e l e

    a s t e a s e p u n p e m a s l a i c o a n , s p r e r a s a r i t , s l e v a d U r s i t o a -

    r e l e . D u p A c e s ' a u r n d u i t , I n c e p e m o a s a s A s e i n c h i n e , r u g a n d u - s e

    l a D u m n e z e u c a U r s i t o a r e l e c e a u s a v i n a

    n o a p t e a , s A u r s e a s c

    b i n e p e c o p i l .

    D i m i n e a t a u r m A t o a r e , m o a s a i e a p e n t r u s i n e d a r u r i l e p u s e l a

    i c o a n .

    P e n t r u c a U r s i t o a r e l e s a n u f i e s c a t - b i t e s i d e c i s n u f i e s c A r b i t

    n i c i v i e * c o p i l u l u i , e b i n e c a p r i n t i i , I n c e l e o p t z i l e d e l a n a $ -

    t e r e , s a n u f i e t r i s t i " ( 1 ) .

    P r i n j u d . G o r j , a t r e i a z i d u p n a s t e r e a p r u n c u l u i s e c u r A t a .

    c a s a $ i l e h u z a , i a r s e a r a , i n a i n t e d e a p u s u l s o a r e l u i , v i n e m o a s a p r e -

    g a t i t p e n t r u p u n e r e a a r s i t o a r e l o r e u o a z i m c o a p t a . I n s p u z A , u n s

    c u m i e r e l a c e l e t r e i c r u c i d e p e e a . A z i m a o a $ e a z a p e u n s c u -

    t e c n o u p e n t r u p r u n c , 4 t e r n u t p e s t e n i $ t e f a $ e , p e o m a s A , l n g

    m a m a . P e s c u t i c , l n g A a z i m a , m a i p u n e u n p a l i a r d e v i n , u n u d e

    a p i i , s a r e

    i u n b a n d e a r g i n t p e N i n e , o p e r e c h e d e b e t e d e

    a l e m o a s i i

    i t r e i l i n g u r i d e c a r i s e l e a g a c u n u i t a s n i $ t e f l o r i . .

    D u p A c e l e a s e a z A , m o a s a f a c e n o u A i n c h i n A c i u n i

    i z i c e :

    S f i n t e l o r ,

    B u n e l o r ,

    S a v a a d u c D u m n e z e u c u r a t e ,

    L u m i n a t e ,

    B u t t e c a p a n e a ,

    D u l c i c a m i e r e a

    S i l i n e c a a p a

    M a s a U r s i t o a r e l o r , a s t f e l p r e g a t i t a , r a m i i n e p a n a a d o u a z i , c n d

    v e n i n d m o a s a , o r i d i c A . A r g i n t u l d e p e p a n e I l p u n e p e p i e p t u l

    p r u n c u l u i , i a r p n e a , v i n u l

    i a p a s e d a u l a n i $ t e c o p i i c u r a t i ( 1 ) . .

    L a M a c e d o - R o m n i , a t r e i a z i , u n c o p i l d e 1 2 a n i , c u p a r i n t i i

    I n v i e a t a , c o a c e o t u r t i f i i d e a l u a t n e d o s p i t , c a r e s e p s t r e a z a s u b ,

    ( 1 ) C . R h d u l e s c u C o d i n ,

    l e g e n d e i a m i n t i r i

    i s t o r i c e ,

    B u c u r e s t f

    1 9 1 0 , p . 1 0 6 . G o r o v e i , C r e d i n g p . 3 4 3

    4 :

    o p t z i l e d e l a n a s t e r e a u n u i c o p i l ,

    p a r i n t i i l u i s f i e t o t v e s e l i , i a r n u t r i s t i , c h c i s e i n t r i s t e a z a U r s i t o a r e l e , s i c u m

    v o r f i e l e i n a c e l e o p t z i l e , a s v a f i i c o p i l u l i n v i e a t .

    ( 2 ) l c .

    I . C o n s t a n t i n e s c u , M o n o g r a f i a c o m u n i i B r d n e s t i d i n j u d . G o d , T g . -

    J i l t 1 9 1 4 , p . 1 2 8 .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    12/405

    7

    p e r i n a p r u n c u l u i 4 0 d e z i l e . D e - i b a i a t c e l d e c u r n d n t i s c u t , i s e

    m a i p u n e o p u n g a c u b a n i , o a r m i i , o c a r t e ,

    a i l r n i i r i , h r t i e 5 i

    o p a n e s ' , i a r d e - i f a t , u n d e g e t a r , f o a r f e c e , 5 . a . G i n a d i n o g r a d a

    s e t r i m i t p e l a n e a m u r i , c a s a n u s e s p e r i e C a s m e t e l e ( 1 ) .

    P r i n a l t e p a r t i m a c e d o - r o m n e , M i r e l e a u o p r i m i r e I n c a m a i

    d e c i n s t e .

    n V e n i r e a M i r e i , s e f a c e c u n o s c u t c e l o r d i n c a s a p r i n t r ' u n m i c

    s e m n c e s e i v e s t e p e n a s u l c o p i l u l u i . L a u z e i i s e d s a " m n i n c e

    i n t r ' o t a v a d i n t r e i f e l u r i d e b u c a t e . I m p r e u n c u d n s a m n n c a

    s i t r e i f e t i t e c e a u p a r i n t i s i c a r i r e p r e z i n t a p e c e l e

    t r e i M i r e .

    D u p c e l u z a a i s p r v i t d e m n c a t , r e s t u l b u c a t e l o r s e p u n e

    c u f a r f u r i i l e p e t i n s c a u n l n g a i c o a n a s f n t a , c a s a v i e M i r e l e

    s a m n n c e .

    D u p t i c e s ' a u r i d i c a t o a s p e t i i d e l a m a s , u n b a i a t u m b r a ' c u o

    1 2 0 l a t o t i

    s i a d u n m a h m u d l e , c a r i m a i a p o i s e c o a s a l a f e s u l

    c o p i l u l u i . P e l a m i e z u l n o p t i i ,

    p l e a c a o a s p e t i i p e l a c a s e l e

    b o r .

    M o a s a r a m n e a l a i l a u r m . E a c e r e s a - i a d u c a p u t i n g r a i l , u n

    n a s t u r e d e a r g i n t , o c p a t i n a d e u s t u r o i 5 i p u t i n l u l a c h i u . T o a t e

    a c e s t e a l e a m e s t e c a , l e I n f s o a r a i n t r ' u n p e t e c d e p a n z a s i l e p u n e

    l a u z e i s u b t i o a r l

    A c e a s t l e g - M u l l o p o a r t a L i z a t o t t i m p u l l u z i e i .

    A c e s t e a , I n C l i s u r a .

    L a C r u s o v a , o s p a t u l

    c e s a d a a t r e i a s e a r d u p d n a s t e r e a c o -

    p i l u l u i I n c i n s t e a M i r e l o r s i c h i a m p u g u n i c . C u a c e s t p r i l e j ,

    t i n

    b a i a t c u t a t a s i m a m a f r n g e o t u r t e i , 5 i o a s p e t i i o m n n c t o a t a ,

    c a s n u r m a i e p A n a a d o u a z i n i c i o b u c t i c a , c a d a l t f e l c o -

    p i l u l i e s a h o t .

    I n M e t o v a a c e s t o s p a t s e z i c e m a s a a l e S t e i - M a r i e , d i n c a r e

    l a t i z a n u i e a n i c i o m u s c a t u r a . D a c a i n t i m p u l a c e s t u i

    o s p t s e

    i v e s c p e o b r a z u l m i c u l u i p e t e n e g r e , z i c c a l - a u a r s M i r e l e .

    I n a l t e p a r t i m a i e o b i c e i u l c a s t i f a d . t r e i c o l a c i m i c i h o t r i t i

    p e n t r u c e l e t r e i U r s i t o a T e : u n u l s e c o a s a l a f a s a c o p i l u l u i , a l d o i l e a

    s e a t r n d e g t u l l a u z i i c a s a - 1 p o a r t e 4 0 d e z i l e , a l t r e i l e a

    i l m a -

    n n c a L i z a a n o u a z i d e l a n a s t e r e .

    T o t a t u n c i s e m a i f a c e s i o t u r t d c u z a h a r i n f o r m a d e c o l a c ,

    c a r e s e m a n n c a d e t o t i c e i d e f a t a " ( 2 ) .

    ( 1 ) C o s m u l e i , o p . c i t . , p . 8

    9 : , , D u p A t r e i

    n o p t i , p a r i n t i i p u n i n l e a g n t i l

    n a t u h i i ( c o p i l u l u i ) m o n e t e d e a m - , c u c a r i M i r e l e s A f i e a d e m e n i t e

    a - i c r o l o

    s o a r t a c u b i e l s u g " . , , C a v a i d e e e l r e n ' a u d e u n d e s a d e a Z d n e l o r c e l e c u v e -

    n i t e "

    ( 2 ) I b i d e m , p . 9

    1 0 .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    13/405

    D a c a U r s i t o a r e l e g a s e s c c a s a c u p r u n c u l n e l u m i n a t a , e l e n u i n f r a

    i n l u n t r u l

    s i a s t f e l , c o p i l u l r a m i l n e n e u r s i t .

    u N u - s a t t i o a m e n i

    n e u r s i t i ? "

    U r s i t o a r e l e , d u p a u n e l e c r e d i n t i , s e n u m e s c :

    U r s i t o a r e a , e s t e c e a m a i m a r e d i n t r e d n s e l e . E a t i n e f u r c a

    f u s u l ;

    S o a r t e a , c a r e t o a r c e ,

    M o a r t e a , c a r e c u r m a f i r u l .

    D u p a u n e l e c r e d i n t i

    o l t e n e , c e l e

    t r e i U r s c i t o a r e

    c a r i

    v i n c u

    i n g e r u l , c a s

    u r s e a s c a p e c e l d e c u r n d n s c u t s t i n t :

    C o p a l h i n d I n c a r e s ' a n s c u t p r u n c u l ;

    A d o u a : Z i v a i n c a r e s ' a n s c u t p r u n c u l ,

    A t r e i a :

    C e a s u l I n c a r e a p i c a t p r u n c u l d i n p n t e c e .

    T u s t r e l e f a c s a u t o r c f i r u l v i e t i i u n u i o r n , c a r e e s t e

    c o t i t

    p r i n

    t o a t e l o c u r i l e p e u n d e c e l v e n i t p e l u m e v a u m b l a I n v i e a t a l u i ,

    d e l a u r s a l d

    i A n a l a m o a r t e .

    U n e o r i s e s p u n e c

    a c e s t f i r

    I d D u i n n e z e u U r s i t o a r e l o r 5 i

    a c e s t e a i t p u n p e p a m n t , a s e z n d p e e l t o a t e i n t m p l a r i l e p e

    c a r i l e v a a v e o m u l s i d e l a c a r i d n s u l n u s e p o a t e a b a t e c u

    n i c i u n c h i p .

    i n a c e a s t a p r i v i n t , s e p o v e s t e s t e c u n o r n a a f l a t i n v i s , d e l a

    I n g e r u l p r u n c u l u i s a u , c a a c e l p r u n c s e v a i n n e c i n f n t n a d i n

    o g r a d a l u i , a t u n c i c n d v a a v e a v r s t a d e 9

    a n i . O m u l , s t i i n d

    a c e a s t a ,

    a s t u p a t f n t a n a , s o c o t i n d c c u c h i p u l a c e s t a c o p i l u l v a

    s c a p c u v i e a t a , n e a v n d i n c e s & s e i n n e c e . C o p i l u l i n s , t o c m a i

    i n z i v a a n d a i m p l i n i t n o u a a n i , s ' a d u s

    l a f n t n a a s t u p a t a , a

    p u s c a p u l p e c h e i l e ( 1 ) f n t n i i s i a m u r i t ( 2 ) .

    D u p a u r m a t o a r e a p o v e s t i r e , U r s i t o a r e l e , s u b n u m e l e d e Z o d i i ,

    p r i m e s c i n f i e c a r e z i p o r u n c i l e l u i D u m n u z e u , p e n t r u c e i c e

    s e

    n a s c , c a r i , a s t f e l , r i n n l e g a t i d e - o a n u m i t a s o a r t s a u z o d i e , p e n -

    t r u t o t d e a u n a :

    C i - c a u n r n p r a t a v e t r e i f e c i o r i . I n t e o z i

    i i c h e a m a p e t u s -

    t r e i l a d n s u l s i l e s p u s e :

    D r a g i i t a t i i , m ' a m g a n d i t

    i

    e u , a c u m a c n d s u n t e t i

    i

    v o i

    a j u n s i l a v r s t a d e m u n a , s v d a u p e l a t r e b u r i l e

    v o a s t r e

    ( ) G l a z d u r i , g h i z d H e .

    ( 2 ) C r e d . R o m . d i n c o m . C a t a n e , j u d . D o l j , i m p a r t . d e

    t . S t . T u t e s c u .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    14/405

    s h n u v h m a i t i u p e l a u g h m i n e , s - m i

    p h s t r a t i s i

    s h - m i s p o r i t i

    _ a v e r i l e m e l e ;

    s n u f i e b h n a t m a i i n c o l o , l a v r e m u r i l e v o a s t r e d e

    i n s u r A t o a r e ,

    i s - r n i s p u n e t i c h u n u l a m u n c i t n i a i p u t i n

    l u a t

    m a i m u l t ,

    s i s h s e i s t e a s h s r n n t d e g a l c e a v

    i

    v o r b h . l a c a ,

    v ' a m f A c u t a v e r e a m e a t o a t h t r e i p h r t i d e - o p o t r i v h : s

    i e a

    f i e c a r e s i s ' o p h s t r e z e f i e c a r e d u p h v r e d n i c i a

    i m i n t e a l u i .

    C i n e

    a m r t r i - o ,

    b i n e d e b i n e ; c i n e a p r h p d i - o ,

    p a g u b a l u i ; 1 - o l u v e -

    d e h s i e u c u o c h i i m e i p e c e l t i c h l o s s i n u i - o i u I h s h

    l a m o a r t e

    z i l e l e n o r o a d e l o r p e

    m n i , c a s

    l e d e a d e r A p h i u t e

    s i

    d e

    g r a b

    $ i d u p a a s t a , i m p h r a t u l l e - a d a t c e l i

    s ' a c u v e n i t , s i

    e l

    s ' a

    t r a s

    d e - o p a r t e , s t t a c h s i s s u i t e . F i e c a r e d i n c e i t r e i f e c i o r i a u i n -

    c e p u t s h m u n c e a s c h p e s o c o t e a l a l u i ,

    i

    f i e c h r u i a

    i i

    m e r g e h c u m

    I i i n e r g e h , d a r c e l u i m a i m i c d i n t r e f r a t i ,

    i m e r g e h c a r a c u l . P e

    c e p u m a m n a , p r a f u l

    i p u l b e r e a s ' a l e g e : i n t r ' o z i

    i - a u

    m u r i t

    v i t e l e ,

    o t r v i t e , i n t e a l t a i - a u a r s c o s a r e l e c u

    p u s t i a n e a g r

    c e m a i a v e i n t e i n s e l e , i n a l t h z i a l t a , p n h c n d a r m a s c a v a i

    d e c a p u l l u i . M a i r h u n i c i e h s e p u t e h

    D u p h o v r e m e , v h z n d u - s e e l s h r a c l i p i t p h m n t u l u i i g o l p i s -

    t o l , s i - a l u a t l u m e a ' n c a p s i s ' a t o t d u s s - s i c a u t e s i n g u r p a r t e a ,

    d a c h p u s t i u l d e n c t o c n ' a s t i u t s h - 1 g h s e a s c h p e d n s u l .

    M e r g e e l a i a j u n g e l u t e ( ) z i s p r e s e a r i n t e o p h d u r e . A -

    c o l o u n u n c h i a S f c e h h a r a g i p e n t r u v i e .

    B u n a z i v a , m o s u l e

    T n z i d u r n i t a l e , f l c h u l e ; d a c e u m b l i p e - a i c i ?

    A p o i , m o s u l e ,

    i c u m i n e , p o v e s t e a c n t e c u l u i : a m p l e c i t

    i n l u m e s h - m i p u n n u m e . l a - s u n b i e t o m n e v o i a s N u m h - i p r i -

    m i s h - t i a j u t s i e u l a l u c r u ?

    C u m n u ; a u z i v o r b

    s i - a u m u n c i t a m n d o i , f e c i o r u l d e ' m p r a t

    i u n c h i a s u l , m i n d

    s e a r a t r z i u , c n d b t r n u l z i s e :

    A p o i , n e p o a t e , s

    t i i c h e u n u - s d e p e - a i c i ,

    s i c a s m e r -

    g e m t o c m a i l a m i n e a c a s h , n e - a r t r e c e t o a t i l

    n o a p t e a p e

    d r u m .

    H a i s i n e - o m d u c e l a b o r d e i u l p d u r a r u l u i s i - o m m n e h a c o l o .

    A u p o r n i t a m n d o i , a u a j u n s , a u a f l a t

    c e v A

    d e - a l e

    g u r i i ,

    s i

    d u p a s t a , c u m e r a u

    i

    t r u d i t i , s ' a u c u l c a t . S i c u n t s ' a u c u l c a t , a u

    t h c u t . N o a p t e a , a s h p e

    l a

    c n t t o r i , s ' a u d

    i i i t e

    l a s u r i . D a s h .

    t i t i c h b i e t u l f e c i o r d e ' m p r a t , d e p r i n s c u p a t s i p e r i n m a i m o a l e ,

    n u p u t u s e a t i p i n i c i c t a i b a t e i n a m n a r :

    s e ' n t o r c e h c n d p e - o

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    15/405

    1 0

    p a r t e , c n d p e c e a l a l t i l , c a u n p u i u i n t r ' o f r i g a r e .

    $ i c u m s p u n e a m , p e l a c n t t o r i s ' a u d e l a f e r e a s t :

    D o a m n e , D o a m n e

    C e - i , Z o d i d o r ?

    i n t r e a b i l u n c h i a s u l c u c a r e f e c i o r u l n o s t r u

    l u c r a s e i n p d u r e .

    A s t z i , a t t i a s ' a u n s c u t s i a t a t i a a u m u r i t ; c e f a c e m ?

    $ i l e r s p u n s e r n o s n e a g u l :

    P e c e i c e - a u m u r i t , D u m n e z e u s - i i e r t e ;

    c e i c e s ' a u n a s c u t ,

    a i b a p a r t e a n o a s t r d i n a s t a s e a r

    F e c i o r u l a s c u l t s i t i l c e , s i s e m i n u r i s i d n s u l m u l t d e c e l e

    c e v e d e c a s e p e t r e c .

    A d o u a z i

    u n c h i a s u l s i f e c i o r u l d e ' m p r a t s e s c o a l a s i s e

    c l u e

    d i n n o u I n p a d u r e , f a c l a h a r a g i t o a t z i u l i c a , i a r s e a r a m o s n e a -

    g o l z i c e d i n n o n :

    .

    l a c a , v i n e s i n o a p t e a , s i n o i , d e i s p r v i t , t o t n ' a m

    i s p r v i t ;

    m a i m a r e t r u d a n e - a r

    f i s ' o p o r n i m p e v r e m e a a s t a t o c m a i

    l a

    m i n e a c a s . H a i s i - o m m a n e l a

    c u r t i l e i m p r a t u l u i , c ' o m g s i ,

    c r e d , o b u n t i c d e m r n l i g s i - u n u n g h e r

    u n d e s n e h o d i -

    n i r n c i o l a n e l e p e s t e n o a p t e

    $ i s ' a u p o r n i t . S i p a r ' c e l l u n f c u t . I m p A r a t u l i - a i n t i i m p i n a t

    l a p o a r t , i - a d u s i n c a s t e l

    p e d i n f a t , p e s c r i l e c e l e m a r i , i - a _

    p u s l a m a s c u d n s u l , i a r p e s t e n o a p t e l e - a a s t e r n u t i n t e o

    o -

    d a i e n e m a i p o m e n i t d e m n d r .

    F e c i o r u l u i d e ' m p r a t i

    s e s p e r i a s e s o m n u l d i n n o u :

    s t s i s e

    g n d i , s i a s a I I a p u c v r e m e a c n t t o r i l o r , c n d a u z i l a f e r e a s t : -

    D o a m n e D o a r n n e

    C e - i , Z o d i i l o r ? l e i n t r e b b t r a n u l .

    A s t z i , a t a t i a s ' a u n s c u t , s i - a u r p o s a t a t t i a . C e f a c e m ?

    P e c e i c e - a u m u r i t , D u m n e z e u s - i

    i e r t e ;

    c e i c e s ' a u n s -

    c u t , a i b t r a i u l n o s t r u d i n s e a r a a s t a

    T o c m a i a c u m a p r i c e p f e c i o r u l c e l i m p r t e s c

    m i n u n e a

    c e a

    m a r e . U n c h i a s u l c u c a r e p e t r e c e t d e d o u z i l e n u e r a l t c i n e v

    d e c t p r e a s f i n t i t u l D u m n e z e u , c a r e t o a t e l e s t i e s i

    t o a t e l e c r -

    m u e s t e c u v o r b a l u i

    c e a f r

    d e p r o t i v n i c i e . D e c e s - s i

    m a i

    t r e a c A l e r i u l d e g e a b a ? $ t i u n l u c r u s i n i c i a c e l a p r e a d e v e s e -

    l i e , c e l s e n s c u s e i n z o d i a c e l o r c e a u s

    t r i a s c

    t r a i u

    d e

    b o r d e i u , s i s n t a t e b u n D e a s t a n ' a v e n o r o c , s i v o r b a

    c e e a : - _

    D a c A n n - i n o r o c s i p a r t e ,

    G e a b a t e m a i s c o l i d i n n o a p t e

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    16/405

    1 1

    A s d r u t a t d r e a p t a l u i D u m n e z e t t s i a p l e c a t .

    A c u m a a v e h t u t e n d : s a m e a r g a a c a s a l a t a t a - s a u , I m p a r a t u l ,

    s p i c e i n g e n u n c h i i n a i n t e a

    l u i

    s i s a - 1 r o a g e s a - 1 i e r t e s i

    s a - i

    s p u i e :

    T a t a , s t i n t o r n c m n s e c a d e , s i - m i p l a c e m u n c a , s i - s o r n d e

    c i n s t e , s i c a r e m i - i v i n a d a c a n ' a m n o r o c ?

    I - a s p u n e d u p a a s t a , i m p a r a t u l u i , p o v e s t e a i n t a l n i r i i c u D u m n e -

    z e u , s i p o a t e s ' a m i l o s t i v l i m p r a t u l s i 1 - a l a s h I n o g r a d a s l u j i t o r

    c a o r i s i c a r e s l u g , p e m n c a r e s i p u r t a r e .

    A s h s i - a p u s i n g n d s i a s a s i f c u t . I m p r a t u l

    I - a a s c u l t a t ,

    s i d a c a n u 1 - a i m b r a t i s a t s i n u 1 - a s r u t a t , a p o i , n i c i d e

    i z g o n i t

    n u 1 - a i z g o n i t . 1 - a d a t s i l u i o t r e a b a a c o l o p e l a t a r c u l o i l o r

    s i -

    1 - a l s a t i n p a c e .

    $ i a i n c e p u t f e c i o r u l d e c r a i u m u n c a g r e a , s i - a u i n c e p u t d i n

    n o u s u p r a r i l e s a - i v i l l a p e s t e c a p , s i t o t s a c u l c u

    a m a r s

    s e

    v e r s e

    p e s t e d n s u l . B a n u l n u s i - 1 m a i v e d e h s t r n s i n o u n g a r

    s t r a i u l n u s t a o z i p e t r u p u l l u i c u r n s e c a d e , s i v o r b a l e g a n a t t t

    d e l a n i m e n i n u a f l . R a u s i r u , s i d i n r a u t o t m a i r a u

    , p o v e s t e a .

    c n t e c u l u i :

    U n d e - i b i n e ,

    N u - i d e m i n e ;

    U n d e - i r u ,

    H o p i e u

    5 i o r n u l u i i - i g r e u p a n a s e p o r n e s t e d e v a l e d e - a b e r b e l e a c u l ,

    c n u s e m a i g n d e s t e

    l a o p r e a l . A s h s i

    i s t '

    f e c i o r d e ' m p a r a t _

    D u p l c e s e v e d e d e p r i n s c u n e v o i a c a t i g a n u l c u s c n t e i a , c e - s i

    z i c e :

    C a l i c u l u i , s c u f i e d e m a r g r i t a r i i

    m a i t r e b u i e ;

    c e - a r f i 0 _

    r m n d i n g o l c u p i e l e a H a i s m ' n s o r

    S i s ' a ' n s u r a t s c u r t s i d e g r a b . N u c u f a t a d e ' m p r a t , s i

    n i c i

    c u f a t a d e b o i e r m a r e , d a m a c a r n i c i c u

    u n a , d e i s t e l a l t e ,

    d i n

    o a m e n i m u n c i t o r i , d e - a l d e n o i . S a c u l s t i e s - s i

    c a u t e

    p e t e c u l s i

    s p i n a r e a s c a r p i n a r e a . $ i - a a l e s f e c i o r u l d e ' m p a r a t n e v a s t a p e T u n -

    s d l i c a , f a t a g a i n r e s i i d e l a c u r t i l e c r a i u l u i .

    $ i a f a c u t o n u n t d e s ' a d u s v e s t e a s i p o v e s t e a , o s a p t a m a n

    i n c h e i a t , d e u m b l a u s i c u r c i l e c u c h e f ;

    s i d u p a n u n t a s ' a u p u s -

    i n s u r a t e i i c u s r g p e m u n c a .

    5 i - a t r e c u t n u m a i o z i l a m i j l o c s i p a r e d a l t s o a t e b t e

    a c h .

    p e s t e c a p u l l o r .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    17/405

    1 2

    E i , n e v a s t , c e z i c i : m e r g e ?

    C u m s n u m e a r g A Z i v a b u n s e c u n o a s t e d e d i m i n e a t i l ;

    l u e s t i c r u c e ' n t r e a g a , d a r d i n t r ' o s u t A , u n a s A f i e s i - a m e a .

    S i - a n u m e c a r e ?

    C n d t e - a ' n t r e b a c i n e v a c e v a s s p u i : n u s t i u ,

    n u - s a l e

    i n e l e ; T u n s a l i c a s t i e , T u n s a l i c a a r e

    B i n e , f e m e i e , b i n e

    S i - a s a .

    A c i r p r i n s e s e r a t i n e r i i n o s t r i l a c h i a g . D e b a n i n u s e

    p u t e a u

    p l n g e , d e v i t e n u , p a i n a n t c u m p r a u , v i n

    l a b e c i u

    s i

    b u c a t e ' n

    . c o s a r e s t r n g e a u .

    E i , d a - t i m e r g e b i n e I i z i c e a u n u l .

    D e , c e s a z i c ; T u n s l i c a s t i e

    A i b n e t , a m a u z i t ; a i s t r a n s u r . . .

    D e , c e s a z i c . T u n s l i c a s t i e , T u n s a l i c a a r e .

    C A v e d e t i , T u n s l i c a i i i s c r i s e s e r a U r s i t o a r e l e a l t a z o d i e .

    O d a t a n u m a i , i n t e o v a r a , f A c u s e f e c i o r u l d e ' m p a r a t u n s t o g d e

    g r a u c u s p i c u l c a ' n p o v e s t e , c a t v r a b i a , s i p a i u l c a t

    t r e s t i a . S i - I

    I n t r e b u n b o i e r .

    D a r a l m r i e i t a l e s f i e s t o g u l i s t a ?

    A l m e u , a f o s t r s p u n s f e c i o r u l d e ' m p A r a t ;

    s i c u , m a

    z i s ,

    d e - o d a t a

    s ' a a u z i t u n b u b u i t , s i - u n

    t r a s n e t , s i s t o g u l

    c e l a c a t

    . . a i f a c e o m a m l i g A , s ' a p r e f c u t i n c e n u s a .

    S i i a c a a s : u i t a s e v o r b a c e e a : T u n s a l i c a s t i e , T u n s a l i c a a r e " ,

    c a T u n s a l i c a a v e a a l t z o d i e .

    S i - a t a t a - i p o v e s t e a ( 1 ) .

    N i m a n u i n u - i e s t e i n g d u i t s a a s c u l t e u r s i r e a U r s i t o a r e l o r . P e n -

    t r u a c e a s t a , c e l c e s e u i t a s p r e f e r e s t i i n c e l e d i n t a i t r e i n o p t i a l e

    n a s t e r i i u n u i c o p i l , v a f i o s a n d i t , i n t o c m a i c u m e s t e o s n d i t s i

    c e l c e a s c u l t v i t e l e c a r i v o r b e s c i n n o a p t e a d e S f . V a s i l e , c n d p r o -

    o r o c e s c - v i i t o r u l . A s t f e l , i n t e r ) p o v e s t e a S f n t u l u i P e t r u , c a r e n u

    v o i a s a s e n a s c a , v r A j i t o a r e a a d u s l a c A p t a i u l l A u z i i , a s p u s t a -

    t A l u i l u i S t P e t r u , c a r e e r a d a s c a l :

    S A

    s t i i , d a s c a l e , c a a r e s l - t i m o a r A s i d A s c A l i t a , s i p r u n c u l ,

    s i p A c a t u l c e l m a r e a l d u m i t a l e v a f i . A m s A t e i n v a t

    e u

    c e v a ,

    d a c A m d - i a s c u l t : p u n e u r e c h e a p e p r a g u l c a s i i

    s i

    a s c u l t a g l a -

    ( 1 ) A u z i t e d e l a l o a n a P o p o v i c i , i n a h a l a u a S f . I o n d i n T e c u c i u , I n 1 9 0 5 .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    18/405

    1 3

    s u l U r s i t o a r e l o r . D i n c u v n t u l l o r d u m n e a t a l e s n e v e i

    a f l c h e i a r

    d a r s a s t i i a t t a : c a c i n e a s c u l t u r s i r e a , m o a r e d e m o a r t e

    n d -

    p r a z n i c t i .

    C ' a p o i i a s a v e z i

    s u s p i n a d a s c a l u l ; p e n t r u m i n e t o t u n a - i ,

    o r o g o j i n a v e c h e p e c a r e n i c i c n i i n ' a r r o a d e - o . C e s a m a i t r a e s c

    S a p a s i l o p a t a , s i - o m A n a d e t A r A n a i n o c h i F e c i o r u l s a - m i

    t r a -

    i a s c a s i s a m a u r m 2 z e I n l u m e , c a e u m i - a m t r i t

    t r a i u l , m i - a m

    m n c a t m a l a i u l , s i d e - a c u m a , a l e l u i a

    S i m a i m u l t p e g l i n d u r i n u s t a t . A p u s u r e c h i a p e p r a g

    s i - a

    a s c u l t a t , s i - a a u z i t c u m g r a i u n a d i n U r s i t o a r e :

    P e t r e a , f e c i o r u l d a s c a l u l u i , n u s e v a n a s t e [ A n a c n d t a t a - s a u

    n u i - a f a g a d u l d e n e v a s t a p e Z a n a f a r ' d e

    t a t a . L a u r m a

    u r m i i ,

    p r u n c u l a r e s a s e f a c a S f n t

    G i l l a p o i a d o u a U r s i t o a r e :

    C a r t e a v i e t i i l u i s t a d e s c h i s a p e o m a s A , I n c h i n a , d e

    p i a -

    t r a d e l a l z v o r u l I o r d a n u l u i .

    l a r a t r e i a U r s i t o a r e , c a r e i n t o t d e a u n a r o s t e s t e a c e l e a s i c u v i n t e ,

    s f A r s i ( 1 ) :

    C i n e n e - a a s c u l t a t i n t r u f u l l s , d e m n a p r u n c u l u i s a m o a r A

    D a s c a l u l , d u p a a c e a s t a a

    p u t u t f a g a d u l f e c i o r u l u i , a c e s t a s ' a

    n s c u t , d a r p o v e s t e a a r a t a m a i a p o i c u m e l a t r e b u i t s a f i e

    u c i s

    d e c o p i l u l s a u ( 2 ) .

    A l t a d a t a d o i S f i n t i s e r o a g a l u i D u m n e z e u c a s a s e

    s t r a m u t e -

    u r s i r e a U r s i t o a r e l o r , d a r z a d a r n i c :

    n L a u n o m o d a t a

    v i n c e l e

    t r e i

    U r s i t o a r e c a s a - i

    u r s e a s c a

    p r u n c u l d e c u r n d n a s c u t . I n c a s a l u i s e a f l a u

    a t u n c i S f . G l i e o r -

    g l i e

    i

    S f . D u m i t r u , c a r i a u a u z i t

    u r s i r e a p r i n

    g u r a c e l e i

    m a i

    m i c i d i n t r e U r s i t o a r e :

    C o p i l u l v a c r e s t e m a r e s i c n d s e v a i n s u r ,

    v a t r e c e

    c t i

    m i r e a s a l u i p e s t e u n r u , v a c a d e a d e p e c a l s i v a m u l l i n n e c a t

    C e i d o i

    S f i n t i ,

    a u z i n d a c e a s t a ,

    s p u n o m u l u i c a a t u n c i c a n c i

    v a f i s a - s i i n s o a r e f e c i o r u l , s a - i p o f t e a s c a s i

    p e d n s i i

    l a n u n t a .

    C e e a c e o m u l n u u i t a s a s i f a c a .

    N u n t a t r e b u i a s a t r e a c a p e s t e a p a h o t a r i t . A t u n c i S f . D u m i t r u

    ( I ) A c a d e m i a R o m n d ,

    M s . n o . 3 4 1 8 ,

    p . 3 8 9 v : U N i t o a r e l e s u n t t r e i , s i c u m .

    z i c e c e a d i n u r m , a s a r m n e ( C r e d . d i n j u d . B o t o w i ) .

    ( 2 ) P a m f i l e ,

    S d r b l i f o r i l e d e y a r d l a R o m d n i ,

    p . 1 1 9 i . m i n .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    19/405

    1 4

    . c a s i m p i e d i c e i n d e p l i n i r e a s o a r t i i , i s c h i m b c a l u l s k i c u a l

    . m i r e l u i , d a r n u s e s t i e c u m s e i n t A m p l , d c i c a l u l l u i

    S f . D u -

    m i t r u p o t i c n i , i a r c u c o a d a s t r o p i p e m i r e , a s h c a c e s t a s ' a

    i n -

    n e c a t n u m a i d e c h t .

    V A z A n d a c e a s t a , S f i n t i i m e r s e r l a D u m n e z e u s i

    s e r u g a r

    c a

    s - 1 i n v i e z e . D u m n e z e u n s l e r s p u n s e c u n a c a a c e a s t a

    s ' a r

    p u t e f a c e n u m a i d a d p r i n t i i m o r t u l u i s i - a r d a d i n

    z i l e l e l o r .

    D a r a c e s t i a n i c i n u v o i r A s A a u d

    i

    a s t f e l m i r e l e

    r m a s e b u n

    m o r t " ( 1 ) .

    D i n j u d . C o v u r l u i u a v e m a c e a s t A p o v e s t i r e

    c a r e n e - a d u c e

    m i n t e m o a r t e a c o p i l u l u i p e g h i z d e l e l e f n t h n i i :

    E r a o d a t h u n o r n b o g a t . E l t r i s i n g u r

    n u m a i

    c u

    n e v a s t a .

    t u d e t e D u m n e z e u u n d o l o f a n d e c o p i l , m a i t A r z i u , d a r p e s e m n e

    d a t o m u l u i , c I i m u r i c o p i l u l .

    A d o u a o a r t o t a s h o p t i .

    C e . s A f a d e l ? l i z i c e i n s i n e d d e - a c u r n a

    a r e s

    a s c u l t e

    U r s i t o a r e l e , d p a l a c u i n n u l e l u a s e s a m a .

    S i n e v a s t a n s c u n c o p i l m a i f r u m o s c a c e i l a l t i d o i .

    S e a r a s e l i p i d e p e r e t e l e c a s i i . T r e c u n c e a s s a u m a i

    m u l t e ,

    n u m a i c e v e d e t r e i p s r l e s a u t r e i i n g e r c q i a l b i , d s e

    p u - ,

    s e r l a f e r e a s t c h t e t r e i .

    I n t a i u l z i s e : C o p i l u l n s c u t v a f i m i n e i n o s i c u r v a r A l d o i -

    l e a z i s e :

    C o p i l u l n s c u t v a t r r A u : v a f i c u r v a r

    i m i n c i n o s

    I a r a l t r e i l e a , c u m z i c e , a s h r m n e . Z i c e :

    C o p i l u l n s c u t v a t i l l b i n e , n u v a a v e s f a d A ,

    v a

    f i

    c u -

    m i n t e , c i n s t i t , i a r l a v a r s t a d e 1 6 a n i v a m u r I i n n e c a t i n f n t A n a

    d i n c u r t e

    A p o i s b u r a r .

    O m u l a c e l a , c u i n i i n a p l i n d e b u c u r i e , i n t r A i n c a s A , f a c e b a l

    m a r e d e b u c u r i e c p o a t e d e - a c u m

    s - 1

    s c a p e d e m o a r t e p e

    . c o p i l . A d o u a z i

    s e a s t u p f n t n a , i a r d e - a s u p r a p u s e u n

    c a r

    d e s p i n i .

    c A n d a j u n s e l a 1 6 a n i , i n t r ' o s e a r A v e d e c

    b i a t u l

    l i p s e s t e

    d i n c a s . I l a s t e a p l m u l t s i b i n e , I

    A p r i n d e o l u -

    m i l n a r e s i s e d u c e c u f e m e i a l a a c e i s p i n i s v a d d a d

    n ' a a -

    ( 1 ) P a m f i l e ,

    S d n i d t o r d e d e t o t u a n d s i P o s t a l C r d e i u m d u i , p . 7 0 .

    C f . L .

    B a s m e l e , p . 2 2 , 1 4 4

    5 . V . i I o n C r e a d g d , V I I , p . 1 0 8

    1 0 .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    20/405

    1 5

    d o r m i t p e a c o l o . N u s e v e d e . A t u n c i o m u l i e a u n p a r s i

    r i d i c a

    s p i n i i i n s u s . C e s a v e z i B i a t u l i s i f c u s e l o c s u b

    s p i n i s i

    a -

    c o l o m u r i s e

    Z o d i a o m u l u i s e i m p l i n e s t e " ( 1 ) .

    D e a s e m e n i s e c r e d e c a e s t e p e d e p s i t s i a c e l c e u m b l a p e u r -

    r n e l e U r s i t o a r e l o r ; u n u l c a a c e l a o l o g e s t e ( 2 ) .

    P r i n T a r a H a t e g u l u i s e p o v e s t e s t e a U r s i t o a r e l e a u u r s i t u n u i

    c o p i l l a n a s t e r e , c v a l u l a v r e m e a c u v e n i t a

    d e

    n e v a s t

    p e

    m a m a l u i . M o a s a , a u z i n d , a s p u s f e m e i i , s i

    a c e a s t a , c a s s c a p e

    d e p c a t , s i - a t r i m i s c o p i l u l i n t a r i

    d e p a r t a t e .

    P e s t e

    c a t i v a

    a n i

    .

    i n s a

    a r m a s v a d u v a s i n u s ' a m a r i t a t d e c a t t a r z i u , d u p a u n f e -

    c i o r v e n i t d i n l u m e , c a r e e r a t o c m a i f i u l e i ( 3 ) .

    I n t a l n i m t o t u s p o v e s t i r i d u p a c a r i D u m n e z e u p o a t e

    s c h i m b a ,

    c a u n a t o t p u t e r n i c , s c r i s a U r s i t o a r e l o r .

    l a t a u n a c a r e s e a u d e p r i n O l t e n i a :

    D u m n e z e u a p l e c a t o d a t a s i n g u r p e d r u m , s i s ' a i n t a l n i t c u t u t

    o r n n e v o i a s , s a r a c l u c i .

    U n d e t e d u c i t u , o m u l e ? - 1 - a i n t r e b a t D u m n e z e u .

    U n d e s m a d u c M e r g s a a f l u p e D u m n e z e u s i s a - 1 o m o r ,

    c a d e l m ' a l s a t p e l u m e s a r a c , d e n ' a m d e p e

    c e s a b e a u o -

    l e a c a " d e a p

    I a r D u m n e z e u i i z i s e :

    A i c i a i o g r e s a l a , p r i e t e n e . N u D u m n e z e u e s t e c e l v i n o v a t

    d i e s t i s a r a c , c i U r s o a i c a t a . E a a h o t r i t s f i i a s c u m e s t i

    S i p e u r m 1 - a i n d e m n a t :

    H a i d e c u m i n e . A v e m s a i n t r a m i n t e o c a s a . A c o l o t u s a t e

    p i t u l i s u b . o m a s , c a n u p e s t e m u l t v o r v e n i s i U r s o a i c e l e i v o r

    p u n e p e m a s a o m u l t i m e d e b a n i . C a n d v e i p u t e k s

    t e

    s c o l i ,

    s i e a i d i n g r a m a d c a t v e i v o l s i s f u g i . E l e t e v o r a l u n a t e

    v o r p r i n d e s i t e v o r i n t r e b a d e c e

    a i f u r a t . T u s a l e r a s p u n z i

    a s , c a e l e t e - a u a r s a t s a f u r i , c a - t i v o r d a p a c e

    A u m e r s , a u a j u n s , s i l u c r u r i l e s ' a u i n t a m p l a t i n t o c r n a i . S r a c u l

    s ' a i m b o g a t i t c u c h i p u l a c e s t a , f a r a c a s a s t i e p r i n a j u t o r u l c u i ( 4 ) .

    ( 1 ) G h i l u v i l , I I , n o . 7 , p . 3 4 .

    ( 2 ) G o r o v e i , C r e d i n f i , p . 9 4 .

    ( 3 ) D e n s u e a n u , G r a i n d i n T a r a H a f e g u l n i , p . 2 3 2 .

    ( 4 ) C u l e g e r e d e l a Z a i n f i r O t e a , c o m . F l o r e , t i , j u d .

    D o l j , i m p r t . d e G h .

    S c h i n t e i e , p r i n d - 1 H . N . T a p u .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    21/405

    1 6

    D e c i , o a b a t e r e d e l a c e t i - i s c r i s , t u f r u n t e t i - i p u s h > , d e l a u r -

    s i r e a U r s i t o a r e l o r s i m a i a l e s d e l a c u v a n t u l c e l e i m a i m i c i d i n U r -

    s i t o a r e , d e s p r e c a r e s e s p u n e c a e s t e n e s t r i i m u t a t d e o b i c e i u ( 1 ) , .

    n u s e p o a t e .

    0 s i n g u r a d a t a , p e l a n e ] . U r s i t o a r e l e f e r n e i , I n t a l n i r n

    i p e U r -

    s i t o r i i b a r b a t i ,

    i a n u m e t o t i n p o v e s t e a S f e i n t u l u i P e t r a , p o r n e -

    n i t a m a i s u s . D u p a c a t s e p a r e , e i a j u t a c a s a s e i n d e p l i n e a s c .

    s c r i s u l f i e c a r u i o r n .

    J a t A f A r i i m a c o r e s p u n z a t o a t e d i n a c e a p o v e s t e :

    H P r u n c u l s e n a s c , d a s c a l i t a s e s c u l a

    i i n c e p s - 1 i n g r i j e a s c a ,

    Z i l e l e t r e c e a u s p r e b u c u r i a

    b a t r n i l o r , d a r v e s n i c

    i s i

    a d u c e l

    a m i n t e d a s c a l u l d e o s n d a U r s i t o a r e l o r

    i p e n t r u a s t a , f a c n d s f a t

    c u b a b a , s e h o t a r i s a - s i a s e z e f e c i o r u l i n t r ' u n

    s i c r i e s f r u m o s

    s a - i d e a d r u m u l l a v a l e , p e a p a l o r d a m i l u i .

    C A , z i c e e l , d a c a . D u m n e z e u n e a r e i n g r i j a , n u I - a l a s s a

    s e p r a p a d e a s c a , c i - 1 v a a d u c e s p r e v i e a t a

    $ i a s a , s i c r i u l c u p r u n c u l p o r n i i n j o s p e a p a , p a r i n t i i I I p e t r e -

    c u r a c u o c h i i c a t p u t u r a ,

    i a p o i , c a n d i l

    p r a p a d i r a d i n v e d e r e ,

    i n t r a r a i n c a s a , p l i n g a n d a m a n d o i .

    P l u t i s i c r i u l m u l t , p a n a c a n d i n t e u n t a r z i u a j u n s e l a

    c a s t e l u l

    c e l m a r e s i l u m i n a t a l c e l o r t r e i U r s i t o r i .

    $ i U r s i t o r i i a c e s t i a c e - s ? T r e i m o c a n i .

    C e i t r e i m o c a n i , d a r a , s ' a u s c u l a t a n d 1 - a u v a z u t v e n i n d , 1 - a u

    p r i n s c u c a n g i l e , s i c e r c e t a n d u - 1 , g a s i r a i n t r i n s u l o d o r u l

    s c o a -

    s e r a a f a r a . $ i s ' a u b u c u r a t m u l t , s ' a u b u c u r a t c A p o t a c r e a s c h

    5 i e i u n s u f l e t v e n i t d e p e s t e a p e ; 1 - a u s b u r a t a c i t

    s i

    1 - a u

    f a c u t

    f r u r n o s , s A s e u i t e l u m e a l a d n s u l c a l a o f a p t u r a d u r n n e z e e a s c a . .

    l a r l a n o t a i a n i , c a n d s e f a c u s e

    b a i e t a n d r u , i i

    c h e m a r a c e i t r e i

    U r s i t o r i l a e i

    i c u g l a s r a s p i c a t i - a u z i s p e r a n d :

    S A t e d u c i , P e t r e ,

    i

    g s i n d p e Z e i n a f c i r ' d e t a t d , s a t i - o

    f a c i d r a g a

    i

    s a t i - o i e a i d e n e v a s t a

    I a r a l d o i l e a :

    S A c e r i d e l a t a t a l t a u c a r t e a v i e t i i t a l e

    5 i c e l d i n u r m a :

    ( 1 ) C o s m u l e i , o g .

    c i i . ,

    p . 9 .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    22/405

    6 ; 4

    1 7

    I t .

    A s c u l t A , M e t e ; s A n u c u m v h s u i t i p o r u n c a

    t o a r i i

    _

    a t r e i a , s i s A n u o m o r i p e d a s c a l

    1 3 A i a t u l l e s A r u t A m n i l e l a t u s t r e i , s e I n c h i n A p n ' l a

    s i p l e d . I n s u s , p e m a l u r i l e l o r d a n u l u i .

    M e r s - a m u l t , o l u n A , d o u a , c t a

    f i m e r s e l ,

    e u n u s t i u , d a r

    s t i u c ' a a j u n s l a c a s a l o r c e a b A t r n e a s c A , u n d e s i - a g A s i t p A r i n t i i

    s A n A t o s i . S ' a u b u c u r a t c u t o t i i

    s i s ' a u o s p A t a t l a o l a l t A ,

    d a r v r e -

    m e a t r e c a

    i d u p A s o c o t e a l a f e c i o r u l u i , v r e m e a e r s c u m p A .

    T a t g , g r A l f e c i o r u l , s A - m i s p u i u n d e - i c a r t e a v i e t i i m e l e ?

    D a s c a l u l s t A t o c l i p A p e g n d u r i , i i a d u s e a m i n t e d e v o r b e l e

    U r s i t o a r e l o r

    i z i s e :

    C a r t e a v i e t i i t a l e s t A d e s c h i s A I n c h i l i a d e p i a t r A d e l a I z v o -

    r u l l o r d a n u l u i ; d u - t e

    i

    t i - o i e a .

    M ' o i t i d u c e , t a t A , d a r m a i i n a i n t e d e p o r n i r e , t r e b u e

    s t e

    o m o r . C i n e s e m A s o a r A c u r n d u e a l a

    l u i D u m n e z e u , v r e d n i c d e

    o s A n d d e s t e ;

    c i n e a s c u l t d s f a t u r i l e t a i n i c e a l e U r s i t o a r e l o r , d u p d

    h o t d r i r e a l o r , s e c u v i n e s d / w a r d

    L u A a p o i o s e c u r e , s i r i d i c n d - o I n s u s , i d e s p i c A i n d o t i A o a -

    s e l e c a p u l u i . P e u r r n A s A r u t A m n a m a i c A - s e i , I i

    c e r

    i e r t a r e

    s i

    p l e c A l a d r u m ,

    p A m n t

    S i l a s f A r s i t u l a n u l u i

    A j u n s e l a I z v o r u l I o r d a n u l u i ,

    l a c h i l i a d e p i a t r A .

    I n A u n t r u e r o m a s A s A p a t A i n s t a n A s i u n c o v o r f r u m o s p e s t e

    d n s a , i a r p e d ' A n s u l

    s t a c a r t e a z i l e l o r l u i P e t r e a . I n c a r t e a a s t a

    a v i g i l s e a f l ,

    s c r i s t o t c e a r e s e i p d t i m e a s c d o m u l I n l u -

    m e a l u i D u m n e z e u , d e c d n d s e n a t e c i p n d c d n d m o a r e " ( 1 ) .

    P r i n u r m a r e , d u p c r e d i n t i l e p o p o r u l u i , U r s i t o a r e l e s c r i u v i a t a

    o m u l u i , a s h c u m a r e s A s e d e s f A s o a r e , i n t o a t e a m A n u n t i m i l e , s i

    - a c e l s c r i S a l c A t u e s t e c a r t e a v i e t i i s a u c a r t e a s o r t i i . D u p A a l t e c r e -

    d i n t i , U r s i t o a r e l e c n t i i c u p r i n s u l s c r i s u l u i c a r e r A m n e a s h c u m a

    f o s t c n t a t , d u p d c u m s p u r i e a u

    i G r e c i i , p r i n H o m e r : Z e i i i n s i s i n u

    p o t s c A p h p e e r o u l i u b i t d e m o a r t e a c o m u n A t u t u r o r a , o d a t A c e

    M o i r a p r i m e j d i o a s A l - a a p u c a t s p r e a - I c u f u n d h . I n s o m n u l a d n c

    a l m o r m n t u l u i " ( 2 ) ,

    s i c u m a m v A z u t c p o v e s t e s t e

    i

    c r e d e

    s i

    p o p o r u l n o s t r u ,

    ( 1 ) T . P a m f i l e , S d r b d t o r i l e d e y a r d l a R o m n i , p . 1 2 0

    1 .

    ( 2 ) O d y s s e a , I I I , 2 3 6 ; c f .

    L . * i n e a n u , B a s m e l e R o n u i n i l a r , p . 1 4 3

    s i u r m .

    T . P a m f i l e , M i t o l o g i a , I .

    2 .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    23/405

    1 8

    U r s i t o a r e l e l e a u a p r o a p e t o a t e p o p o a r e l e v e c h i

    i n o u k

    R o m a n i i l e n u r n i a u P a r c a e ,

    i

    e r a u t r e i :

    P a r c a , N o n a , D e -

    c u m a , i a r m a i

    t t t r z i u , N o n a , D e c u m a

    i

    M o r t a ,

    p a r a l l e c u

    M o i r e l e g r e c e s t i , i a r a s t r e i :

    C l o t o , c e a c a r e t o a r c e , L a h e s i s , c e a

    c a r e h o t r a s t e

    s o a r t a , s i A t r o p o s , c e a n e i n d u p l e c a t i i d e l a h o t i l -

    r i r e a l u a t . N e o - G r e c i i l e z i c a p r o a p e l a f e l .

    c a

    i M a c e d o - R o m t t n i i l e z i c M i r e s a u N r i i c i n i t e ( 1 ) ,

    u n e o r i c h i a r

    i

    S a m o d i v e , p e c a r i o d a t l e I n t a l n i m c a

    p e Z i i n i p a r e l e n o a s t r e , l a a d a p o s t u l u n d e s ' a n s c u t I s u s H r i s -

    t o s , c u s n d u - i h a i n u t e l e ( 2 ) . N r d $ n i t e l e s a u N a r m i t e l e l e i n t a l -

    n i m i n t r ' o p o v e s t i r e c a r e n e - a m i n t e s t e p e u n a a n o a s t r k d u p a

    c a r e f e c i o r u l t r e b u i s

    m a l l i n z i v a n u n t i i :

    , , C e l e t r e i N a r e s n i t e v e n i r k i n s a T o d o r a ,

    o f e t i t a m i c a ,

    n u

    i n c h i d e o c h i i , c i p r i v e s t e s i a s c u l t N a r e s n i t e l e .

    I n t a i a z i s e :

    S . l u a m c o p i l u l

    A d o u a z i s e :

    S

    n u - 1 l u a m , p t i n u s ' a f a c e m a r e , p i l n n u s ' a f a c e d e s a p t e a n i

    A t r e i a z i s e :

    S a s e f a c a m a r e , s ' a j u n g a f l a c a u b u n d e ' n s u r a t , s a s e l o -

    g o d e a s c a l a v r e m e c u o f a t a f r u m o a s k p e c a r e s ' o i e a , i a r c n d

    s e v a i n a p o i d e l a c u n u n i e , d e l a b i s e r i c k n o i s a - 1 l u a m .

    E l e 1 - a u u r s i t , a v e m

    i n o i u n c u v n t c a r e s e

    a p r o p i e d e

    c u v n t u l b u l g a r e s c : g l - a u n e i r o c i t ,

    s i a p o i a u p i e r i t .

    P o v e s t i r e a a r a t a a p o i c u m T o d o r a s e ' m b r a c b a r b a t e s t e

    i n

    J o c u l f r a t e l u i s t t m a i m i c , s o r o c i t s m o a t - A ,

    i

    a s t f e l n i s t e

    V a n -

    t u r i o i e a u p e d a n s a I n l o c u l f r a t i o r u l u i s a i l ( 3 ) .

    S i i r b i l n u m e s c U r s i t o a r e l e , U s u d e s a u S u i e n i t e , a p r o a p e s a s e

    c o n f u n d e c u S t r e t y a ( 4 ) .

    L a A l b a n e z i c u v n t u l c e l e i d i n u r m a e s t e h o t r t t o r :

    p a s a c a r e

    l e a s c u l t a c u v n t u l , a u d e p e a t r e i a U r s i t o a r e z i c a n d :

    A c e s t c o p i l v a t i l l m u l t i a n i , v a

    u c i d e

    p e p a s k

    l u a n d u - i

    m a r i r e a i

    f a t a ( 5 ) .

    ( 1 ) A . D o z o n ,

    C h a n s o n s p o p u l a i r e s

    b u t g a r e s , P a r i s 1 8 7 5 , p . X X V I .

    ( 2 ) I b i d e m , p . 1 5 9 .

    ( 3 )

    I b i d e m ,

    p . 3 3 1 2 .

    L . L e g e r .

    L a M i t h o l o g i e s l a v e ,

    P a r i s 1 9 0 1 , p . 1 6 3 .

    I n c a m a i n u m e s c B u l g a r i i U r s i t o a r e l e : U r i s a i d s a u

    O r i s n i d s a u

    S r e d a .

    ( 4 ) A . D o z o n ,

    C o n t e s a l b a n a i s e s ,

    P a r i s 1 8 8 1 , p . X X I I I .

    L . L e g e r ,

    o p . c i t . ,

    p . 1 6 5 .

    ( 5 )

    I b i d e m , p .

    9 9 .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    24/405

    1 0

    R u $ i i l e n u m e s c T h d j e n i c e , R o g i a n i c e ( r o d , n a s t e r e ) s a u S u d l e -

    _ n i c e ( s u d , j u d e c a t , s o a r W .

    C e h i i , C r o a t i i

    i

    S l o v e n i i

    l e n u m e s c S u l n k e , S u d j e n i c e , S o l e -

    n i c e , S u d i c i c h i ( 1 ) .

    P o p o a r e l e r o m a n i c e l e c u n o s c s u b n u m e l e d e F i t ' s , F a t e , F a d a s ( 2 ) .

    ( 1 ) L . L e g e r , o p . c r t . , p . 1 6 4

    5 .

    ( 2 ) L . * d i n e a n u , B a s i l i c * R o r m i n i l o r , p . 7 8 6 .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    25/405

    I N G E R I L

    C l d e r e a l u i L u c i f e r . I n m u l t i r e a I n g e r i l o r . R o s t u l o r i n c e r . I n t i u l i n g e r

    p f i z i t o r a l o m u l u i , s p r i j i n u l l u i H r i s t o s . I n g e r i i m i j l o c i t o r i

    l i t r e D u m n e z e u

    o a m e n i . L e g e n d a r A d a c e l o r q i . a l i c u r i c i l o r . I n g e r u l s a u I n g e r i i p a z i t o r i

    i U r s i t a .

    p r u n c u l u i . D i a v o l u l d i n s t i n g s o m u l u i

    i l u p t a l u i

    c u I n g e r u l p a z i t o r .

    F u g &

    I n g e r u l u i p l z i t o r . I n c h e e r e a s o c o t e l i l o r i n c e r . L u a r e a s u f l e t u l u i

    i

    p r e u m b l a -

    r e a l u i . P a z a m o r m n t u l u i . R u g i c i u n i c a t r e I n g e r u l p a z i t o r v . a .

    I n g e r u l ,

    l a M a c e d o - R o m a n i : a n g h e l u , , , d e - a d r e p t u l d i n g r e -

    c e * t e " ( 1 ) , l a M e g l e n o - R o m a n i , a n g I z i l ( 2 ) , , , t r i m i s c e r e s c " i n t a i u ,

    I n l a t i n i t a t e a c r e t i n a , c a

    i e b r a i c u l

    n t r i m i s u l r e g e l u i " ( 3 ) ,

    s e b u c u r a d e c e a m a i m a r e c i n s t e l a R o m a n i i d e p r e t t i l i n d e n i .

    C r e d i n c i o a s e l e s l u g i a l e l u i D u m n e z e u , f c u t e

    H c f e l a ' n c e p u t u f

    i n c e p u t u k i i " , s ' a u i m p u t i n a t d u p r a s v r a t i r e a N e c u r a t i l o r ( 4 ) , a I n g e -

    r i l o r r i d e s u b c a p e t e n i a l u i L u c i f e r a n d , d u p u n e l e c r e d i n t i ,

    s e p u n e i n c e p u t u l n e a m u l u i d i a v o l e s c .

    P o v e s t i r i l e

    c r e d i n t i l e p o p o r u l u i r o m a n p r i v i t o a r e l a c d e r e a

    i n g e r i l o r l e - a m d a t I n a l t a p a r t e ;

    a i c i s e p u n e n u m a i u r m a t o r u l

    f r a g m e n t d e t e x t v e c h i u :

    n A p a t r a z , d u d f i a c e D u m n e z a u l u m i n e l e c e l e m a r i i s t e a -

    l e l e , i n t e a c i a s t a z a u c a z u t d e n c e r u i L u c e a f e i r u l c a r e l e [ e r a ] m a i

    m a r e p r e o c i a t d e i n g e r i d e n c e a t e l e i n g e r e t i . C a r e l e [ p e n t r u -

    c a l s ' a u m r i t d e n t r u s a n e

    i s ' a u m a n d r i t u i n c u g e t u l s k i i a u

    z i s c a - [ i ] v a p u n e s c a u n u l s a u i n p o t r i v a s c a u n u l u i l u i D u m n e -

    z a u , [ c a s s a l i v a s c i e l t o c m a c u D u m n e z a u ; d e c i n u m a i [ s ' a

    g a n d i t ] a c e s t a g a u d i n t r u s i n e , a t t a s ' a u i d e s f a c u t [ d i n c e r i a u

    c a z u t ] c u t o a t a c i a t a l u i . i t r e c u r u n i i p n I n a d a n c u l p m n -

    ( 1 ) L . $ A i n e a n u , S e m a s e o l o g i e .

    ( 2 ) P . P a p a h a g i . M e g l e n o - R o m d n i i , I l , p . 5 4 .

    ( 3 ) l o v , I i & T A S a i n e a n u , S e m a s e o l o g i e .

    ( 4 ) P e l a r g , c r e d i n t e l e i p o v e s t i r i l e r o m a n e 0 i d e s p : e c d d e r e a l a g e r d o r , l e - a m

    a l - N a t i n P o y e s t e a l u m i i d e d e m u l t , p . 6 3 0 u r m .

    www.digibuc.ro

  • 8/9/2019 Mitologie romaneasca-Pamfilie

    26/405

    2 1

    t u l u i , a i t i i n f u n d u l m r i i , a l t i p r e p m n t , a l t i I n v i l z d u h , a l -

    l i i n t e a p g . S i t o t i a c e i a a t [ i ] a u c z u t d e i n c e r [ a d a c e l v o e v o d ,

    f c u t u - s ' a u d i a v o l i n t u n e c a t . . . " ( 1 ) .

    F i g . 1 . C d d e r e a I n g e r i l