Carte Bazele Nutritiei

download Carte Bazele Nutritiei

of 109

Transcript of Carte Bazele Nutritiei

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    1/109

    [iRiNS

    Pag.

    itrdur. . . . . . . . . . . . . . . . . . ' .4l -...*'*.*i'.^*i'ini.finitii caz'- nimniui utritisiuffian ............5 . l \ - l l l l \ - l l l . r r v l l L l r l l ' \ l l 9 l t r i r L i t \ i L U . I L L i , i u u i i i . v i i i L i i i i ,2. stima,*,.ututului nutritinall individului nbazaindiilor ilantuluipondral . . . . . . . . . . .10

    3. alululnsaruluindividuald nrsi n funti ativitatistara sntt. . . . . . . . . . . . . . . . . . , . . . . . . . . . . . .20

    4. a|oara utritiv produslorlimentar........... .......275.alululvaloriinrgti aliInntir ..............316. Divrsitatai partiularitetilutrilional lgluidlorinalimnt...........,.4

    7.n{iutuiiritr lsd giuid?iipr.dusiliintar .. .......-128. Indilglimii sarina limia alirnntlr. .....'... ...449. Rolul fiziologi9ionlinutulipidelor nalimnt.Asptprati lutilizriigr5similorn alirnntati. ......52

    10 P i l {iil di l {i l i li 'A i i ii i i li

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    2/109

    lntrdurFunlia denutri1i st una dintrl tri funliivital snlialearasigur

    supraviluira'-rmiivii, mniinraqiprptu.rapiilr, lti dot-run1iiitalfiind funlia drlalie 9i funlia d rprodur.Funliil drlali prmitunoastramiiuluiinonjurtor;i ationaraaspra ui. F{utri{ia funlifizilgi5in sns argrprzintltalitata]norpos ompix arnid:

    - alimntaiia(nsuil rpriu-zisal hrai},. digstia (transformra limntlrmple in substn simplabsorbbil in

    + - ^ ^ + ' ' I 4 : - + ^ . 4 ; - ^ l \l r 4 L l l l l E , 4 J r u - l l t f L J f r l t 4 l , t t

    . bsrb11t.""". nutrimntlordin trtul gastr-intstinaln iruitul sangvin)o- transportaranutrimntlor spre lul,

    - mtbo|lzaranutrimntrlr in intrirul lull.- liminaradequrilrmtaboli.Nutri{ia 9tiin{i studiaznrpzi1iaalirnntlr;i influnla r asupra

    sn5t{ii. nptln domniulnutrilii au voluat dla nrsitataliminriifoamtia ontulmodnral roluluiprvntivqitraputi l alimntafii.

    A l i * ^ . + ^ + l ^ ^ ^ + ^ . ^ ' ' i l : ^ f ^ ^ + ^ . l i * ^ j : . ' i ' . : ^ * L : ^ + ^ ^ ^ j ^ + ^ - . i . i t - ^. 1 . l - t l l . l l l L a L l [ s t g u l l . L l t L l l l l l l L L l . , l l t l I t g L l l L l l L - r l 4 | | I U ' a | | L L l . l g \ l g L l l l l l l l a l t l L l - t J t l r a l U

    msurea|iz,arcaotnlialuluignti9iratival individlui.Crqtramonioasgimntinraunibun fun1ionrirganismului d-aungulanilorpot fi rea|izatedarprinasiguaraunialimntaliiptimal su'oaspUtarrtitativqiaiitativiitiufiarprsoan.onsumulalimntlrst un atompl,nnsut,ncrsarpntrusupraviluir, ar nazu|spiiuman, cap1ttrn plusqio dimnsiunu1tural6iaftiv. Divrsitata alimntalii ?n lum'partiularittilbutiriilor nalionaldmonstrazxistnla unipalt argid soluliipntruaastansitat ital.

    di i d l il i d i l ili i l'

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    3/109

    obitiv: Dup6rea|izarea stiurristudntuirbui s5fi apabil s:

    1.RptNtoNcrtrNI,DFINriiDB^z^i nNiULNUTRITIIUMAN.

    dfinas r1iuriljaiimnt,ai mntali,nutrimnt,nutri{i,malnutrili,mtaboiism, 6ntat:dsri laiiildintralimntaii, utri1iis6ntat.

    1.i. Dtini iil unor ntiunidazain dmiuinutritii uman{utritir talitata rslrilgid esimilareenabli, sintez)

    qi d dzasimilar(ataboli'dgradaraunol. molul) aleaiimntior'arau l inrganismui iu qiprmitdzvltaraui,intr{inra'si mnlina intr-o

    .bun6 star a organlor ;isistmlor salqi asigurfunlionaraor normalprin furnizareasubstan lorqi nrgii nsar. Astfl, nutri{ia Ca funlirprzinttaiitata nrproS rnpiar niud:

    alimnta{iaonsumulpropriu.zis

    a| hrani),digstia(transfrmaralimntlor mplx in substan siir-ipl b'srbabiln tatrilgastr-intsrtinal),absrb1ia (tra nutrimntlr cin tratul gastro-intstinaln iruitulsangvin),transportara utrimntlorprlul,mtabolizara utrimntlor n ntrirl lullor.li i il b li

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    4/109

    . poat fi bsbitd tr luilmuasi intstinalutrra or in irulaliasangvin;

    S mtablizraztr n mdnrmal 9i pat fi utilizatd 5trorganismpntrl-t ntribrri a satisfara vilornutilional9i nrgti, asigurra r;trii,mnlinrii qirparaliei

    ^ {suturilr.in sns strit, nutrimnti sunt lmnt nutritiv dirtasimilabild trorganism dup transfrmaraor digstiv:ingiuid_ monozaharidi;din iiii- aciziigraqi qi glirina;dintiri aiiririaizii; lmntlminral, vitaminl.Nutrimntlsunt uti|izate d tr organismpntru asigurararqtrii,ntrlinriiqirparaliisuturilor.

    Astfl, dinpunt d vdr nutri{inal, limntl nstau dinnutrimnt. nsumAnd alimnt, organismul uti|izeaz\nutrimntl.S dosbs rmtoarllasd nutrimnt:a) iuilroutrimnirrsatuir ziiiri st d rdirrui zilrqisutlrd gram):

    ) Mironutrimnt(nsarulor zilnist d rdinulgramlr,mi igmelr si mirprml r):. . . - . ) . - ^ . . . . . - . - O ^} lmntminral

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    5/109

    rran singrin rrliintstinaii anutrimntior zultat adigstiaalimntlr.Absorbliapoatava o prindifuziunpasiv6srnoz5.)upritidifuziun tiv.

    Mtaholism

    Dnutriti

    lVIalnutriti

    Transformarasuportat6d substan n organism.tabolismulonstdindougruouriiprs u aratr pus;rrblisiriuii-t-Lroiismul'

    - anablismul(sau asimilara) st rpl'zntatd raiii dsintzhimi6,d transforTnar nutrimntlr n molulqistrr'ttuiopriirgarristnului. oSlaira-boliurg uonsumd nrsi"-

    ataboiismulsaudzasimilara) stsindaramolullr,astruturiiorpropriiorganismuiui(lui,1suturi).Prslatabli rs librard nrsi.

    Drglrild nutrili s pot manifsta sub form6 d arn ,dnutritiaumalnutiti.talitata drglriir caraciertzazinsufiint,o arn{6imprtanta lmntlrnutritivu prdminaradzasimilrii(proslorataboli)asupraDroslord asimilar(ra1iiloranaboii).Starnutriionalinsufii rrtda.torat nialinrntalii nhlibratin antitate i alitat, ompozi1i,sau datorat uni cauzemtboli.In lum, in prznt s inrgtstreazl mlnutrilidS spifi 5ri1rl-zvltati m.lnlltrilid insficin

    f d l l l

    Drglri denutriti

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    6/109

    Ditti

    Sinitate

    , t .[llnl nl-lL)nsumanll un t lsd oiginanimal.Totalitataprsripliiloralimntarebazate p rolul profilatiJt ti al aiimntlor.

    ov-ito-vgtrin-iiir"rdamavgetriniilud carnea,pqtlqi

    qi ;tl, iar gg9:ouldin alinrntati.n

    soiali nu sa uni infirmit1i

    L-ndifid bun5stardpiin6tizi6,mntal5 qicaractrizeaz'd'oarprin absngamaiaiiiiorsau

    ] valoaranrgtia alimntlor

    Valoaranutritiva alimnt|or

    niza|iaondiala Santatii).Aiimntiposd6 valoar nrgti'aiiapaitatailibra?n rganism'anumitantitatd nrgiin funlionlinutuld gluid. protinqi

    lipid.Valoara nrgti

    a lIl ^ t

    Lr l

    aalimntlor xprimn kilaloii (kal)sau kilojouli (kJ).l kal: 1000al 4, 185 J;1kJ : 0,29kal,1J: 1000kJ :29 ka|

    Vaiara nutritiv6st dtrrninati aratfizatdd totaiitampozi1iihimia alimntlor.P lingnutrimnt,alimntlpot ontinsubstan antinutritiv(substan rtoiitat,darar diminuaz tilizarantrilionala ntrimentlr dinalimnt. D mplu, inhibitri nzimtii, substan}dminralizante,

    Vaioareabilgi5

    a alimntlor

    Valoara bilogi6 a aiimntlor caracLerizeazraon1inutulnutrirnntIrsnliln prdusulnsidrat.

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    7/109

    mtalismuiuii iiminaradquriirmtabli. rganismuluman ar n.',oi o aprovizionar sistmatiiqi sufrintn ap6 9i in- nutrimntrpntru r$tr'ativittfizi6(rrli;ar,uru),ntrurarara suturilrqi a lullrarr SUzeazdqi s dsompun zilni.o alimntali advatvirsti'gnuluid ativitatstriid srltat st ondiii sriial snt6fii.

    1.2.2.rnatlunialimntaiii dzhilibrat suprasnt{iiI.2.2. . rn| Iimntlr

    T}a6 saruinutrilinai in

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    8/109

    2. SIN{ARA STATUTULUI NUTRITIONALAL INDIVIDULUIi z INDIILORBILANTULPoNDRAL

    Obitiv+ Insiramtodloratrtrpmtri stimara statutului utri1ional- Dtrminarandiiior ilan1uiui nierainiividual

    2.1.SttutulponderalqisntateSiitataipi.dutivltataiiipsaii stdtirriitratitl rrrarn1sur

    statutulnutri1inal. una;tranciilrstatutuluinutrilinal stmprIant ntruformularaprogamlord duali nutrilionalqi d orijar a alimntaliipopuia1ii.Statutulnutri1ionai ai uniprsoans stimazl in baza unr datoltt rin divrs mtd,nlusiv: mtd antromtri,mtd alilnntar(hstionar), tod liniqi bihimi(nivlulnutrimntlor n sing' urin, suturi) imtod oio-onomi.

    \ ^ - ^ ^ i ' i i i l ^. o i o ^ i i * ^t ^ - ^ i : . . i o i ^ . ' . f i ^ i a . + . ^ ' ' j o t . , ' i ^ ^ - i ^ i ^ o .J L \ , i i i l i i j l i a l i l I i i i L i j i A i t ( ' L i l i i 5 u i i L i l i L a ' Su ( i x s S L a u i a Or lg ina

    bolilor nutrifional.Astfl, boli nutri{ional insufiin sunt hipovitaminozl,

    anmia fipriv,dfiintllmntlorminral, rzistnta dus la infelii.rintrboiilprtrivatd alinrrrtaiian xs s itutrrr'oiilarrji-vasularprimacauzd d mrtalitatn majoritata6rilr,diabtul, abezitatea, nltipuri danrr.

    Atualmntpst55 % din popula}iaurpanqi pst70 % din ppula1iasUA sunt n xspondral. nlusiv10- 30 Yolindobezi. rganizalia ondla| aSentelii a dlaratoezitat"eaproblmi majora sntliipubli, problmi

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    9/109

    ^*^^oi+in biohirni a rcuiui urnan s rndifi u virsta. Astfl, L ' I l l y r , z I r I o l J l U L l I l t l l l U g . . l l l v t r l v q v g Y l l J L g . l L J L v l rontinutul apiin suturilprsoanloraduitr st d 65-550^,u tnlinladsdt' dat u inairrtaran ani. Pntru ompaa[i:mbrinul umand 3 lunionlin 95o/ode ap6, |a 5 luni onlinutulapi sad Ia 85o/o'ar la nou-n6sut

    ntinutul pinstituiira7%.Un aiult umasad 55-70ks areurrttoara ompozitiorpora|6:zo ^ < 1 . -.ru....rJ -t\ 'BProtin 15...17gi : - : i ^ - 7 i r ^ r i . -L l l u _ / . . . l U l \

    Gluid_ 0,5...0,8glmntminral2,5"..3kg

    Mdpiui fiziIoi s a'ea ntiund mnatimnt. omoartimntui- - d - - - _ - l - - - ) r Irgrupazomponnliiorporali lga{iintr i dupa ompzi1i, indifrnt dloalizara r anatomii' Saud struturaor himi.odlul fiziologiopereazu tvvrsi';ni: du omartimnt, tri mpartimnti ri ptruompartimnt.

    - Modlul ddouit comprtimtsbqtmasagras (adipoas)qirstul-il.iasa on-adipas.'{asa ras spundrigliridli. pzitatn adipoitindifrentd lalizarar anatmi5: strnpartimntst ipsitd ep. I\4asanon-adipoasorspundesumiapi rporal,oaslor,organlor'luzindpartaadipoasi.asanon-adipoas stonstituit nprinipaldinap.

    - Modlul d tri comprtiment,In ast model masa nn-adipoas6stdiizatd,\nms lulrd ctid diferitor org|1 muschi in p etrclulr.

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    10/109

    INIC:r12

    r-inrjut insaipulrii,kg;- H-ini1ima,m'In nfnnittu dsnrnil rgarrizaii'eiV{ondialSntlii(os), indiI

    masiorporal st lasifiat n atgorii orspunztoar ifritor statutpondral. . ^ i ^ L : i . t . ^ ^ - + . ' ' ' ^ _ ^ ; - : L . L ^ r jv a l a U t l p I t I u l g l l t t ) l U a l U a l l .

    Tablul2.l. indilmsirporalqistatutulpndrla adulli '. ' / 'I rlYl\_

    _-^ rtrll,L

    --{

    spnlr-lobzitat modrat

    l II\ / na w

    Cu toat risurilpntrus6ntat, soiatu obzitatad gradulI, sauobezitateamodrat6pt fi minor,obzitatamodratnu poatfi ignoratttalmnt, oaraastapatta tanzilid la masa rpral6nor'rrralianooi+to rqrriv u v a l l 4 l L

    r q v .

    StatutuipndralInsufiint5ondal6

    Nrmalitat

    30 ..4,935. . 9.9

    Obzitatmrbid6,avansat gradul tt

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    11/109

    nid,sau obrzitat .par'.).Prima,?n lni nrmal maifivnta prsoanldgrn masulin,s intilnqt din in mai frvnt la fmi.Aast volulisxpliprin ns'r;mul rsind dgluidr u indiglimiinalt. adipitlabdominal ivisral iind mai snsibila aliunansulini.obezitatea .mr''s

    dfin;t rintr*unapoit dintriumfrin l alii;i a aslormai mard 1 labarbaliqi0'8 ia fmi.

    Fig= .5' Shmati7'areabzit1iinoid ..par6'') iandroide ..m6r'')Aumularagrsimiila nivlultalii rqtrisul d diabt,hiprtnsiunqi

    12;(\'t2)*_/\''- F' "\,,.--- . 1;- \r 1 \

    / - / \ s x l- / r \ r \ ii l \' ri(\. / i / \ r

    _ -+- - .1 \, i\__+i-j_-/ J I I\ r l )

    \ l\i)l i i,rli\

    \tI,/ \ \)$

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    12/109

    Nume:urbd orpolnt5ntru igi la 0 ia lEai.. - Prenurn Dataterii:

    'i0 i1 i2 13 i4 .15 16 i7 18

    1

    tn

    IY

    . 28

    27'1

    . 26t z c

    24

    2,5

    2221

    20

    19

    18

    Grdu|

    0bezitate

    Grdui

    32

    1**.. 3C

    29

    z

    t l

    97 za

    90 2423

    l ^l \ ) ?2

    50 2120

    oLl J t v

    1 , v 1 g

    l

    a_

    ;

    s

    ,;

    B

    d l 0 l 18 i

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    13/109

    Nume:^

    urb1opoln}ntru t d la 0 la 18ani

    10 11 12 13 14 ',15 16 17 18JZ

    J I

    30

    29oL{)

    27

    zo

    zc

    Graiull

    Ohazitatov w v & | r v

    Gradul

    ' 3 2

    ** --" liO

    zv

    . Z

    2797

    25

    90 24z

    75

    *50

    25

    10

    24'23

    22l l

    20

    194 0I O

    *1

    . .

    ;;

    :':

    22^ 4z l

    20

    '19.l a

    } f

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    14/109

    t U}-'wirgfr:;nf'flet

    RferintMS

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    15/109

    I]G.'yi'rstaFete5 to 19 ani(s;oruri)

    \J

    t

    a1\.... ,..i\ ,i

    ' :'1,-.,;:I

    " i "

    2007Re1.eintS

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    16/109

    -2.3.:$;Itda misraii iiuriior utanat pntru dtrminara ti masigras

    ; Stra rzrvlr d grsim pr.zintrrtrs jirrdou ttiv. Pra pulingrsirnorporald estauzatd subnutrifi, ar rzrvlpra mari, xsuld

    grsirrroiprls asiaz'cu r'is si.itpirtibolil roni. inlsiv blilardio-vasuiar,iia'otuii uni tipuri i anr. 6surriipliuriioraiipoascaraIerizazl distribuiaisutului adipos subutanat9i pat fi important inprziraisuluiunor boli.Astfl,dpozitaraprfrnlialabdominala grsimiiia fmi stun tt isardio-vasuiri ai anruiuindmtl.iai.iiuriiutanat msar u adipmtrul.

    stimaraprontajuluiotal al masigrasr inbaza msurrilorpliurilorutanatseazeaz itvapostulat:- prprliadintrgrisimastlutanatai grasimaotal- stnstant;- grosima iliist onstant6;- onlinutul ipidlor insutuladipsstonstant ira70Yo;. istribuiragrsimiistprpinaid.Ttugi aEtiparamtri pot varia in funlid vArst:$e,tni, nivlulantrnrii

    tztce,tarad s5n6tat, lla limitazntruitva atitateamsurrilor.Totuqi,.jatorit inriitiii;i roilr rlativ rarobsi-vat, astmtodr6m6no thnid rfrin .

    f3..r. Thnia d msurarra liurilorutanat Durin qiRahaman (|967\ThniaDurinsi Rahamans azeaztp msurarea patru pliuriutanat:

    - pliulvrtialla mijloul bipsului,mina st?ng eIaxatl;

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    17/109

    Api s apli6ualiaui Siri(1956):

    }'{asa ras. : {495lD)_ 450

    \ ^ . ^ + ^ + ^ f ^ * ^ : l ^ . + ] ^ ^ - ^ l ^ ^ ^ + ^ - ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ L : t . ' . . - : * ; * ' ' * ^ | . 7 1 Q o ^ r a - l , l l U t a L . U . 1 l l l l l l U l t l I l l I s , s t l L \ , t l l t t l L l l U I l L l l ll l l l l l l l l r L l l l l \ J t l / - ' | ) / v \ t l l l r t J t

    grasentrua ava un iiu mnstruaiorrnai;i psi'oilittoilprii;i puiriiSariniia trmn.

    2.4.Dtrminaramasi dair a orpuiui2.4.|.Frmlali-Lrntz mtdd l masei retie orluiIn ultimii anitffnnulmasa idali stnlouit u timnulmasa torti,ar scaicu|eaziupormia iuiLorntz.iasariiidi a uniprsoatir iultluprmuiaui l,ornz(kg,lorspuniproimativunui viC egalcu22.Formulaui LornZareurmtoarlrm:

    ti)MT:50k8+%(I_l50)bi Pi _ (i{-t00)- (-t50)/a'

    und:N4 masaorti orpului, g'

    H _ inalfirna'm;^ ^ ^ ^ $ : ^ i ^ . t ^ - a + q ' l ^ ; - l ^ ^ + ; n _ - | n n f r r . t * o ia _ L\J \ , l l l - l l lL ' a - a L r I L l L l ( J l t L , l L l ' l ; y L r t L r u l L l l l u l .

    Jinind ont d faptul6 ira25Yo din sutuladips Stativdin puntd vdrmtabli' masaortia oprului s orteazdrinformula:

    T. : _ MT) 0.25]+ IVIT'

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    18/109

    2.6. Calulali masa tortiI)rpriqi t|viT,yo_ prnf'uiabatrii masiral d la masa orti. ormula{i onluzia orspunzdtoare.

    2.7. alula1imasa rtatT.)prpri;i A.'9 procntulabatiimasirald lamasa ortat.ormula{ionluzia orspunziltoare.

    itrbri pntru utvrifiar1.Prin mtodpoatfi stimatstatutulnutrilinalal uniprsan2. risurirntrusntats mprt6bzitata?3, C fatri influn az'dzo|taraobzit1ii4. Prin aluls pot trag nluzii rfritoar abilanlulpondralal uniprsan5.st MCqiurnseaiuiaz,d?6. Car savanta propusformula ndiluimasi orpral ?7. ums dfingt bzitata upvaloril I ?E. .'.alrial iir4aratrizuz' mesrpralnrmai?9. um aprialimasa ortirpri?st apropiataloarai d masa realr?10.Cumaprialimasaortat ropri?st apropiat aloaraei d masareal,?

    3. ALCULULNSARULUIINDIVIDUAL D NRGIi 'uTID ATIvITAT,$I STARADsA,

    obitiv:

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    19/109

    miqril rspiratrii. Lantraliiilrusulr +"i|izeazdnrgicnicd.Uniimuqhi unlioneaz,prTnanntnruEhiuiardia, muqhii rspiratori);

    . ativitatasistmului nn's. tivitatea ntltual6 sbazeaz'p transmitrafluxurilor nrvoasar mplic6nergielectricd.

    in ativit5iil mnlinat partdin nrgi st uti|izattr ub diferit form:himi,mani.itri' ar ait patst pirdutsub flrd nrgitninurnit ldur6.irrdraalduriist nvitabil,ns6a st rtil,darprinaasta asigurmnlinra mpraturii ptimalativittiinzimati37"C)qid asnlna asigurrvrsi'iiitatarsiraabii.

    Chltuili|ei nierrlerile ro,anismiuiprzintisb divrs orm,1up5-um

    unaz:) heitilinrgt,ichituiiiinrgti i organismuiuin 24 dr or s iasifi nrmtoari

    atgorii:. hltuilinrgetic care sigurd mtbolismul dbzd. tabolismuld az6

    .^rQrrl' '"'.io}1gliuiiiirngii iiiinilii ptitiu fuiltiiiar';i iriiitinorganismuluiin onditii fart standardizat: star d rpaos omplt, pnmAnatimp de 12 or, in star d ornfoft trmila tmpratura 21oCpntrua lud nsitatarganismuiuid a hituinrgir pntru a 1uptantra ldurii seu frigului.Chltuililnrgti ntrumtabolismuid azorsund mn{inrii funliilorvital important: atiilhimi snlial dsintz din suturi, ativitata ardia9i irulalia sangvin6, rspiralia,ativitata rnal, ativitata sistmului digstivqi d mnlinr a tonusului

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    20/109

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    21/109

    . Forrnula uiBIk9,a. 1996)

    Fmi,B: [,963"M)o'o'0.50 v-0'l3](1000/4,1855) (5)

    Brba{i, B: Il,083x Masa(kg)o'o*l{rJ.50v.0'l3] (l000/4,1855) (6)

    und:B-

    mta.bolisml_;l az6'kca|l24ore.- rnasa rpuiui,kg;H_ inallima,;V_ v?rst, ni.Fornula ui Blakg.a.st n prznt ornulad rfrin , n spialpntruprsoanlu surplus dmas6 orpoalEiproanld virst naintat6(pst60ani).

    3.2.|.hltuililnrgti ilni in l.un{i niviuld ativitatflzichltuililnrgtiilnin fun1i nivluld ativitatizis

    ca|cu|'ez6dupa ua{iN = B l{AFo Q)

    und N_ nsarui nrgti,ai;i'B_ irrtllisrrrul baztralulatdu5ualiaui l{arris-Bndit,kal;NAF- nivluld ativitate izi6(innglzaPAL- physialativity lvl).

    Fctorld lctivittNF(PL)- nivlald tctivittizicd:Niviull: sdntarF: x i"45: B: x 1"45.

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    22/109

    3.2.2.hituililsuplirnntrde nrgi n unl bliPntrualulul nsaruluiuplimntar nrgiecauza|d unlboli,s apli

    fat.iipntrumaladii. arrar difrit vairi?n funtid aftiun.dup umurmeazl'.a) insufiinii.nai oni:nrgi: i.2...i.5 x ivfB- pntrumntinr

    2.0 ;

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    23/109

    I

    riiii indratrrrrs.api.J, ans,mrsu bililta,sp61atul ainlor,dpiasara- ^ - ^ 1 - : t ^ i \I I I U U T T g i '

    ri1iigri (iansapii,mrsrapiia U.U)) 0.62dal, vir'a ningii dtnis'?nt,imnasti

    ]\.]ti: . masuratn kiiairiip kiigram pminutp:;t nrgia.cazaia.Undsunt niiat inte',ai.r, ua valoara ndidin intrvaluldat,u p{ia azttluida5ftuind tivittadatprsoanaestefoft ltd. auenrgib.D xmplu,n pozi1iaa$rzat mdiapntrubirbali st0.007, daprsoana

    gdoart laxat, e va lua0.003'da5 oart nsionat5 0.12.**Pntrltalul s aptrproimtia5 asta prezint ivlulbaza|de tivitat.

    blul3.2.Ti hltuit ladifrit

    0.05-0.0530.042-0.050

    riiii ijr(rnturar,uaramsi'mrs norTnal,ufiarar{ilr

    0.018-0.0-?50.023-0.040

    aDrlul . t . I Impur lutf laollrl t nlvlurl n Ora Ativitata Durataati.

    vittii.minNivlulnrrgti

    1-U f23.00-06.30 Somn 450 4500.30-06.45 oaltad diminat 15 15o.4- / . t ' Imbrar ZU TU i07.45-i.25 Luaradiunului ./.v t7 FtJ7.25-8.00 rs p os la

    $oale, rviitl35 IO l0 5 l0

    08.00- 4.00 Ati.'.itatia gal 360-

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    24/109

    stinarahltililrabluI3.4. ittai. alulalinrgi hltuipntrumtabols mu|azal(Fruia Flarris-Brrditl

    A kai

    B.Chituililpntruativit1imusiariina'oiul .3) B.

    . stirnaliapoximativftul rmial aiimntlor, .kai

    kai

    i 0?6dinsumaA+ ts: (4. kai+ B. kai) 0.i0

    D. Nsarulnrgti ntrurmorglar:,l (A+B+ )

    heltuilirgtita n 24or : A+B+ + V - ,|

    m:3. i.aiuiatinsaruinrgtiztinicotaiutiiiziniormuia ui Harris-Bndit,fiinfiiaratristiitivit1iirsnal i,.;ntual,hltuililup1irnntar

    d nrgi legatd nelafliuni.3.2.stimalihltuililnrgtie i|niceprsonalmpltinionsutivtabil3.1 3.4. iin.2..3.3 Compara[irezultatl blinutEiaprialidahltuililnrgti ilniprsnalqinsarulnrgti ilnitotal alilatau r,loriaprpiat.n azlunuidalajmaimard 200-300kalintr.',alri,rifiatirtitudinelgriinivluluid ativitateizicl, (NAF)sau a stimrii hltuililornrgtiilnisi

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    25/109

    4.VALOARA NLrRITI'.AA PRDLTSLORALIIVINTARobitiv:

    Cnsolidaraunoqtin lrsprgrupld alimnt; Studiravalorii nutritivn rla1i u ompozi1iahimica difritorgrup d

    a1inrlrt.4.1.Gru d alimnt

    Alimntlsuntprdusnatural mplexd rigineanimalsauvgtal'ar sunt nsiimat in sta ruii sau dupa tratar trnii6,fi in s...ararnatural, sau dup r afbst supusunor transfrmlri.Prdslalirnntarvgetal nlud:ral(grflu, sar,ofz, orez1ovdz,prumb,mei, hriqt),

    ''u.i i aiun,nui grqti'nu ioos,migiai,t ), lguminase(maz6r,fasul,sia, int,n.-rt\o trrrntia.ginasarahid, loara-soarir-ri,n, susnt), frut (m,prr' gutui,prrrn' irg'viqin,ais,strrrguri, ottal,ananas' banan, pqun,zmeuriat.), igurlr9i vrdri (vint,dovli'rl..r,vi' fl1,

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    26/109

    4.2ampazi{iahirni a difritrgru de alimntDin punt d vdrhirni lntelnstaudin nutrint.S onsum

    alimnt, iar organismul utiltzeazlnutrimntl.Produsi alimntar onlinurmtoari ias dnutrimnt:

    r-;..- ". .. | "6r . , | I r. /

    > pid

    b) Mirnutrimen| (nsrul lr zilni st drd'inul grmlor,

    miligrmlorsi microgrmlor)..} lmnt minral

    Cunoa;tera ornpozitii hilni a alimntl st imprtant ntrulaboraramniurilor,qntru algra orta alirnntlor invdra asigurriiuni. - naiimnta{iihilibrat.[n funlieimpzi1iahirni9ii apoftui i nutrimntaiimntis lasifiin grup,ar suntriat in tablul urr5lr

    abelul 4.1 Partiularit5til ompozitiihimia difritor de alimntGua 1Piin qi prduseliee (rup,ast finas)

    Ast aliment auin omun urmitorl:. sint l maiimprtantsurs di nrgipntru rganismsub

    spt ntittir,, n prtiu r rin nnidn ntinut, l.asigurir 80o/o|in alriilzilnid originegluidi;

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    27/109

    Grua 4arn,p;te, ou5

    Grisimilimtar

    sunt rdus rpndI.entprti;

    sursr d prtinmlt1arnr grasi (pr, ra f,, gisi t.) qiniiriiit ridiat d lipidbgtmnnesatur{igrisim d pr ;i dgI";i linsafrrr igrsid p;t);

    sunt prdusprondrentgluidie

    a'li,linn{in';t idi;rtc gluid,;;r asirila|i m+- idizharide);nsumat in antitili grt pot dvni fatr d risntu qlibtzaharat' obzitat;i lte boli mtbli;

    rdusl d patisri, oltiri,hivu lai on{in 9intititi nsidratrild lipide ;

    siguri rgnismrrl u qlorii 1rr' fiind srar insuirstanf ilgi etive.

    sunt prtlusu valoarnergtinalt;niin antititi imrtanic lipid;liril vegtal qi grisima d pqt sunt surseimportntd aizigraqiplinsaturati1

    peqtigras au unin aizi gra;iasi :,) i in aizi

    G." ? o sunt sursi importanti d ap pntru asigurara bilantuluiqi rgimului hidril oganismului;Buturi

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    28/109

    Frut |aginas:m6s in,aiun,arahii,nui, smin

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    29/109

    5. CALULULVALRII NRGTI.A ALINI,NTLORobietiv:insrrqira trliijaiul av-alriir^gtialiinntlribluturilr

    5.1.F{utrimntirigrrCompuqii a imntior ar libraz nrgi in organismie vii Suntmarnutrirnntigluidl, ipidl;i protinl.Nutrimntlar a idarin organismlibr

    "uie "n,r.gii ,,.,..,. nutrimnte cllorigne.ofiinlii

    aiigiii ulrtziitati ii abiui5. .

    Tabelul5.1.Valoararntboliabi|ila nrgiiomponen{ilorlimntari

    Nrrtrimnt enrggti - - ,nrgi IICluid su|E-

    Lipid(Gr6simi 9 kallr

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    30/109

    Unialirnntt fi int5rit,pntru altl s fa aprirnafii,g5sindu-sehivalnt mas'2. 'iotrdiIordespre compoziii hirni linrciloronsamteS notazmasa n grarna firuidin maronutrimntlrganionlinutnprodusl

    onsumat.unsindgrama.iul luidl,

    ipidl;iptinlr

    onlinut n aiirnntionsumat. pat aiuianrgia ratii aiimntarintgral.Dat dspr mpzi1ia himia alimntlr nlin ?n tablul5.29iin anx6 a indumar.3. iiuiui nrgiifuriiizt iicr iitititFneri fi'"nizatid fiar alirnnts a ulazfl din pdusult',alrii

    rntabolizabilnrgii iruinutritrrntvzita.5.2)qigramajulnutrimntuluiin aiimntui rsptiv.Doar ?tvaaiimnr, um suntuiiurii9i zaharui,onstauiintr-unsingur nutrimnt, sptivii

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    31/109

    5.3.Calulu n{inutuluinrgti l buturilru a Alooiuitilis lb1inritr frirrirtialuziqi a altrz din frutsau

    xtrasd arnidndin ral.B6uturi1blinutlup-mntr n}in5...15volumd aloolin 100(5 -15").Distilaraaestorb5uturifrmntat rmit

    b1inraturi r loliarid 30 - 70.,.Dnsitata looluluistd 0,8 glml,,

    astfl l c ml d all intrs8 g. Aillilrgeratst absrbit la ni'*riulstmauiuisa intstinului sub1ir'ri a il mliifiat'ttazatlsorb1iidpinddvolumulhranionsumat, triabuturii, gnqid partiularitgiiziologi,nspial ta snitata stmaiili;i, par1 lartmidin allu1absrbits*.iiminatprin rspirati.pil si urin.tabolizaaaloluluitiii nstinoidatra ui in.fiat

    "upartiiparanzirnloraloldehidrognazaADH) qi

    nitinamida-adnina-dinultid'I.JAD-. cul1iipsd ire 1,50 gram d,.*DH,a pi.irrit,ti.jaa i50 gramd ai]pe zi. nazulunuiiisumzilnillrai*o"" d 150 g. S actieaz1 n al doilasistmd oxidar- antina-idaza-ata|aza. Yit-v-.,ii* .1itttlr.....1-n lalt\,l..rlur St l oU - 2o mglkglori, mliafiind dlcO mg/kglar'.

    Tablul5.3.on{inutulaloolului tili9i

    gluidlorn difrit buturi

    Buturiontinutuln alool Conlinutul

    in gluid,g,ll

    Valoarnrgti6,

    Kal/l/" s.llBr 2-8 16-64 30 2 57iiru i-6 8-48 i-0 60 580

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    32/109

    Tm:5.l. alu|a[lvaloara nrgti unifliid p?ind 5c dgram.5.2' a]ulativalaranrgti6unuimr d 80d gram.

    5.3.alula{i6tgramd allqiAtkillorii a nsurnatprsan5 75 del ' :g,dalaola20.00anslimat2l d;ampanilaaprit iviY,de itr.rcvinsalb.In it timpaloolulnsumatva fi dgradatn organisrnulastiprsoane?5.4.Cunosindi prsana ata onsumat elitrud id"ri250 ml d brd5o a ora 18.00, alula{ias-afblosit ntimpuinp{iisistmul antin-oxidaz.cata|aza ntruoxidaraaiiuluiingrat?

    intrbri prltruutvrifiar1. Cnutrimniara mai inaitvaloarnrgti?2' vloar ngtiraloolul ti i?3. Car suntmanismiimtabolizarei aiooiuiuitiii?

    6. DIV,RSITAT,A$I PARTIULARITATIL NUT.RrloIt[AL,AL GLUCIDLORDIN ALIMR{T

    obitiv:FamiliariZara,; ci.',rsitatluidlrn alimnt.zahr,;ri, rnidnuri,ibr

    alimntarqi partiularit1ilor nutrilinal.

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    33/109

    ---"-*_---- I

    Ilomtlgiiao singurziplinrrizat6

    Hoiozid1ibrara lusiva ozlor

    drrn ridrliz

    Htzidlibraradup1hidrliz6a zlr*

    (tiatiunid holozid+ aglion)

    Htrgliaiter,az difritsintmbintnmodrgulatsau nrgulatnolimrizat

    6 2 Diversitataqipartiularit{ilutri{ionallgluidlor

    Pnlirrzi r |l U l l v a t LPstg lo ufritali zidi

    oligzide2.10unittizidi

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    34/109

    lilui6.1.Tiul, sursialimtarqiriusiinal al iigstiigiuidlr

    j Gluid rnntarii

    nzharidel t ^ - - - ^I Ia-|UZr

    i l. Gluoz6z Fruto,aiI:- ' . . .l 3. ialatz

    { l f , ^ . . ^ _

    +. Ivl.7IlOI.d

    D , t t . nI E I . . v ; J

    l. Riboza2.Xiloza

    ] ? ' o i - ^ - oI J . I l t q u l l l v a gI

    1. Zaharoz

    2.I,actoz

    3. N{altozi

    l . . . ^a . . * : . , .l l ' l u U l . t l l l I .

    . - : - . - * l , -) r ru ug Imb

    Frut.mir

    ,l,aPt i prdustat

    Prdus din mal1,unl

    N4ffiozaha.id.|anozanu s n[in n fbrma ibr]i n l i ^ n t a

    jI l l l t l r r l L l I l L

    ii[inutuigluzi;i li.utzi irrfrut qi lgum dpindde graduld arEiondiliil dp6strar.

    Ribza. il:laEi arabirrzen sonlinsub.form{fllrn alimnt.l sint drivat dinpntzaniidini-rut si din acili nlii dinprodusld ar qi produsldmar.

    (iluozFrutoz

    ) l . l , ^ t n z

    Arbinoza

    Frut. ggm' ral. | ilozil;pri. alg marin.gurnd mstat,

    lttl

    Dizharide(d ibil hridZahdr,mlas, irop d

    G|uoz6;igalactoz6

    (ontinuarab.6.1

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    35/109

    ( ab.6.1

    3. Ptin Frutr Ptinlonstaudintr-oatnintralrmat din aizigalaturoniiu graddiflritdmtilar9iramnz.atniitlilrt ullstituitjiiil.t z

    ' l ] i l . t , i l l t ' za .ualiz) .-- l---- i \ --*.- "- ' --*t e-- ' /|

    | 4. Gum 1Sr1iillantlr i j Gumaarabi. rtatsalm,l I l 1gst ollstituitaingalatmanan.l l l r| | | l J l I ^ 6 f t I l o f ^ ^ t r t ^ d ' n f c h l f f A ? a| | l \ j ( l l l | q u 9 H ' ( | l L v r r J t 4 u l l l g l ( . ( , r l u z q rr I i - - - - - - ' - a 'I I l l lfnz r. i r ] lrrrrrnic s i

    ilzi,gluozi,aiduluilaturonisi/sau sa|actozei.

    iiiii:;1aidgluuroniqi

    5 rrli r'ii l Srtiilnrintlr i l rodusn vziullGolsialunl - . . - - . - . - - - . | . l -l i , ] planta inul. banartirul,i l i liiiiiigiiitintlii.i.ii D.

    Alginatlsuntnstlt'ditin ipolimriai aiduluiD-nlanuronii ial aiduluiL-guluroni.onstatt in

    iL d galatZa. - i.1 Amid";"1 Cral, banan,prdusamidonasratat mi(pntrudtaliia s vdashma .1.)

    Amidnulrzistntst ra{iaamidonuluiar nu str iigat i6tramilaza salivar"ipanratih.

    rzistnt

    S dosbspatruatgrii damidnrzistrnt.

    |*Notd: Polizhridl(l-5) pt./iscidlptd l glucozdd dtr bctriilcolonuiui. cest

    (ontinuarab.6. )

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    36/109

    6. Stahioz6(.trazaharic)

    Fasol,bob, altlgumins

    Produs

    Gluoz6,frucLlztr^

    lactoza

    1j - -1ry4: ho, tn,.' n,,l i" i, | "os'."Bg"91g$ s th l ||c' ltulnt

    Poiizh u id d sti b (in Cl mai importantgru

    .',dr antitti.',.Dinstitd rnaltz

    din puntdl-.'iisintr I, I

    usd arnr

    marin

    Shma 6.1.Clasifiareaamidonuluirezistnt

    RStBoab midonfizinasibilt . .

    l otgseI'inapsulat nmatia

    R53Amidonultrogadat:

    I alimntamllatratat mi

    RS4Amidonulmodifiathimi

    Nu s nlin nprodusd originvstal

    Faii u iiiitjilului zistnt

    RS2Boab nativintatdamidon: artt.iruzi. bananvrzi,amidon d

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    37/109

    - stimularafi.mntaliili;- diminuaraolstrolmiiotalqi/sau fra1iiolstroluluiDL;- diminuara limiigiisau nsulinrniistprandial.

    st admis, 5 fibrl snt nsuratsirnultanu al1i nstitu-nliptnlial

    bnfiiasoiali fibriorin matria aiimnta-rl:itarin, minral qi ai1institunlilg'tali.Astfl.rlul fibr r er pute t pliat"n part printr-sinrgidintrfib." Eisubstan iasiat.st dmnstrat6 oria1iadirtintreonsumul fibr alimntarirduranidn idiabtului,anenrlui lortal.hiprlipiimiiionstipaliei,stiunamasiorporai,a1itat.Rvndi6rila

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    38/109

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    39/109

    6.4. nsra1in su1iabiuluid maijs ?t3 inumirid alimntu onlinutdifritd fibralimntar:

    I.ipsitd fibr Srsd fibre

    Bogtin fibr

    6.5.Numili 1mai important ursd firalimntar.Aranja}i n ordindsrstoar- 8 alimntu lmai ridiatontinut dfibralimntar.

    6.6.Nsarulz1|nicde 25g d fibr alimntars Vor ontin n urm6tarlantitetid alimnt:

    o

    -aa

    a

    ...piinintgrai6

    ...piind griuhris6

    ... asoi

    ... oiamazteusat

    7 C NTINUULi FRi RLA D GLUID i PRDUSL

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    40/109

    7.CNTINUULitFRioRLAs D GLUID i PRDUSLALINTAR

    bitiv:

    - Studianlinutului gluidnalimnt;: '.1z',itabiiitgiird a 1g a-tit-.i-dvi- iiiriirt_ susdgluidttal,zaharuri9iamidon',n fun1id nsarul iziologiindividual.

    7.1Gluidl_ sursmajritari d nrgi ilnii

    Gluideirprzirrttrpoirtitulnajritaral aiimntaliizilili,l fiindf-oar6spiniitin aiimnt. Aiimnti giuidi sunt ibart variat,fiindrprzntat ral9i produsralir,rut, gum, guminoas, rodus,uu,ou'"Eid oftri,tir,t. n prznt romand6a 55-60% in aloriilzilni tr-lt ni.vili5 dirr slid.^ " - ' - .

    onsumulalimntlgluidi aduo mar varitat de alt nutrimntimportantn alimntali.Alimntlbogat n gluidsunt o surs6 importantdo ^ o , - i o ' . i f ^ - i n o a | m a n t o - i . o ' i o i i . n i ' ' a i , , , r l l q r | o t q t p c c t j p t q t e e s i l t s t r l , iL r r g r A l L ' v l L t l l l r i r L ' r L I l r 9 r l t l t l l r r t q r v \ l ) l r r r l J r J g 9 r t g r v g r I l g L v l g g l r L g L

    hrani. Cnsumuldifritoralimnte* srsd gluid,asigurprezen[a n ra{iaalimntar6otal6Eia univarit6{id altnutrimnt. st importantd mnlinatdasmna 6 gluidl ontribuia frmaragustului, onsistn1ii asptuluialimntlr'a fa alimentaliamai divrsqi pl6ut6.

    Rzrvld gluidsuntdpzitatn fiat(ira70 qi muqhi(ira|20 g)

    Iai

    1J

    (

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    41/109

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    42/109

    8. INDILGLIMI $r SARINAGLIMICAA ALININTLOR

    Slluririi:

    Stdiivairiir niiluiglimia-i -limntior SurS gluid;Fami iarizarau notiuna sarin imia imntlr;Dzvoltara .iiit11iiliiiriiunqtiniirspr ndiigiiminalirnnta{iaurnt;Dezvoitarraapaitaliid a asoiadiiritsurs igluiin virarduii ndiiuiliirril alitrrrrtirorsnat.

    8.l. Indilgliemi_ ghidalittivn algr limntlrgluidirpul unlanuLi|izaz\gluidlsub fr.m6d gluz.Gluza poat fi dasmna ransformat n gliogn'un plizaharidsimilar amidonului, ar stdozitat n fiatEimuEhiqirprzint fom5d rzrva giuoziqi o sursdnrgiugoriisponibii6.riuinsii giutl'ziaa singur sus5 d irrgi lrr.nnr]itii ^rrrql.Din aast agz,niv lgluziin sing trbui nrnlinutv l l l L l l l l v l l l r l

    p*'*un..,t in lirnitlizilogilt,0 + ,2gl|. Cnntr1iarm|'agluzinsiings num$tnormogliemi. Hipoglimias caracterizeazl'prtnonntratiial giuzima\ mii d 0,8 gil.Hipogiimiast nso1it6d snza[iad foam,am{li' durri d ap. Conntraliilgluozi maimari d I,2 gl| sr numshiprglimi" Hiprglimis arateizeazrin st aut,diurz5sporit6.Rglara rapid a flului d gluzi din sing Spr depozita.r-'a}ir:nhipoglimiant)sa Spr s6ng (a iun hiprg1imianta)pntru mnlinra

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    43/109

    l0

    il

    |

    0,.F

    U

    O

    imp.r{

    FigE.l. Dt-rrinarandiluiglimialtri or

    Llnllia.limnt stat P p-rl-trslllira

    Saglil in figur5ndi srtia insuliniprodus6 impd 2-3 orc dup onsumulunuialimntsluidi

    und:

    YlG: l00'x

    iG- iniiig1imiY _ aria suprailei suburbagiimia aiimntuiuistuiiat - aria supraf iuburbaglimi6a gluozi

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    44/109

    8.2.Fatrii ar n{lun{zindilglimiIG al unuialiment dpind d digstiagi absrbliagluidlor.Rspunsulglimidpindde vitez,a digstiea alimntlorgiuiiiqi nu st asoiata u masa or

    mlu]r. Astfi, nutat giuiiimpl^ unt zaharuriint. Dimpotriv6,xistrorjusamiia u iG mai inait iit i al.monoza'naridlr.Divrspropritalial alimentelor,difrit d masa molular6a gluidloronfinut,,r l t r m i n i r i n r, n , ' l - | i o m i n D r i n i r t i f q n t n r iU i i i i i i i i a i a s i j u i i S u i B i i U r i i i i U . i - i i l . r r v u v 9 t l v L v l .S n u m e r e :

    - sifiul alimntului.sursi d gluid (stutura alimntului qidimnsiunilsal),

    - on(inutu|qitipul monzaharidlrdin omnntagluidlor,

    - prezn{qinatura fibrlralimentr,- ntr midnuli(r-ortu|amilozi|arniloptin,brm bblor),unlamidonurisunt mai digstibildAtaltl;

    - mtdl ulinarqi tratamntul thnlgi apliatprodusului (grdul degltinizra| midnului,gradul d rtrogradar, o(inutul amidonuluirzistnt);

    - rzn aitr nutimn{i n almnt agrsimilsau rtinl.Adugaragrsimilrgi protinltlrsad intruitva IG fir mdifia rsunsulinsulii. p "zn a izilr rganii(lati'-ti);

    . prezn[a substntlor ntilimntar (ltin, fita(i' plifnli ailguminaslorq.a.). spunsulglimiestdiminuat inrzn{aor ;

    . spifiulindividual;

    . mtalismulrsna ;. timul zilei flndsunt onsumatgluidl,moz|ia mslor antriar.

    8 3 N{iund saringlirnia alimntlr

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    45/109

    8.3.N{iund saringlirnia alimntlrIndilgliminu stsingurulfatrar dtrminiin m5sur6onsumulunuialiintr;t nivlui zahrului sangvin(glimia).Da Snsum6iurdusalimntar u alagi G(mplunepul;i rissantul)n ntitef similar,r;trea

    glimii",a mai rdus5n azu alirnntului un nlinutmai miigirri|.{:

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    46/109

    rcus(xmplu djunbazatp proiusd av6z.al.paas,tri)e..Ainad sar5,produslipanifialiu tri or fi prfratn louipiiniialb).

    8.5.nsin{ nsmluisivd riiqi limntlr indie

    glieminltSindromuimtaboii st runosut aa mai imprtantiproblmatuala

    Sanetetiiubli,apari1ia 6ruiapot i influnlati d moduld alimntali.Unuldin tatorii imdiu ar ini.lunfazvoltareamala

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    47/109

    Tm:8.1.Studialishmadin fig.8.2.mntalionsin1losibi^l1iuni

    alimntatll

    u sd alriiqiaburrdntn prdusu indiglimiinaltasupraapari1ii

    difritordrglrimtaboli.

    8.2.obsrvatiinli1limial alirirtlorn trrpa-afiu lalgluzicin

    tablul8.2. omparalivalrilindiluiglimial airnntlrin rapt'. uindil

    glimi algluoziqi ntomi1iun tabigrupAndalntl u indiglimirdus

    ifl 70).

    \ r- \J \J J ,r, - t l t \ l rww

    Tablul8.2.Indielgliemi(lG) al unor alimnt n ompara{iu lal

    9r... .- _.-i

    AlimntCralJ\l -rrr I{ . . . l1 . rgg-lr

    Fulgid porumb Kllogg',shppsKllgg''sFrrlgi dvzBar usliT6t p nr.z

    riq

    orz) ^ * ^+:Lt4SllloLl

    Brun

    Alimcnt

    I,egrrminasrFasolralbtr rrntBbFaslalbLint . - - l - . - - ^ ^ . :as()lg us ]alaI intSoiaazdrevrdI t ^ - : - ^ - - ^ ^ ^ a :NLarzatr usualta

    Frut

    ()1 1

    - 1

    496t1954

    48791-)a 1J Jn -L I

    28184866

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    48/109

    qpitur ubananGfr

    BarSnikrsBar wi

    ilat6nagrirarsDula 6pqun

    r r rm.L v u r t r v.

    staMorovartfi:

    Fir iNoiPrji1i n ai dgrsim.

    Cop1i ?n rlBostanPrurnbdulc

    ingh1ata u ontinutdusdegrsimiIut-t itiaii,ai un[inut

    rp r l l l da i rn i

    ButuriSudmr^.+^L O\ILA

    Su dprtoal

    Gustriipsui dporumbBastna; p;tArhidPpomisuri d artofizl

    rparat dulir. t: -^] v l l gFrutozGLuozLactoz6\ { ^ 1 a ^ - lYldrL\rzd7 qqz\

    t zJ

    t4555728

    s8201005710565

    -+l164I

    4\)851

    6449

    8s62758689754872? a

    36-8050

    4 l85

    (ontinuarab.8.3)rz nstt tti atirt6 min r28 Sfl;i 91

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    49/109

    )rz nstt,tti,at.irt6 min r28 Sfl;i 1i isar6 oab 48

    Mr.'z

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    50/109

    Gluidd asimilar

    int6

    Nlazdre vrdSpaghtPortal

    LintFasol al.Lapt,hfir,Pr,mri9, ttgui,ipfrut ' . n . f n r y I t U L L U Z q

    ntinuarab.8.47464-6666^ ln n a

    JU-+J2-5i^J U47.5,2-629

    8"5. nbazava\orilor ndiluigliminumi1i it5-7proiuslimntare sursigluid apid i d gluidnt.8.6. Algliun produsalimntaru indiglimiinalt. Propun{i.4 variantdasoira astuiprdusalimntar ualt alimntsau ingrdintar ar rduiitdiiglirrii.F.a ionintarii rgfritata trdtamntui rmi rmandatgradu d m5runlirsialt dtalii thnlgi.

    intr.oripntruauiovaiuari. st rrdillinri?2. e fatori nflun|az\,va|oarandiluiglimial alimntlor?3. C stsarinaglimi5?a.Da"\ixmpl lalimntu indiglieminalt.5.Dali xmpld alimnt u indigliridus

    9.1.Nliurrignrldsp ipidDi d d fi i hi i i d i l i li id i t

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    51/109

    Din punt d vdr fizio-himiin adrui lasi lipidior suntgrupatsubstan{elu o aratristicd izic, rnuninsolubilitat"an apqislubilitatansolvn{irganii.n lasa ipidlor antitativprdmin5rigrup:a) Trigliridlpst95od\n aprtul alirnntar lipid)b) Fosfoiipidl) StrliiLipidl, nutnitin md omun gr6simi,nstituiin oganismun mponnt'irrr. .i ^..l"l.l"n.i"llti.q' r:r lz,sililiiul.il.j substiii dii:tlul. Natura "si antitata lipidlor dtin5

    aratristiilrnorfologi,biohimi,iziologiqifun1ional lmmbranloriologi.Astfl' uliurilsau

    grsimiitrnsumat rlfluniazlrilibi.ulmmbrana. u At st nrai suplmmbranao U dt sunt mai fiint shimburiiiintriul. rrnagtaasptloralitativ9iantitatival lipidlr dinproduslalimntarestnsarpntrualgra lor advati invdra asiguiriiuni alimntatii hilibratinlipid, irililsu urr triintiifiint a.izira.qisniiali.

    9.1.1. olul lipidlorn organismulumanGrasimilau muitipl funliiirnprtantn rganistn:r P ling rlul strutural'lipidlrprzinto imprt-ntlrezer" e nrgi

    onntratl,tecargram d lipidfurnizAnd9 kal la biooxidar' a stpstdou6 orimai mult dAt antitatad nrgifurnizat6d alaqiantit61id protinsau gluid (4 kal). Lipidl fumizeaz a mai marpart dnrgipntru urul musular. Sromand5 a lipidls aprira0%

    ciziigra;i saturalinsumali in s suntnsidrali fati di.ispntrub lil di l

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    52/109

    bolil ardio-vasular.- izig"$im?,Ii,ISturliGMN).ciziigraqimononSatura{iiminuazisul anruluid sAn, du nivlulolstrlului'n nsinf, artiipa prvniramaladiilrardia;- cizigrsi poiinsturli(GP|Q-acizir$isrliili.Un aidgrasstu atAtmainsaf.rrat,u 6tontin mai rnult gaturidubl.ontraraizilorgraqisaturaligi monorrsaturali, arsunt sinttiza{in marairmajritat n rganism, aciziigraqi piinsaturaiiin

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    53/109

    - arnaunorspii d animalqimzlirri- uleiuriqigrasimi n spialiupratareatrmi6

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    54/109

    uleiuriqigrasimi,n spial iupratareatrmi6- bisui1i"pturi'patisi- ipsuri, artofiprajiti n baid grsim- uiiuri vgtalpa\ialihidrgnatmargarin).nlinutul aiziir|runs itr grsirilpaliallridogtratst d ia1aoh dirltotalulaizilrgraqi. n arnad bvini qilapt onlinutulor std ira2-5o.Produslalimntar u lmai inaltonfinutn aizigraqitrns suntprduslipanifia1i,atisri, it6ri pnl ia 0ciinttaiuiaiziirgraqi), raipntn'r jun,artfiprji1i finhfris)qisnuri(2a-40o/o,\'Efctal izilorgrsi Saprosdntd1ii.Similar acizi|orgraqisatura{i,aciziigraqitrns rs niviul istrlului LDL(oistrl ru)

    isad iiivlul

    oistriului FiDL(istroibun), prin aasta sporS risul maiadiiiorardiovasular,prmovazatrslrzaqi diabtul non-insulinodpndnt(tipul 2). In urs d rtarsunt ftel.e acizi|artrs asupra unor tipuri danr' mladiilr nurdgnt.atir, tipul Alzilrrr,alr.gii1. ns5 smntionaz., d, aciziigra;i trns d origin natural6nu au ftl negativstabilitpntruaciziigraqi rnsproduqindustrial|ngmntu| risului przentt de cizii grsi trs. In ig1tur u ftlngetir,asupra s5nt1ii,unl ri au adptat atr lgislativ rfritoar |alirnitaraonsumului aizilorgraqitrns |a 10dinnrgia otalzt|nic6(2 g la unapor1alorid 2000 kal)qi mn1ionatea rzn i r p tihtlprdusloralimntare ub rindul rfritor aonlinutul aizilorgragisaturali.st tndinlada liminatotal sau parlialdin alimntaligrsimiltrns podus ndustrial,ud it i i ig i d igi t l

    TaIul 9.4.C{inutlizilrgra;i sturiiginesaturati nlgrisimil ( /100 d d )

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    55/109

    II

    alimntare (g/100g de produs)

    Tablul 9.5.Grisimi alimntar bogat n aid alfa.linolni,omga.3

    Surs d grsimialirentr

    AGstrrra i

    AGmononesatura{i

    AGpolinsatura i

    Aidlinolei

    t6zz

    Aidlinolni

    18:3,Iargarintandard 39...s6 28...s t t 7 . .14 u.f,Marsarini vstal5 43...s0 29...42 15...21 14...19 0.5Margarinu uli diloarea soariui i5 . . .19 35. . .45 J . . . 4 6 J . . . { t ' < v..tUnt 48.3 23.4 1 ( ) l l 0.8Unt u ntinutdus

    d sr.sinii 2.9a t 4, . 1

    2 a ne oaUli d arahid 19.0 50.0 l l n 18. . .40 zA 2,Ulid floara sarelui 12.0 19.0 9.0 60...74 0.1...0.3Uli de mislin 15.0 77.0 8.0 4. . .10

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    56/109

    pUli darahidUlei dalunGrsim depasErLTlei mslinobfinutrin prsiun rou integalUntGrsi d fiatd ba

    I t { t

    ColstrolulClstrolul,dup6 Strutura himi,st un alol poliili,o substan

    fizilogiativ,prrursor a Llnuigir d al{i strli u funlii important inorgaist, inlusiv acizi biliari, vitamina D,hmni suali (strgni,androgni,progstron),hormoni ai glandi suprarnal.olstrlul intr inomponnta lipoprotinlor,astfl ontribuind|a transportara ipidlor iniruitul sanuin, ntr nrnpnrntammbranlrlular' n spial?n sutulnryos'asigurind turgsnfa lullor. Z||ni in organisms sinttizazdc\rca Ig d olstrol, antitatadiminuindu-sn funli d onlinutulolstrolului

    xogn in alirnntie nsumai. t.llstroluis nliirdai. ir proiusldorigin animal sub form5 libr saustrifiatu un aid gras. atea'g6lnnuquld ou qi produslatatonlin antitali dstuld marid lstrol.Consumul mdiu zilni d olstrol std 200-500mg. S romandd irnitaraonsumuluid olstrol limntar a300 mgp zi.Lipoprotinlonstau dindifritpropor1iid olstrol, riglirid, fosfolipidEiprotin iind numitrsptiv n moddifrit:

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    57/109

    ablul 9.7.amrraz a actz oi.grasi a unr liri rsirniaiirnentarDenumira AG nsatura{iodin AG Utilizara

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    58/109

    Denumiragrisimii

    AG nsatura{i,odintotalul aizilrgra;i

    AGsatra{i,oh

    Utilizara

    i Aid li-] lniirt.

    Aitllirrii18:2

    AGNli

    insalt,tit

    .o. ^- ll ltlu.

    (iit'fript,

    To inalti"(baidegrsim)

    Uli de mf,slin 0'7 6,80 77,4 15,2 + + +U r ^ : l ^ . ^ _ : 4 i r l t l t r a l ' l r d a { l

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    59/109

    ftau asuprasenetelii?9.15. aminaii datlprzentatn tablul 9.9. ar sintl mai bgetsurs d

    olstrl?

    abiul 9.9.n{inutullstrrodusulalimntar i o..,iirrtui il

    | lstrlului, ]mg/l00g alimnt

    rir(as6r, ovin6,po t a t t t l IGlbnusd u I500Ou intsral 5s0

    45Piat d vit6 -?00

    cavai,mziuri^-^^ ^\ - l l l lg L l

    I-aD+"entsralAlbusd ou

    t0. PRTINL:FUNCIIL' STUDIUL ONTINUTULUIINAL I Ni, '{T. A MiNA Z7l.l"t'lTA { I. R oLUL A}INo A IZ I L o R

    - . -l Lrl ll

    Can dpor

    a

    a

    produra nzirnlr;sursd aminoacizinecesarin sintezaunor hormoni(insuiina,giuagonui,

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    60/109

    ( ,g g ,hrmniitiroidini,hrmnul adrnrtiotrpi,mattrpina hrmonalrqtrii9ihrmnul antidiurti-vazprsina);intezaantirpilr_ imunglbulinl' arprtejaz5 rganisrnuld invaziilmiro'oin' iral;transprtarai fritorsubstan n sing(hrnoglbina,ransflrina,lipoprotinl);

    ti&i}SlTiitramnirrditar;. mnlinra hilibruluihidroltrlitiia-ido-bazi;. SfSd nrgi.

    rotiia unoipiritai-itlralizara urrliilofizilogimultipld tipstruturai i fi'ln1ionai.r roiui nrgtist sundar. n azul uni aiimntaliihiiibrat protinl asiguri doar I I-|"/u din rrrgia z,ilnii trrtata rrsarrganismului.Dagluidl qilipidldin alimntalia\|nic6nu asigur6antitatad nrgi dvtgiuidl 55-6a%;i lii,Jl 30-50^), rg.nismr-ila ti|izaprotinln sopurinrgtin dtrimntuluntiilor strutttralifunclional.

    |+.2.Ptinl surs d arninaizirtinlalimntarsunt ompuse din urmtorii aminoacizi:Izoluina,Luina,Valina, Fnilalanina,Triptofanul,Tronina, tionina,Liztna, T\tozina,istina,Arginina,Aidulglutami,Asparagina,Prolina, Gliina,Srina,Alanina,Glutamina,Aidulasparti,Histidina.Dintr aminoaizii mnlionali,organismul nupoatsinttizaqaseaminoacizi,ar sunt stritd ninlouit9i trbuis s onlinin alimntali:zoluina Leuina Lizina Triptofanulo Tronina Valin Doi

    ontlnrTriptfanul Smifr - sr{iaipntru sintza srtnini;

    tab

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    61/109

    Triptfanul SmifrAntidprsivAnaigzi

    sr{iaipntru sintza srtnini;- Psibilprvan doz mari sr(iahrmnuluiEtriiqi proitini.

    Trnin Imnstirnulnt - rrrrsal gliinri,srini,gluozi:. Imunostimulnt:imi(hrmnal). lular.imilnglobulin,antiri;- Antiinflamtrin artrita rumatoid5.

    tionin Antilrgi . Agnt dmtilar n numroasmolulal organismului(uAP-ul);- Agnt d sulfurar;- Prursral altr minoiziu sulf ;. Componnti nfaliniptidi anaigzi)- Antidprsiv;- Trnsprtor al slniului;Dza otidian5:0 mq./ks.adult).

    Lizina Prttiimunitai

    - S n{inn mari ntititi in{suturilemusular;- Amlirazrtti munitarglbali rului ;-

    La prsoanl n tat arn{a iziniar puta fi un fatrl irdiiaiiului ssmi ais a fmi;. Psibilar rl detoiantal Pb qialtor mtalrgrl aprsanl n virsti;Nsarulzilni:840 mg/zi(dult).

    Aginina Antilstrl . sn{ial ndpzifarqir{iaztului;- Rl mtaboli niluluri ndispnsabila produere

    protine onsidrate1 e) qinlinutulamineizilrsntiaiin aagiantitat Jprotin rtrinlaprotinloului sau cazeina) YA

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    62/109

    protin rtrinlaprotinloului,sau cazeina).I _Cpt/x |aa, o

    und C. indilhimi alprotinistat' t - on{inutul irui aminaid sn1ialn prtina

    stt mg/gprtin),Cp. - onlinutui aminoaiz1|or sptivi rrprotinad rfritmgigprtin6).Valoara ndiliui himis alulaz5pntrufiaraminoaidsnlialn

    part.Aminoaidul u lmai miindi himi inaortu ptinad rfrin[staminoaiiuiimitant.Vaiara'ioigia prtinisiatst

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    63/109

    valoriibiologia protinlorn aiimntaliagtaliani.Lato ovvgtarinii u artr.bui aib rblmu asiguraaadvat uprotin,dar a asira,hiar in antitti mii,a laptlui qi oulor u alimnt vgtal, aminoaiziiiridisprrsabiliunt flniza{in antitii advat.pli nstitui lbinaraiaptiuiu iguminoasi.Dsi iaptilntirr rrai'rruitrrtirrinfu,istin graiild prtind?t gurninasl,standardul dal al aminacizi|cru suif nu stra|izat. onnulapntruhilibrulprotial vgtalinilorst umtoara:00deprtindin raia' 35in iguminas; 'inigumprspt }unzas. rltablul l0.. snt przntatdat dspr onlint-rtulrtinloi: i minoaiziilimitan1i i unor alimnt.

    T.abe |-).3' on{inutrriproteineiorEiaminoaizii imitn{iai unor aiimnt

    Indil1 1 , - : _ _ l| | ' / | I | |

    rel

    Piulnborz albFind griui

    LguminoaseF l

    9,47,1l0,11,0

    2 6

    49 (Ls)62(Ls)38(Lys) (Lys)

    59 ( t+Ci t)

    496238

    118

    Indilaminoaiduluiimitantlimntul onlinutulnnntoin / ^ l U L L l l J ' / v

    unde P _ aprtulrti in 24or'g;A _ azotuldin ur liminat.in24 or'g;

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    64/109

    }v1t-masaorpral rti/idal6"g;ln tablul10.4. untprzntataloril ndiluihimiqial utilizrii

    protintpntru unlprtin.

    blul 10.4. ndilhimi9iutilizaa prtiinta unor prtinalimntar

    ,\1imntul Indilhimi,04

    UPNLa pii

    UPNla sobolani

    ou intrgLpi ul-nanrezPorumbGriu

    1nA

    10c674953

    a 1

    o 7 a6649

    94a.) /595248

    10.4.Nsarulzilni dprtine

    organizluiar nr,ointind arninaciztpntrua sinttiz-n fi-rtlndira 2,5 milioan dglobul roqii, pntrurnovara a fiar circa 4 z1leantroitlorlullmuoasi ntstinal)i la fiar8...10 z1|e a majrit1iiluoitlor,pntru sintzanzimlor nsaredigstii, hormnilor, fatorilordprotli q.a.Doarsintza protetst ontinu, ar lo in mod ontinuu,nintrrupt, aprtulaminoaciztlortrbui s fi sufiintin antitat9i alitat,asigurAndu srzn|a i|nicl aaminoaizl|or snliali n li t l t

    ...'gd afllrudd.;it

    ....gd ard iartl dvit....g piin....g mmiig

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    65/109

    l0.5.Calula{insarul ilniprsonald protinn funli dmasa orpuiui.in6 N' l ' r r i t i x . r.i 1 , , l i ' ' i11. .1f; i1eci .^ir t i tt i lIU.U. i \u i i i i i i t j lclusl ailmnta pIrtatr Y.onsumatntr- Zi. 'sigurnsumullatnesarul ilni dprotin?l0.7.Alatuigi -vaiant ratiialimntarai V-araoprinSaruliIni n

    proLin.i0.8. xaminaliiatirzntatn ta'oil0.3, i0.4' i0.5.bsaliarriirlaidullimitantal dif,ritor limnt.10.9.n ce aZca|itatea rotinidintr-o mbinaliva fi mai inalt- la asoirra ad'uirtiit u ala;i atirilii.jilrritant, alitiaizilimitan{idifri1i?punrlir,ariant ombinareposibila alimntlor n sopulsporirii alita1iiroteinlor.i0.l0. Numi1i lmai importantr surs dprtin hilibrat dup onlinutulaminaizilrsnli ii.l0.1l. Din tablul10.1 obsva{iluldifritranrinoaizisnlialin organismuluman.10,|2.Formulapntruhilibrulprtizllnical vgrtalinilor st:600% protindin ra|e;35o/o in lguminoas;5o/odin lgumprosptfunzoas.Al6tui1i ora1i limntar arear satisfaondi1iil ormulipntro prsoanad 70 d kg qi

    g...,gd amfiartd pasr....g fiatd vit....g u..'.lid apt....gd a;avalu past ar

    g g....g trid a'ldz....gd artofi i(i

    o rtlqzlr .rrrl. . . . < L l r t q 4 g l v Y v

    ] , ^ . ' ^ - l ^ ^ + . . .A us v9I\lr l d ptnjl...'.sd brinzad.',ai

    d d l

    Tablul 10.5.Uniiindiatri d litata nrotinlrdin divrs srs

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    66/109

    Sursde IArinaidulnrotin l limitant

    1 1lrL- PR UPN Dr VB

    Ou r00 '9 ^a 97 o aaLaptqi iAminoaiziuprodus i sulff(mtionina+latate | istina)

    90(8s-es) , i(2'8-,2) 77(i-82) 97(9-98) 82(80-8s)

    I U U

    50

    (30-ss)

    {

    Sminto1aginoaJ V

    Lgumi-noas

    Mtinin*,tronin6*(sia),

    lizina*isusn,flara soarlui)olizina*

    80{7e-84,\6R{62-70)

    mtionin6**(bum-b,aAminoaizi cusulf(mtionina* 60

    (griu,vis,rez,srg)Lizina*,triptofan**

    1,7(l , l-2,3)

    55(40.6s)

    (s0-60){ l| i q

    J v I L t t

    (40-60)(1,8-2,2)

    1 6 | 45 i 83

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    67/109

    11. YtivriNL: FUNCTIiLFIZILGI,sURsLALIMNTARst NSARUL ZILNIC

    Soulurii;r onsoiiiaraunoqtin1iorispr riui spifi ai iifrito vitarnin irr

    ganisnrul uran; Studiraonfinrrtuluivitaminlor inalimnt; Dzvoitaraabiiitagiir i aigraivatia sursioriimtarj viiaririir iii

    fuilii.jnsi-ul ilni.

    . -1Vitaminlsunt_ nirnutrimnt d netur rganii' frr t',larl nrgti,indispnsabilpntru organism $i, rsptiv, llsara fi onsurat n modbligatoriu u alimntl.Dup6 strutura himiavitamunl;apar}inifritor lastj substarr{ gatii: atltin, acizi, iipid, arsunt runit in adrui iasi'',itaminldupi ntri stitu in.saIpnt-rr-l-rganism.Rotl prinipal alvitaminlorst rolul ataliti. AparlinAnd difritor las dsubstan organi,traii1ionaiitamini iasifi5n funli isoiubiiitatn:a) Vitaminhidrsiubilvitarrirra, vitairriiil..ipului) ;ib) Vitamin iposolubilvitaminlA,D, 9iK)

    o lasifiarun{ionaloat ] d asmna tabilit upmanismul or daliun,.rind r-trm'tarldurifundamntal- Vitaminlimliat in modifiarea transciplii dADN inARN qi ar

    'I.alrllul1l.1.]Fllullfiziklgirin:s:ar.rrlilniia[ vitminlr-

    N ' "' S

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    68/109

    .-p]rt-|-*---fiuiol.'g q - -._-.r -- -4,g\' ziu'li rs"rli,prot1iasrrturir itll,prot{i..nlbanar;i.irltrrlin n int,za()l,i:'

    Dgli ulariLltan;tt aztlla'ritanlirrozi,.orbulg;i1inilr',

    N;-.'."' -- SursL

    - zilni L;ltlarg. 0,6 .0,8mg I lrasim i,t(opii); I batg, u6,- 1.0 ngntru I Lrnt,mantin,

    Nt

    S orr$inlarn sursd igin animal5.]nstb'ila atiunal-ignului' aze|orultavilt"umini.

    Vltantina.Ar1'inl

    d

    rot{]tlintIanr

    Dfiinldnfilohinn,tr, | rotr,crnbini,a ntvirrn ] agulara angvin

    ntihmr>ragiii'| gular(:ai} ]8\,ini

    | t U [ L l l l J i l l l ( l L d t i l g l

    i

    IllII-_ -__f__

    Prvitn.rirra\.. | rus.r l,vitarnirri,,\ ;l}-artttul l,^,ntitrxi,lnt'

    Il,

    Van:.lj.,.fr.,i,ir.,rll.si

    l;,*lliii,--

    i=tisnaop

    Iilol. ] osaiia aliuluigi rsif'orului.] stlrnalailanlirahitiit lht rllt,irrhitit rjulti. rstopzdiI

    vita'; ii-_-|-;r.:r.it...iaiori

    ai-

    l ir*,"i ,"iti*u.tfl, i nrmbrzl.lor|ulr" | (pritr istrugratistrili | rtelial1r19|61q9i'. I gl|bul1oro$ii),

    | ar a vri;lzirtilitat-a.sindlrrr euro-l l dsnrtivt tt_ ___-__tVi tan

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    69/109

    \..1

    trar-rs1rrtulnilr l t $i tr'oniltrr,sntia]n sirrtza.lagnuli,cilrnitini fiiat.biosintza,at:oanrrr:lr,intra;iona:z;i ird ali liL'ri,

    jai urr l ilplrt'ntn utiil1'np |6lglii btrin:r9t:tobilitatalrlbrrlIrlb' i1prot.jzrn,]lbranldtriora l;lidativii.;:;itsint;:anl.fbrullli'r;tabsolbtia irului.;"ii,i].;d'; jior

    --i;'ifitlt'" ..o.o Nu st lsris 0..3 1.5mg/zisi adia

    lmprta.ti.nsidrtliir r,tnltal . loIisrnu|l trit ilr;i

    rblnl pati in;uro]og;i;nmifttrtogrnafmilnsinat;l,ziuniutan, lmuoas:i,Simptoroular

    vitE]

    Vitaminll''airl sirrrbi:,antisrlrutir

    tianina

    (Pt'),niotinarrridr,antipllagrir;

    ti*l .ni;*l1'..l"?i:[ tn'i,'it uCIi i.-.zisltn|dus ainf,:1ii,nmi,bosal,tainsufi inta gingiior( sutului orrjuntiv);In az:uI vitaminozi

    ..tobltt.

    Pilagra:drmitDrgl6ridigestive(dir,gastr:iti),d:rglrisihie

    80 mg/zi F.rr-rl,;itri'ottiiz6',m69'tin),gum(va'rz6, rdidul,artofi. 9ii,ap6vr'd, raz,p6trunjlvrd,mrar)

    Drjdiid br.ral ntgral(grirL, rz),lg,uminras,in'sia.pqt, orr;,subprdr-rsfiat^inihi), u6. apt

    prlungit,mpral,uri?na]t,a a];iunaoigrlului.lnstabilLn prznlaasorb'atxi'caziipl fi::nl'idzei,amta]:lr .l, n mdiulalaljin.

    Pid.riintratarnrntdiurtii,Onsum si.vd r;.i,[rro[,l1trud

    InstabiIi in mdiui laIin

    ii,it:ilu.aiu t,'iat,nimiisuba{iunaazlru trar,o[t

    Pi"ii,ri.i.nt

    aiziiorga;i;F'atlrl r$trr;.NJsar

    iln1run:til-t;lrl:alul.Ir:

    Ragii : r;idodurtil 'rgansmr"rI ' inrJspll a lrr'a iiIl po|u.:.l'ii

    15 - 20 lglziNsarsurtn

    tilnrulainiiialptrii

    T.rA orz ;igrliu,drjdiid br.

    at,pr;t,i:at,glbrnur; ou"lguminoas.riga.

    diu:ti.,rnsumsiv

    d eai,alol,pegt rudSint:tizat batrjiilolnli.Stab.ilia ar{iuna9ia >ti;nuluri

    Nust sris 1,,4 1.8mg/zi

    Nust sris

    Vitanrin 5Aidul

    4.^ . imglz iN: sarsuIn

    Par1spindit:ouii.rn at pegt

    ontinuarab.1 .SinttizLt: atri llnlui

    Nu ,st sris

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    70/109

    .Aidulpntotlni:

    .VitlrBii

    irido:

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    71/109

    ;Con{inutulvitamin- r, mg/l00g prdus

    Pflin b

    Piinintgrl

    B1nno n?{

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    72/109

    ultivar,hanaanimallr rnoduld prsarthnlgi5.Datl przntat ntabllompozi1iihimisuntdat mdii, ar potava unlvaria1iin funlic' zanad ultivara rdslrdat. }lodul dtratar rmi9i d onsrt-/araliirrrti asr-inanflun{azn{iutiil nvitatnin(Tabiiil11.4).

    Tablul||.4. f)naturara itaminlor

    Vitmine ILa ldr

    A +

    lnprzn{a

    igrrtrlrri++

    L lmin

    ++Carotni + -- +

    D 0 0 ++ a l -.j--t-i +

    + +++ +B] +++ 0 0z -t U --_rPP U U U

    Not: 0- stabilitata atiuna atruluidat; ++ - instabilitat,+ - instabilitatmodratd. +++ instabilitatantuati.

    Tmf l d l (

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    73/109

    intbri pntr autr.rifirl. C suntvitaminl2. arsuntimai dfiitarvitamin?nalimntaliamdrn1..)

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    74/109

    2. ar sunt i mai dfiitarvitamin ?nalimntaliamdrn1..). Prin s plidfiinlavitaminlor n alimntaliaactuair'?4' Car vitamnpt prezentaoiitat iind nsumatn xs?

    5. ar suntftltliai vitarriirlotrxsi

    6. ar ftri hnologii9iai mdiului ambiantnflun{az6 ontirrutulitaminIrin alimnt

    7. arst iui sifiai firi itamin?8. Car vitamin a prpit5liantiidant Prin st irnpr1antftr-ll

    antioidant lvitaminlor9. ntruar atgoria populaliiifiiIltitamilriB9 pzirrtrr fatr.

    ris ?1O.Car itaminsuntantiantni in aralimnt ontin?

    Tablui11.5 Srs iimntr i vitrni

    Surs alimntar d rtinl(vitmiA}

    Uii i iat ibatg

    gl l00 g

    JUUUUit d mii. ffatat mi 2 c0Fiat, alt animal' ratatermi r 1500

    Fiaigrsd gis 9s0l l +

    "n aPatud fiatpoin 600

    Coaz6 neagrl'praspta

    Ardi dul, ratat rmi

    ( lntinuarabj i 5)

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    75/109

    ( lntinuarabj i.5)

    rov rs,udj Mrv,iatat ntiPtrun.jl.rrd

    Surs alimntr dvitamina m/100g

    Uli dtjoara arlui s6.01 . ' lUlid prumb i0,0Migdal 24,0

    ais usatltlota'"".s*'.

    4620.m

    Brooli. tratat rmi /U(,

    Mango | | vaiseprtlspt I J U UFrunz d salat6. rud l l 00Sosroqii i 000nigoni n ott 800Adi dul. rud 750R;ii, udKt-hPrutrusat

    A^ lvvv]

    600 I

    *- 5- l

    Grmnid grAu

    Ulil ]atd batosr r l , : - ^ ^ : - l - : l ^U ll Llg al all lU

    lvl i1tUll.1-d- t 1 ^

    | .J |i api{a 15,0--Unid sia 15 .0Llli dmrslin 12'argarin 10.0^ . . i ; 6 ^ f i ; t An t r ' l u P , J t t v

    R {

    artofi.ipsuri 6 . 1Uiiipgt

    Surs alimntr t iaminvitminBl

    00Sursalimntar dvitminaB9

    lrg o

    Surslimntard riliflavin5(vitmin82 )

    mg/ COg

    Drojdiialimntar 4,40Fit'trtat eni l ? o

    ontinuaralrl .5Sursalimntard niiani

    (vitaminaPP)m g / 1 0 0 g

    Dridiialimntar 40,0ata i bi i 28 )

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    76/109

    Fit trtat eni l ? oRinihi,tratati rmi 2 ,10Djdiid panifia{i 1 ,90

    Lapi dgi.sat' pi.ai t , o uL-tntgral,raf i .20Patud fiat dor 0,80isdal 0.7

    ata ibi i 28.)Drojdiid anifia1i 16,0Pastd aahidA * - L ; l ^

    ^I at l tu t 5 n

    isd Vitl. salopratat rmiGrmni dgriu 0"70Musli 0.1aammbrt 5%|vlc 0,60Fiatgrasd gisd o.60Brinzi a]bst, rte 0,50Camdra , ritura 0.41Glbnuq u 0,45

    Marouprjitrpur' agu

    8,5sJr

    Somonafumat 7,8inihi,

    hata{i rmi'7,0

    Marou' Ot 1a .rtr 7,0vlt|' ostlt 6,7Mus1i o, )erino f . l r lnt 6 5

    Carnd pasr 6,4

    Sursalimntar dpiridin(vitminaB)

    mg/100

    Drojdiialimntar 4,20Grmnidgriu 3,00riripoin,ruzi 2,80usli 1 60

    Surs alimntar dinobalamin(vitminB12)

    gl r00g

    Fiat,tratat tmi 6 1 , 0Rinihi bovin5.ratal mi ? 5 0Marou,gratinat a uptor 19,0Rinihi i ratat ermi \ l l

    l2. RlluI, FIzlLGl ALLJNLR.PIINR/{..sr NTINUTUL roiPRoDUSLALININAR-

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    77/109

    Obietiv:o Cnslidaraungtin lr cspr rlul spifial difritr lmntrninral?n

    rganistrlul utl.raii; Siudira niinutului ma- qi mirlmntlr snliai in produsi

    a1imntar; 'iezoltara aiiitaiiior d aig ivatd a sursir aiimntard imnt

    rninral n fun{id nsarul zilni;i par.tiularita1i1ndir,idual.

    12.i,Clsifiraimntlorminrai|, . .

    F mntglminral przint6-nstitrrn iliigatorii,niispnsa.oi]ii uiin,.ntalii'16valoarnrgti6. l intr6n ompttnla ifritor nzim,hmoni,{suturil organismului,ar1iipa rglara rsitrniismoti, ndplinsqialttungii mpant pifi iriimntminrai.?n abil '+2.1,|2.2 sLprezentat6nformaliadspr olul fiziolgi spifi'nsarulilni$iproduslalimntarn ar son{inlmntlminralsnlial.

    Priniall2 prinipiid lasifiara lmntlrminralsunturmtari:o Itlfuttc|ie d cnlinutul tn orgnisn;i, rspctiv,csrutr ilni s

    dosbsc:.- Marolmnt:a, P, Mg, Na, K,S, Cl.- oligolmnt: ' Cr, Co, Cu,I' n,o,S, Si, V,Zn.

    rdutri,ca aidul asbi(vitamina) pat mri absrb1ia. n rtiularfirului. Biodisponibilitata minrailor ariaz intr-ogam6 largdd valori, d iaapriirrativi-2 % ntru unii ompu;i ai firuiui pn la ira 9 % pntru

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    78/109

    apriirrativi 2 % ntru unii ompu;i ai firuiui.pn la ira 9 % pntruompu;iid sodiu'potasiuqi iod. In ntinuarsuntprezentat mpld fatriqiaratulirflun1i asupra bidispnibiliteflia doudinir lmai dfiitarimntminrai_ rnarorimntula si oiigolmntul .Tabll 12.1. Funtiilg '3jI9 9 9I| lmnte I Prprit{i tlilgi

    nismul uman isursliimnlr

    I m l n 4 r q l t " " " * ' - ' *II

    I| sfor

    Y

    CaliuC

    Sodiul l

    Cmponntal osfatuluiali amrfgiai hidroiapatitiristaiizatarasigur igiditataqisliditatashltuluigiduritatadinlilor.I o / ^ A o i n t r l l i n i n f l l n n r i i, r r r s , r v r r

    muiiipi: xita'oiitatnuro.musulari. ransmsi nvos6.ontra{imusular,oagularsangvin5,pmabiltatmmbranar

    rinipalul ationxtralular;ol in- ^ . - - . J : - ^ - - - - : - . - l ^ - ^ ^ ^ ^ - . : - , . t . 1 . . :| p d l t l Z a l g d ) l l t r g l d I d L U l l l | | l u 1 u l u l

    api ntr mdiulintrirqimdiul

    ostoporoz5,ostomaiai.RahitismCrampmusular

    DzhilibrualL ^ * ^ ^ ^ + ^ - i ^ i ^ - ^ iI l u l l l u 5 L 4 l l o r

    intra-gi

    oigin alimntar

    Lapt, brizturi,minrai,migialusat. aviar.salativrd,pitrunjl,fasol|c en l rqcti riq

    Carnatumat,mzluri,;tanisau d mar,murturi,

    zi

    Manifstiri d i Normrt i .et rii. l.j

    I ut"p"nt.uI I adultil24h

    N".i't 8001;liulrridirrrrrunonlave*iului;i din$lr,n]ponent l ATP,onstituntl aiziiornuiii.fsliidlor,mnlinhilibrulaido-bazi

    igdal,nui, alun,iUoli, var^r. , qi g5ig.fs alb, int. orz,pasi fdi ioas'prduslatatqiou6

    400.. . 000mglzi

    Tlul 12.2. un1ii . i-gq9 919ntlrn . ' tt l t u t 'Jmansi surslalirnntrPrprit{ibiolgi

    v{nifstiarrnt

    }Jrmareomandata

    lmntminral

    Sursalimntar

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    79/109

    r n m

    \-

    rb tC

    uruCu

    II Fluor

    F

    g

    ^tivatr lmtaolismului

    idlr i liSt-imuiriniziglLrulirqii(vitBl2)' antal*i'vzdi|fatr erieriAntiinflamator,Antiinf;isAntiuls,Stimularaintzi

    onstitunt imaliuluidntr(fluoroapatit)

    . l - - ^ n ^ * r lI r l l o p v r L v | qr

    DrgliririibtieAtrslrzozitatnm ^lgiiiruiata ltrmittilor

    Anmi.drg|6rist.artila , n'1t

    arii dntar.rs: lztor,lz,lJbru|ii oSoS,4gryg 9 14nmi. nri

    du ()r50.. .200mcglzt Drojdi i, ral. ar tofi .fiat

    '| 1 nto l i ntgrl,int

    Z . . .mglzi

    imgiiap

    Stidii' rut st,llgttminoas.i.eal

    pi potabii'pr$imaln.ai' morv.ap6

    F

    l".tI

    oignuluinhmg bin,trddtoiar

    t,'-".at""l tfu.il.i

    " " - " ' 0 ' ' '

    i l spana.ais. ui,fiat di l vitl

    D.*sl,"..*t.*dbilitat ntal i l dralLitiuLi

    R.glaraisprlzitii Sirirjpsiv'insmni, ngoas

    t - * - / - :I l t t g L l

    (nunsutalmnt sntia|)

    Alimntvgtal,Ap d mar

    ngnMn

    Agnt d dtir,stimulatral sintziar1ilailr

    ragilitatostoartiula'drsl6rinurolsi

    2., 5mlzi Fulgid viz-,sia, gum noas,migdal.stridii. fiat

    |2.2.|. BiodisonibilitataaliuluiProntuld aliu absrbitn adrul unui rgim alimntarbiqnuitst d 2a - 4a%.

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    80/109

    g qVArsta9i ondi1ia ftzicd modifi absorb1iaaliului.D mplu' la opiii inqtri fmil inpriadad matrnitatprntuld aliu absrbitst maimard6t a prsoanii vArst6naintat.bsr'otiaaliului ststirulaid aiditatgastri6nrmal, aastaasigurind fmaralruriid aliu arstfoartsolubil. Alfl fatoriarfavorizaz6absorb1ia aiiuluisunt:

    ' , i r ^ ' * i ^ ^ i - r . v L l l l l t l l o , l J '

    - |atoza;iaidulati;- aidulitri;- soiutiii

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    81/109

    digstiv.Caliuls online9i in alimnted originvgtal.D xmplu, rutlesuulnt u un nlinut iiar daliu.L,guml runz(spanaul, tvia, bda,

    varza) uni bun Sus aiiu. dai.aiipl.rziltai.juluialifua o patalmntuluiminral sI fi pirdutsub fbrm d xaiat d aiiuinslubij, astfidiminuAndu-ibiodisponibilitata. oia,sminlelqi futlolaginoas, um suntsminiid fiara:sariui,usanui,migiaii unt'gaien aigiu.

    - . :72.2.3.Biotiisni.niiitata iru uiConlinutulfiruluiin organismuladlt st de 2,5-4 g. Balanta dintr aportul

    alimntrd firqi pirdrinrnlinasthilibru.Pirdrilzl|nice u ds-uamara^^ ..l^l^. '-^+ al ilii,supafilrmuasIr,nlusiva tratuluigastr- lintstinal suntd ordinul a 1 mg qi aastantitat rbuisuplinitu firuldin

    ' :alimnt. n organismirul ist subdout-orm:irul funlionaln hmoglobinadin giobuiiroq;ii angvin(ritroit)qi miogiobinadin mu9hi. Hiogibiria;imiglbinaallaaitata a fiaignulpntrue-l d lu lrar nl,id nrgi: ignulrnitrea-|iat-spiraliilularar furnizeaz6nrgi.} iruld rzrv6 st ipozitatu.b brm i ritinqihmosiirinn fiat, splini,mduva spinrii, muoasaintstinai5'rinihi 9i pmit sustituirapirdriitlrfiruluifun1ional.Globullro;ii eptzate sunt distrus dmarfagi,iar firullibratst rilat. Hmglbinast dgrar1a-t-n fitu protura ilirubini l i r n i n t n n q l h i l i r i r r r I r I r r g L

    Ci1ivafatoriinflun azi biodisponibilitatairului alimntarRata absorb1ii

    rima,darstun aid uprrit{idutari a da av,zia-;iteminaprvinfbrmarad tr tir in tratul gastro.intstinali omiqilorarnu potfi absrbiii.CPP_ susid firhmid asmnantnsifiabsrbtia iruiui.

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    82/109

    D mplu,o mi antitat d am intr-unprparatde maz6r, int sau altlgumirioas'a intnsifiaabsrbiia iruluidin lguminas. a fl 9i asiraiguminoasloru igumrmntatati.- Prezenganhibitorilrabsorb1iiiruiui: fita[i,oala{i,fosfa1i,arbna{i,i-brlalimntar,aninldin ai ' afa.- Przen[aomptitorilor|a absorbli:piumb, o-bait,stron1iu, nangan' z\n,supiimnt iiu.

    Pentru a maxima|\za sbsuriairului qi a prvrrinsare rmtrl:

    anmia friprivsunt/ r \ - - - - l : ^ . - - - - - - ^ l ^ ^ ^ - - : : ^ l : - - - ^ - -(i)ar"rliiora|.aigil 8iiiil.lttli..,.=l.ttl.tlonsum in spul rqtrii aptului

    total d fir alimntar;(2)inludrasurslor alimntar d vitamina C l fiar trrrrisa,",,\l ltrpromotoriai absorb1iiiruiui;l2\ .^1'.l^"^ la fiarmasa surslr fir hmiPP),dastposibil;J / rr lL rLrLrLr ur{4)t',itaraonsumuluid ai sauafea n adrulmslor.

    |2.2.3.|. alulul firului alimntardisponibilpntruabsorb{iTri fatorisuntuti|izalipntrualulul antit1ii firabsorbitn timpul unimrs :

    1. Cantitata fir hmi9inon-hmi;2. antitata vitamini C din alimntl onsumat; Cantitata onsumatidarnpgt aupas6r PP)

    an pr.izsiu irtu dispnibiiitiitrdsd firlui v cn|in na dinvrintelermd|ore: ivlaipin 30 g d arnsiabd (i23 g d titiusitt),sau

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    83/109

    Mi nll t in de 25 ms d id sorbi. - - ' - - 1 - - - ; - - - - - - - - - - O - -hsrbti fieruiui dintr-omsd cu disponibiiittiosd firttluino-hemic st - i ' - . t - td So,h T1I 11 t1ps/7rl lt rr,zr,rllr,lr, rtp iir,r rtr, 5()(l m" " " - o 'F.irulhmi sontin ioarn arn'pqt,pasrr.Dar nulnai 40%iin fierultotalal astoralimntsthmi,rStul600iind non-hmi.Absorblia firuluihmi st onstanti qi nu variabiia in cazul-frruiuinon-hmi 9i pat fiaiuiat6ca 23+lodin firulhmi dispnibi|.mpl'u..5 g do.filu j bovionlin3.3mg dfir, inclusiv 40%dincr (]'.mg)est.firhmic, r rsul 2.0mg st

    irnon-hmic.sl, ctitt otl d

    firno-hmicl prprtttlui

    - I : ^ L ^ - . . L : 1 ) ^ ' - : ' ^ J ^ ) ^ { - ^ + . ' I ^ l ^ . ' : ^ - ' , , . , , . ] ^ l X I ; ; . - , ' l ' " ^ ' ' " l ^ . - ; ' .L . u r. r v u . l I u U t U r U I I u r I J l r l u J L I I J I I 1 I L u I | I . ) c Lluo l - l lLLl I I l L , I J , | . l L . | l L ' l ' I ' I . I I | J I I - | | . : ' i i i L

    r u nivld bsorblied cir Eo/,,p ind i druluni msu disponibilittrdusd,dor 3o orJi bsorbit.

    in tabiui12..stprzntat n mpiud aiulai bitltiisporii 'oiiitiiif . i o . , , l , ' i . l i ^ . { i ' . r . o . i ' ' " i . ' , . , q l r. r n r t i p , | t l L l l l l t l l v v l D L l l l r l l g t v v l v q l v r t l

    .lui2.3. Atlsrbtistiativ5 firului din divsmniuri u aa$ialar alri(720Kal)

    Grupuldisponibil i t1iipntru ir

    Di ibili i t

    Cmpzi{i

    30 g protindinzarzavaturiqi lgumun iaurt

    Firul total Fierulh m i

    00

    0,06-0,0750 00 0 006

    antitatfiru uiabsrbit

    2,0-2,50 1 0 2

    Tm:

    12. Studialirolulmarolmntlorn organismuluman din infbma|ia przentatl

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    84/109

    inta.biuiz.i.

    i2'2.Studiaiirluloligolmntirn rganisinulumandin intliaptezentatntabelul 12.2.

    12.3 olosind abllornpozi1ieihimial alimntlor,alio ana|iz'orrtinutulrrie aliuin difritprdus atat,brinzturi.Sltalidingrupulproduslratt8 -10alimntedintrelemai{ivntonsumat isrili-lnrdindsrstarn{inutului aliu.

    |2'4. areprdusalimntar ot fi utilizat n alimnta{i a sursd al*,i..n lipsaprduslrt-t?

    |2.5.|c6tui1i-4 ombinatiid sursalimntararaopr saruliini i8CCmg d aliupniruaiuigi'lsiniunntrui a'l:

    Produsullimntar Gramaj,g

    Continutl aliului.m

    produsn antitata de

    produsonsurnati

    n100g

    I blul12.4.Sursalimntard lmntminral

    d

    Surs limntarde mg/

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    85/109

    Produs ttsvalarmsnasavaimmntai

    Cammbrt409,,atri

    Smin{d sttsanSmintd flera-seriui

    Ciuprialb.usat

    ^ - ' - - | ^ ^ ' 1 a v d l \ u l l l L E

    svldmavalhddar

    t d vai

    Sminti. usan

    Sard butri 129aGrrrrri griu

    Fs] |busat

    ulgid vz

    Spana l 106N4az5rsat i 1l-5Sursalimntred sodiu

    Mslinngr n sarmurtrzlurisi

    tri afumat

    idii alimntarPast6d arahid

    I Srd bu5t6ri

    ffi

    38850

    . . l . - - _ . 1 ^ - . ^ j -i 'urs llIIlaI. uru

    rg/100

    i3. Ci\{PARARAAPRTUL ALIIiINITARZILNI URINTLALIMNTATIEIHILIBRAT

    Sonul rrii:

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    86/109

    Sonul rrii: stiiara onforrrritatiiratiilor]rsonald onsum alimntar urin l

    ai menta1ii hiiibratn baza meioii nrgistrriaportuiuiz1|nic; idntifiaradfiinilornutrilinalprsona|izate ilabara nuiplannutri1ional or ialinrntr.

    N,,IOD LURU1. intorni1i list5dtaliat alimntlor llidqi ihidonsumat priada

    a 3-5 zllecu mnlionararamajuiui,nsriiniiatln tabil3.l. Alg1iopriad u alirnntalif;t ni rrhicnlritluzindzill dodihn59ild srb6toar.

    2. .itafi uauat{ antit1iiiimntirnsumatl' stimind it mai at ngramj-rbtr.tlr,6 n i, frutlr, brrturir nsttmat.

    . Folosinidati ompozilii himi a aiintrtlo,aluiaiiqi ornpltaiitablul 1.1u valoril rfritara onlinutulmaro.qimirolmntlornantitil d alimnt onsumat: iloalrii,protin, ipid, hidralidarbon,aliu.fir. vitaminaA (bta-arotn)'iamin, iboflavini,niainqivitaminaC. Pntru unl buatputlinota ingrdintlmajr' antitativprvalnt n prparatuldat, aflind suma nutrimntloronlinutin fiar

    aluir:inrgiir.',nit in gluid. iid,t-tein

    nsumul mdiu z|l,nin sramdintblul13.l:

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    87/109

    Gluid: glzi 4 kal/g (G)-_- kcal'lzi

    Lipid:-glzi 91callg:(I-)--- kcal'lzi

    Prtin: z\ 4 kaiig: ()---- kcallzl

    Totalkcallzi : (T)_ kcallzi

    ngiprovnitiiingiuii:GiTxtotalngiaprvnitdin lipide I lttainrgiaprlvnitidinprotin: /T xttal

    part' in prntY, din kilalriilprovindin gluid, protin,ipid? raglihilibratdupastritriu.

    nsumat n mdiu zilni d Dvs.onluzia daalirnnta{iaDvs. st

    i00:100

    100

    adin nrgiaz||\ci

    Yodin nrgia zilni

    o/odin nrgia zi|nic6

    7 Tragei nluziil rfritoarc|a rzultatlomparaliidintr valoril onsumuluiral u valoril romandat marAndabatra d | loril rom nd t in

    'I.:lblull3.1. lnvntarullimnta{iintr rreifrlonsutitv

    .lint,ns.mt

    ,4.;rf,'ml

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    88/109

    .otal:ziua[

    Ziutrll

    Totalz,iuanl

    ZittrIII

    .otalz,iuajLIlonsur.nul

    zilni:mdiu

    Abatra,u\batra, /o

    al-gria1l l gi i

    Tlrlrrl1:}.2.Nor.lnl{}eonnd nutrimntpntru difritatgriial ppullii rlup ritreriulffrsti--- qionditiiiziologiqg

    lnuld

    pot]n(i n

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    89/109

    TIill:

    u

    3 0

    )506)q.)

    -

    1421-"-ir*. ^| l

    { Q

    'i9

    64

    1l,ulagii

    Fm:itla1i

    I Prsandt-.L:nalq

    (i n

    .s l

    ('6

    ,z 40

    /0

    ti0

    N

    i

    I

    ()q.)v)

    bc

    Q

    ooi

    O

    i

    ()

    bo

    bo

    gD

    ,-lIIKg

    Iq0

    PPn g"D

    .N

    3,;mB n8 ) 9.rg

    3nLg

    m o

    l g _ttr rg

    r20 1 0 l 0 '70 2A I / ) 40 1 400 1 0 40 0 5 1 l 5 0,7 0.8 9 J 0,8 x0(2 J )

    t 8 0 l 0 l 0 120 30 1 , 5 125 5 0 2 6r)0 U 400 ,7 l 0 2:i 0, 8 1 . 0 t2 5 1 , 4 ;10( 2 50

    24 I2 t?. 1 40 40 1 , 5 1 25 1 00 J 8rC0 l 0 400 l 0 l 5 30 1 ) I 'l I 8 1 , 6 :Z0 2 60

    240 t2 l: l 140 40 1 ,5 125 1 00 J ti00 l 0 400 l 0 l 5 30 1 ) 1 . 1 14 8 1 , 6 .l0t 2 60

    420 t5 l :t r50 60 2 t25 1 5 ll00 t 0 400 12 1 8 J ) l \ 1 , 8 t 8 t0 ) ) 30 ( J 80

    30 l 8 1"?_1 50 55 z 125 l 5 4 800 l 0 400 12 l 8 t5 l 5 l 0 1 0 30 ( aJ 80

    420 l 0 l ) 1 50 70 ) s 125 1 5 0 1 00 t0 400 T2 l 8 1 . 5 l , lB l 8 l 0 ' ) ) 30 ( J 80J JU 1 8 t" z r50 55 t25) l s0 800 t0 400 I2 l 8 3.5 1.3 l -t) l-s l 0 1 0 30 ( 1J 80

    48 0

    4s0

    42 4

    45-90inindu luna a

    1-a

    l 5 175 65 J 125 1 50 4 l000 20 800 t2 t8 15 r ,8 l ,r 8 20 l 0 ? 5 :i0( 90

    t al- ) l 9 200 15 -) t 25 1 50 4 1:.i00t 5 600 l 2 t8 5 5 1 ,8 1 . 8 20 t0 )s 50( 4 90

    l 0 1?- r50 70 t { 125 1 50 800 l 2 48 0 t2 l 8 5 t lt t \ t5 l 0 2,0 30( 80

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    90/109

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    91/109

    l-li"1I--_-_-

    l lGlu id | |l --,_ l ll I | 1 | |I I t ' : - | |l t l - t lI l l l 1t i t - t l

    A l. I l .*l,Nl | = i | * ' o i l:+ l",l| - i - l * I w l i t - I t r l Il l i l

    --_-s.'t n'in.

    l--llll It l lt I *, ..l "Illi"l

    rale

    llll*-l-iI Vitmin

    Vloarenrgtif,i Bz P

    ('tiurluh.],

    ]Prdursul.alitat:r?iiniii

    int:ipallrl

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    92/109

    i 1

    il__4"75

    l l i ll l | - | lI I t > | |l l 1 l ll l l - t l| | t ( J | |l t t F t l

    - - l - - l - l - I Igr

    lli"llil l.liiligra

    il kl kj

    6. 5 1 .0 40, 0 I , l ? { 58 206 38 49 t 5 6 2.6 0 , 1 8 0.1 0,6'7 19 0'795

    t} i 8 , 1 1 ) 42,0 0 l ) 1 5 I ,85 3',1 65 : 2 18 2 .8 n . ) 0,12. :1,8 20i

    849 i

    40.0 8 .1 1 ) 48,3 0 t t { 1,',7 4t7 t66 2t, 48 l l 9 ) ) 0,21 0.08 [,88i 22 6 946

    37.8 1. 6 0 .5 52. 0 0,1 r.3 49 93 20 l 4 6 5 0,9 0 , t 0.0 0.92 zt -1 9'7

    31.2 1.9 1 , 0 5 1 , 9 0 v, 2 l 5 36 8 l 3 2:t 35 86 1 ,6 0.115 0,011 l s q 26 98'7

    l 4'3

    l;,,1,'7 ) . L 5.4 1 4 U't' 1,6 4t"t 1 3 0 26 .1 8s 1 , 6 0 ,1 6 0.08 1 , 5 8 25zI 1 6

    8, 3 1 ) 1 54,4 z , l 0, 2 1,4 z' l 14 8 ) h 36 98 1 1 0 , l 0 , 1 0 t 89r 4.7 1452.

    t7. 0 10,4 68,1 0 0,2 , 2 , 1 50 175 - _-) 1 1 14 ) ) 0,2?- 0 . 1 2"t09 1,L I305

    12,0 I t;.2 1 ,4 '72,4 0 o f 1 1 , . I 19 0 r 50 | 1 0.2. 0 ,12 )70 J J I l 85

    Ratn

    1.'+.6FrirnzrlL

    C'rnuri

    1.,4.9

    matriirir:

    F.6irrgriuali1,a1r:prio16

    ai'd. g'i"-__

    Piin9i prdursli{ir:a{i

    --Piin | lj6iidgr.irrChiqinPiind griud alittsu1ria.

    Find griuillitatFirfl griulnlta1F 6ind griulitat

    1. .1.8'vigit.iird griu

    lalita1

    litat.sn i

    Tablal2

    rodusuq)

    Glrrid

    II.PRoDUsZAtlARossI DoFliTAR|E

    Sutlstntminra'l

    g

    \/it'lnin

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    93/109

    ?,J2.2 ZahdV[irt: ..,..i11 . ? ' )I t "L;;its

    z. -t Cararnl tilras 3" 6

    24 aramlul0lutud utt: 6. 8 tt.

    25 iolat brutli 0,ii :5.4

    2 6 Cioolat u lapt 0. 9 6. 92.'7 lvlamladd fut 2"2.0

    ? ( )

    l. i

    l ) .4

    I . ( ;-*.:*_7, -

    ]:,1.t

    2 , 8 Halva2. 9 Bisr;uii{i uzal.ir2 . r0 Natrllitn

    lJ ll.ll2 l 0

    1.2.0

    :i8.0

    2 .11 urtuliF.a.li-.t*pandl5an. 12

    . t a,+,./

    { l

    ) .

    4,4

    5.i

    2 . | Pr6.jiturEin aluatluPq -_lr u rmii. 1 4

    2 .15 ortpandi;panum6crioolat5 2').0

    r3 .0" 16 Trt cinoitaj urIn

    -o --elr8-- -J----- I r4.80.i-s.il.r-l-;;;i...-T-,

    .. ::2.

    i;.,n.

    _L5. 5

    miligram

    0.01

    (

    U

    0.04

    ,$:Jl .

    0.800.080,040.08

    0. Cl

    0.10

    0.1(r

    1 ,ri30,:l

    :{_q l

    18.:i

    lr..r I 46.8--_-_.--37,,1 16,6

    0"03 0.2r)

    4 .s_]_2.')'.1"8-411.5 12,5i : 3 . 650 .84,4,5 |20"2

    4 t , 0 . t . l . ?I---_

    j;s,6] 8. 6

    ,l?.4 l7'7.t

    Tlblltul |

    l J { 1 4 | 1 5 I l | l l l l | l s I r

    lII. PR'ODLlsliLATAT

    SubstantminrI VitaminD I0 l

    i r llI

    - _-l

    lProd ul rdll-

    VloarenrgtiI

    llralnr4 - -

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    94/109

    l J { 1 4 | 1 5 I l | l l l l | l s I r

    0 . r 0 0 . 1 5:15,0 3, 0-l-QJt-__2.e? s r ) ) 1:]0.r) 2.8.16.r,) 2,tr_:_;_ _18,0 L, 39.i;] l

    5 00

    5. 0.'5 0J ;0. ls 0,60.15 ().60. :i i ().60 '14 0 '

    0,2(t l .(r

    82,2.}*5 l FriqdJ0o/ogisinl.-- | :. - l . l ll l : r isa,]:i9ri is im: s9.0

    ,"1| | Smintinii'109/rasrnl;

    BI.inz,fu;.migra--*Brjnzrrjgrsa a_-- _

    Chedgrglat 9 1 . 4

    88.5 alB J . / , + " 191.4 : j .0 0.05 4.7--:,.-

    :i.C-t ,8--2,..5

    *2,tr_i:-"'6

    7 l q7i.'7

    t'6,i'l8,)

    88.3 ."1:1-i.r)

    88-4 21.,8_ .Qr r ( li:li-

    -i.,,l-\ r l-:{.lt-

    .Z.3.-.li -, .t .a

    J.:l I )

    10.0 4.0::2:_,.:i 02;7

    ]}.l:i l Srnintinil.096sr6sim 12.7 a o2 . " ( ,3. ,) ] Srninlinii.25?ilsrsim. 68.5

    Smintin.096 rsirn.: 63.6Smintinr1.6%ls:rl 58. a t 4Bdnzii 64.7 -i.L{l

    :t0.0 3.6

    I9 jgg e .--* 9 .t "laurt' |5% gr-_ -_ ss Iaurtdul. "50,6isirrL s3

    Jart, ll7g$sim.:|.2 Iulul. .2%oisimJ . , : : J Iau 61}6g1Qsirn-_.*- i 8"5I"'' i.-qz'a.'-.'-zq

    86.38l

    ..,| ,4.:il5 Rtjn'a.9ollr6sim--L s5J:i.:1.6 l ,lldsat i 4 .1-1.1:. l dnstu zalrar 26.5 .28 Unt dr ri$63.2t9 tJntgn1'ru rnzLtori.--_:i.:t0 Unt 5,rns:i.:i Brinziil olanda3.32 Brinziid Kostoma

    0.0rOI

    0,3I 0.300.3 0.40

    : i .- i 3 Brinzzld Ltonia 28, 0'5 0.50

    nt.iarlt.3

    I'rodusul

    {)

    GIuid Su l)stan e inr'ale Vitnln r

    VaIoreanrgetiir

    N

    L

    N K calMglIe t o lI I IA l ; lt ? l |l B1 B2 P {

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    95/109

    -l

    7

    3. Binzlidr: -itunia

    i. B',inziioslrni

    j . 6 Brin2i d:usi

    Bdinzit)dar.'.7

    3.38 Brinziislai{r

    :i.:ti9 Brinzii dt:stonia

    4|0 Binzii Rqu{ilt1

    - ) . . Brinziimaturatrtrnsaramurii vaiBrinzi raturati nsaramuiid oi -Brinzi 1,rpiti Rt.,13

    3.114 BrinZa tlritadrLr

    IIl93.,,\7

    3.,:18

    Brinza f.umat'

    inghlatu apt

    g:agPlornbir

    3.;19 Plolnliru io

    3.50 Plnbicu nui

    44"0

    onla s0.052.0

    50,04l .0 .Z t

    40.0

    6.4 ] :2.+.

    " / |^0

    66.0

    9r:LL{::l

    {)rl

    q)

    UN

    gI . |ll ll_lri1

    'nr m li n kal t- :J

    4 5 tr ,7 8 9 l0 l l t2 l 3 t4 l 5 16 t'7 IE 19 20 2l ^',|

    :l').0 l 5 ,0 tl U 4,0 960 i 5 6 l040 564 0.17 0 , 10 0 "04 0. 1i 0. 51 . 5 258 1 80

    .l(5.0, 1r, ,i 0 0 4, 3 800 r050 4r30 o.2 0.17 0 .03 0 .. ]r ) 0.4) } 35 0 1,164

    - : J - a .t0.(l 0 0 4, 6 1000 lL6 I000 I 5:i4 0,6 0,26 0 .1 7 0.04 0..liJ 0.31) l . 7 1 l:152.

    t' :2''24')

    :l tt () (, 4. 1 96 r657

    3 .rt U 0 4.1 980 I064 594 0^2'7 t) .1 '70,05 0.:5,10,20 l 5 396 165',1'.2,5.Lt

    itt{:|7 ')

    '.t6..1 0 0 4,2 780 190 58 0 '23 0. 6 0.04 0.3 0.48 1 l 35 0 t.t64

    30,3 U 0 6.6 r900 187 69 405 0.25 ().1'l 0,03 o:.27 0.4-/ 2,'| 363 1519

    20. 0 (, 8.0 1560 53 0 210 0,04 0 . r2 1 ,0 260 I lSB

    1,46

    ) '') {l

    )n 1;

    ,;i;

    2.5,5 (, 0 8.0 1600 55 0 220 0,05 0 , l 5 1 .0 298 1.2.4',,1'.7.'l.tJ U 0 4.6 730 760 470 0 . s 0.08 0.02 0,3 0,5it 1 1 340 t423

    .20.0 o 0 7.0 271 I13 4

    19.0 09 4. 0 2',70 r 3 0

    : t , L 3.ii 5.ii 15 .5 0. 8 50 15 6 14 8 22 la'7 0 .1 0.04 0,03 0.0-l 0.20 0,05 0.6 r 78'145

    10.0 5 R 1 4, 0 0.8 50 t62 t59 2 l t t 4 0.2 0"06 ().05 0.03 0,21 0.0:t 0.4 226 946

    I**--l:j.6

    15,0 5.8l { r l

    0,9 4 l l 5 l t22 l- l 96 0. 1 0.07 0.06 0,030,2 0.05 0,4 268 t2.1

    r5 .c 5^ 0 t7 .3 0,9 46 t44 l - t l l 6 95 0 .1 0,02 ,).01 0,03 0,16 0.05 0,4 | 2 552{ i ? I8 ,0

    5 4^(.1 1 5 .0 0 .9 39 9'7 72 l l it4 0 ,2 0" t)2 ,0,01 0'0 '12 0,Ort 9,0 122 5 1 0lall

    It l--_- ,- -I

    t t

    Iv.oLAGINoAs,,GRAsIl A|,IlvlI{TA]]

    Sbstntmin

    Prdusrr

    miligrme

    ol:lgiimos

    l Vitmi

    P F A Br Ilz

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    96/109

    g{lun,\.ahiPja;:

    oarr:lui\4islinigdal.Nui

    Rai i1

    Gr5siliaIintent;lr

    argriniu lapt

    L]|id arahi,l .tjnal[.Jli . oiaralln;rtt.jlj mislinrirfinatUlld porumbirfirra1Uleld bumtla

    UIi l api1ilafinat.r.23 Utrtur ptlr,4 .2 ,14 Sltrrinii por,+.2.IsSu

    d ol in .+.2.16

    63,010.0 '?-6' 45.26. 0

    8" 0 tz}.'7 52.90.8 r4j18.6 57 ' t

    "21.059.0

    )', '1,

    16.5 ? 5r5.9 0'3 82.

    9793. 0.'

    no

    na u ri5.--a 15.9Gilsimipnttulolus,'jl r:fi;t5:.ir 0.1Mionz ? 5 0

    Ulil'lora oarlui afint 0 .1 3, i 67.0a i 9'9^90.1 o i q'9.9

    0 .1_-,,.,

    0.2 9,s0.1 0 i 9'9.9

    ii'il ziiiF'r-,* ;;;

    ll,.,'9

    0.020.02

    62'7 262899899 i899 :t761899 76 |l,, 761899 3761

    5 / O l

    0,10. 50.35.',7

    0.q a 7

    Lt

    89'7 -1753

    . t . L 4

    , t . l .6.+"1.7

    +iti,+ ..2

    . + . l . - ,

    4.2

    . l I a

    0

    S,u vit6 0, 1 0 qtq 7

    Ttblul 5\/. LGUIVI. FI IUT'ttJPRCl

    SubstntminrlGluidr

    r(l

    N

    . Vloarnergtirodusl

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    97/109

    --1-{: i .11 .15) 6

    60i;

    1 l8 .9 0.8 1 .7 29 193 94 1.8 83 34788.0 0"q 0. 2 4. \ 518 968 40 \11 55 l 6 0.1t 0.0.{ 0.0tr 0.4 ) ( \ 5 2 l.2.4

    blal9

    ---Ii .ou.uriI

    " "

    Ix. CoNsRvlDIN FRUT._l--_-_]t i ll |it it t tlsl II .: ' I e I| * I : lI : ' , I siL \ I l lI :_It t

    - -

    |

    .l

    Gluid

    | -l l l .lfiEi;ii

    grm

    Sr^lbstn[rinrl Vitmirr

    Valoarnrgti C Mg P F

    Br B2 PP

    miligral kl kj

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    104/109

    9.1

    E . . l9 . 1 . 2

    Z;;;;;.s";";I frut

    i SudaisL--*---l Su dortoal

    9 . 1 . 3 Sur:dgrttui

    9 .1 .1 Sur:dstrusuri

    9.15 Sur: r,i;in

    9.16 Su d otjii

    9.1 . '7 Sud grpfiut

    9 . 18 Su dfra.l.i

    9 .19 Su dztud

    9 . r. r0 Sui: r1mandarin

    5u d pl rs l l

    -S"dd'"

    -l. 1

    9 . \ . 1 2

    J. l9.2g*r

    Sud mrD'letu.i'g* lgl-Pl|gglDu at6l utui

    2]29.i|.. L.er.iDuIatil ips9.2.4 I arrtul

    _l:111-l:1-]- :]e0.,+ 0.3

    80.3

    I t9 .7 0

    ill9.lj

    1i4.0

    Ii,1.:5

    i87.13

    182,()

    82.i1

    t l '

    0. "

    :r

    _1li0..1

    ( ..87.r1

    )1 t"l

    )l f l U9i1

    j

    I l,0 1:i -7 0 0.3 0. 8 0.4 t ) 21s 3 l 8 o-2 0.02 0.0.{ 4.00 56 L.).,'I (, I , . J 12,8 0 1. 0 0, 3 rti t J 0"3 0"05 0.04 0.0i: 0.22 40,0 55 20) U li..6 r0.4 0 0, 2 t .2 0,4 0. 0.09 0,01 0,01 0,r2 ,1 | 52 2 183 0 I i.5 t8.2 0 t t 0.5 0,4 t 5 212 l 9 l (i 20 0' 0 0.02 0.0l 0 . t 0 2. 0 '72 30r'7 U 11..2 12..2 U 0 | '7 0.4 3 25 0 1 . ,t t l 8 0,3 0,0s 0.0 0,02 0.02 7.,1 53 222

    .l 0 14.5 14 .5 U 0 1 , t 0. () 0,01 0.01 0.30 ,,1.0 6l 255t ti.0 0 0 0.2 t 4 5 l 4 l 5 0 . 1 0,03 0.0;1 0.20 410.0 3l r3 0

    7. 8 0 0 l . l 0,4 138 40 l 8 l 0 ur . 0.0 0.() 0.03 :i4.0 6 l 5 ll, tt.6 8.6 0 0 t . 7 0,4 22 t2 0. 8 ur . 0,01 0.0:i 0,40 1 8 .0 8 15 9

    .tJ IJ 9.6 9.0 0 0.2 0.9 0. 7 0'0 0,04 0.0:l 0. 0 25.,A 4 l 172r6,{t I?. 0 0 0.2 0,4 0,3 0"3 0.02 0^01 0.60 6.0 6-5 272

    3-.")

    IJ I6,1 t6. I n 0 I --) 0. 3 0. 5 0.01 0,0 0.29 4.tl 65 272t.) I l .7 t0,6 U 0 0. 5 0. 3 2 10 0 8 5 9 0.2 t r 0.01 0,01 0 . 1 0 2"r) 1 l9'7

    t+-,,+:t

    {.) '7\.2 6lt,5 0. 9 0.3 0 ) 6 55 l- t ,7 t2 2 0.0r 0.02 269 1125ll 7:2.7 6It.3 0.9 0 0.5 9.6 274 t146r) '7r1.6 70.9 t ) 0,6 0.3 I J 135 l 0 7 l 0 0.9 0.02 0,01 0,0:i 282 I18 0i.., 7J. 0.2 0"6 0. 3 i 0 r09 25 1 l 1 4 | ^'7 5 5 1 a 14 6

    ^- -- - -^ - - ^

    lipgtni) 1

    l l l . -l 9 lt . - I

    ) t r lN I . N I- 9 1 9 0 1 - | : l

    . ) J N I Ll 9 lt < t

    uid l-*--lt ll ' l -I l J l . . : | l h l I 5*l ?I : t .*l

    grm

    Fllemntmineral

    L

    I

    \r'

    "II

    ,trlmin(B2 o,,

    I

    ii''l o

    0; L i

    UZ

    N Ca IvIg P F

    milgrm kaI KJ

    |inar lb.9

  • 8/14/2019 Carte Bazele Nutritiei

    105/109

    g't0"9 l 4 0.5 0.3 0 t4 168 l 9 l 0 t 6 t..2 0,02 0 . 01 0. 01 " | z'7 I13 4.4.J 0. 1 0.01 0.02 0,.:i :1.0'i3.2 0,3 0,5 0,2 0 9 r 07 15 I l 4 t , l 0.0-l 3. 0 28 l 18 4

    l.2 0, 6 0. 0,2 0 15 15 2 t2 l 8 I 0. 1 , 4 2.7 42(rti.8 0.'7 0.6 0, 4 r.) l 5 152 t2 t 8 I 0. 1. 4 2.7 I 4'2(fr.1\ 0, 7 0. 5 0,3 0 t) 18 l t r 1 0. 6 2'73 1t4',2(r i. 1,0 t ' , 0, 5 0 tt 9l 0 40,0 28 1 | 11 6

    62."t 0. 6 0. 5 0.4 0 l 8 l8 22 I 4 l 9 :* Z l 0 t

    65.3 0" 7 0,3 4,4 0 l 6 t49 t4 1 1 .8 0.0 i 0-(')2 (),:i 24'l I033

    0.02

    l:25

    -g

    r6 0u .0, 4

    ---l__-

    _.

    i---

    0J_0'050J-0.."00.--q-l--q---q--.1-- -+ our. I 0,01

    i

    0. 7 .1 1 t72qi' 71 2'297

    l l 0 239 I000l 0 20 9800 tt J I J 1 0

    0 , 1 ur 153 640

    3l 13 0

    _L_ 40 t61r-L 3s 14 6

    *I t.-q . 4 0^2 l t / t l l 5 40 o lI (l-2 I1 .0 0,J 0.2 0 10 60 l 8 I O l 0 0.5 0,()t1 0, 2 12,0 0, 6 o l ft l 5 140 l 0 2( l 25 0.6 c.0l

    | :) 40,0 0.1 0.t 0 I I \ 2' 0 . 1 0.1 0 0" 1 0. t),t 40.0 0, 3 ur. 0 l 0 ur. 0.3 0 ur 0 0, i 45"t) )\ (\ 0.4 0 l 0 0. 3 ur . r

    16.() l 6 0. 4 0 I'7 -t ) l . l

    Ehuturi rlrito.'

    - --;

    1lll lP baz J rut| **

    I; r- , l . -_ | -"

    {

    9.J.1

    --_.n

    _2Jl9.3.6

    9..4.1

    9.4.2

    '43

    Biiuturilolie

    Cni_---VodtLi:hir visin.

    9 ..7 Virrddsrt

    9.,{

    ,tlbtlluIl0

    lJ,r:umirebuateilr

    l-*-li ,*II

    .K" tsl(-'Al:

    I}INILGLlI {,CRUP,LGUINO/\S,PR0DUSL,..lA'llemnte inrle

    mil igrme

    0L

    N